Είναι εντυπωσιακό το πόσο «χρυσόψαρα» θεωρούν κάποια πολιτικά πρόσωπα ότι είμαστε. Αφορμή, αυτή τη φορά, η συνέντευξη του Άντρου Κυπριανού στην «Καθημερινή» (20/8/2023) και η παραδοχή του, ουσιαστικά, για τα φοβικά σύνδρομα –ή τις ανασφάλειες, αν προτιμάτε– του ΑΚΕΛ, που οδήγησαν το κόμμα στην απόφαση της απόρριψης του Σχεδίου Ανάν το 2004. Αυτή η παραδοχή, λοιπόν, του κ. Κυπριανού, έδωσε την τέλεια πάσα στους δήθεν φιλελεύθερους Συναγερμικούς να βγουν και να κουνήσουν το δάχτυλο στο ΑΚΕΛ για το «όχι» του 2004. Ως ένας αριστερός που ψήφισε «ναι» τότε, με βασικό κριτήριο ότι κάθε σχέδιο που έρχεται είναι χειρότερο από το προηγούμενο, θεωρώ αυτές τις αντιδράσεις θρασύτατες και εξοργιστικές.
Πέραν του ότι έχουν περάσει 19 χρόνια από τα δημοψηφίσματα για το Σχέδιο Ανάν, και πέραν του ότι το «ναι» του 2004 δεν αποτελεί διαχρονικό διαπιστευτήριο επιθυμίας λύσης του Κυπριακού –όπως τρανά απέδειξε ο Νίκος Αναστασιάδης από τον Νοέμβριο του 2016 και μετά– οφείλουμε να σημειώσουμε τα εξής: Μετά την απόρριψη του Σχεδίου Ανάν από την ελληνοκυπριακή πλευρά, είχαμε σημαντικές βελτιώσεις στις διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν.
Οι συγκλίσεις Χριστόφια – Ταλάτ, τις οποίες ο ΔΗΣΥ δαιμονοποιούσε, για να τις υιοθετήσει ο Αναστασιάδης, μόλις ανήλθε στην εξουσία (το ίδιο δηλαδή που έκανε ο Γλαύκος Κληρίδης το 1992/93 στον Γιώργο Βασιλείου για τις ιδέες Γκάλι), έδωσαν μια σαφώς καλύτερη εικόνα στα της εσωτερικής διακυβέρνησης.
Το κοινό ανακοινωθέν Αναστασιάδη - Έρογλου της 11ης Φεβρουαρίου 2014 επαναβεβαίωσε την επιδιωκόμενη βάση λύσης και διασφάλισε τα τρία «singles» (κυριαρχία, υπηκοότητα, διεθνής προσωπικότητα).
Οι συγκλίσεις Αναστασιάδη - Ακιντζί μεταξύ 2015-2016 έφεραν τις δύο κοινότητες πιο κοντά σε μια ρύθμιση για εδαφικό και περιουσιακό. Από το 2004 και μετά, λοιπόν, κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Οι διακοινοτικές επαφές αυξήθηκαν. Πολλά ταμπού έσπασαν. Ο κόσμος εξοικειώθηκε περισσότερο με την ιδέα της ομοσπονδίας. Και η τάση που ήθελε κάθε επόμενο σχέδιο να είναι χειρότερο από το προηγούμενο, διαψεύστηκε για πρώτη φορά, καθώς το υπό συζήτηση σχέδιο στο Κραν Μοντανά ήταν σαφώς βελτιωμένο σε σχέση με το Ανάν, περιλαμβανομένης της κατάργησης του μονομερούς δικαιώματος επέμβασης και της δραστικής και άμεσης αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων.
Όταν ο Αναστασιάδης τούμπαρε το Συνέδριο για την Κύπρο στο Κραν Μοντανά, οι Συναγερμικοί –που σήμερα φωνάζουν για το «όχι» του ΑΚΕΛ– είχαν καταπιεί τη γλώσσα τους. Και σήμερα δεν έχουν καν τη στοιχειώδη αξιοπρέπεια να πιστώσουν στον τότε ηγέτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ότι στήριξε τη διαπραγματευτική διαδικασία Αναστασιάδη - Ακιντζί περισσότερο και από τον ίδιο τον ΔΗΣΥ.
Η πολιτική συνέπεια του ΑΚΕΛ στο Κυπριακό από το 2008 και μετά, προφανώς και δεν εξασφαλίζει συγχωροχάρτι για το «όχι» του 2004. Στο τέλος της ημέρας –κάτι που ελάχιστα συζητούμε– την όποια λύση θα την κάνουμε καλή ή κακή, λειτουργική ή μη, εμείς οι Κύπριοι σε βορρά και νότο. Μπορεί ένα ανεπαρκές σχέδιο, όπως το Ανάν, να λειτουργούσε, αν οι άνθρωποι που θα το εφάρμοζαν το προσέγγιζαν καλόπιστα.
Υγ.: Ο Άντρος Κυπριανού στάθηκε αξιοπρεπέστατα στα του Κυπριακού για όσο διάστημα υπηρέτησε ως γ.γ. του ΑΚΕΛ. Και πλήρωσε τίμημα για αυτή του τη στάση. Αν ο ίδιος θέλει να εξασφαλίσει μια κάποια υστεροφημία, ας παραδώσει την έδρα. Η στάση του από τον Ιούνιο του 2021 κι ένθεν αδικεί πρωτίστως τον ίδιο.
