Ανησυχία προκαλεί σε επιστήμονες η αύξηση στα περιστατικά επιθετικών μορφών καρκίνου σε τελικό στάδιο, από την αρχή της πανδημίας της Covid-19.
Αυτή η άνοδος φαίνεται να επιβεβαιώνεται και από ορισμένα στοιχεία στις ΗΠΑ, καθώς και από έναν αριθμό μεγάλων ιατρικών κέντρων αντιμετώπισης του καρκίνου.
Πολλοί είναι οι ειδικοί οι οποίοι θεωρούν πως η συγκεκριμένη τάση ήταν αναμενόμενη λόγω των συνεπειών της πανδημίας στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης από το 2020. Κάποιοι γιατροί όμως, όπως ο Κασιάπ Πατέλ, πρώην πρόεδρος μιας αμερικανικής ομάδας ανεξάρτητων ειδικών για τον καρκίνο, εξακολουθούν να φοβούνται ότι πίσω από αυτή την άνοδο θα μπορούσε να κρύβεται ο κορωνοϊός.
Σπάνια περιστατικά
Το 2021, ένα χρόνο δηλαδή μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, ο Πάτελ είχε εξετάσει έναν ασθενή γύρω στα 40 με χολαγγειοκαρκίνωμα, ένα σπάνιο και θανατηφόρο καρκίνο των χοληφόρων αγγείων που συνήθως πλήττει τους ανθρώπους στα 70 ή τα 80 τους.
Κάποιοι συνάδελφοι του Πάτελ στο Carolina Blood and Cancer Care Associates, του αποκάλυψαν τότε ότι είχαν και οι ίδιοι διαχειριστεί εκείνη την περίοδο περιπτώσεις ασθενών με παρόμοιες διαγνώσεις.
«Είμαι στην πρακτική 23 χρόνια και δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο», τονίζει ο Πάτελ. Ο Ασούτος Γκορ, ένας άλλος ογκολόγος, συμφωνεί: «Ημασταν όλοι ταραγμένοι».
Υπήρχε όμως και κάτι άλλο παράξενο: Αρκετοί ασθενείς αντιμετώπισαν πολλαπλούς τύπους καρκίνου που εμφανίστηκαν σχεδόν ταυτόχρονα, ενώ καταγράφηκαν περισσότερες από δώδεκα νέες περιπτώσεις σπάνιων μορφών καρκίνου.
Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η Washington Post, η θεωρία ότι κάποιοι ιοί μπορούν να προκαλέσουν ή να επιταχύνουν τον καρκίνο είναι κάθε άλλο παρά καινούργια. Οι επιστήμονες έχουν αναγνωρίσει αυτή την πιθανότητα ήδη από τη δεκαετία του ’60, και σήμερα ερευνητές εκτιμούν ότι το 15-20% όλων των καρκίνων παγκοσμίως προέρχεται από μολυσματικούς παράγοντες όπως ο HPV, ο ιός Επσταϊν-Μπαρ και η Ηπατίτιδα Β΄.
Παρ’ όλα αυτά, μπορεί να χρειαστούν ακόμη πολλά χρόνια για να λάβουμε τελικές απαντήσεις σχετικά με το εάν ο κορωνοϊός είναι συνένοχος στην ανοδική τάση των περιπτώσεων καρκίνου. Ομως τόσο ο Πάτελ όσο και άλλοι θορυβημένοι επιστήμονες καλούν την κυβέρνηση των ΗΠΑ να θέσει σε προτεραιότητα το εν λόγω ζήτημα, γνωρίζοντας ότι θα μπορούσε να επηρεάσει τη θεραπεία και τη φροντίδα εκατομμυρίων καρκινοπαθών κατά τις επόμενες δεκαετίες.
«Σε καμία περίπτωση δεν πραγματοποιούμε επαρκείς έρευνες για αυτόν τον ιό», αναφέρει ο Ντάγκλας Σ. Γουάλας, γενετιστής και εξελικτικός βιολόγος από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια. «Οι συνέπειες του να προσβαλλόμαστε από αυτόν [τον ιό] επανειλημμένα, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας, θα είναι πολύ πιο σοβαρές από ό,τι πιστεύει ο κόσμος».
Δεν υπάρχουν όμως ακόμη στοιχεία από τον πραγματικό κόσμο που να συνδέουν την Covid με τον καρκίνο, και κάποιοι επιστήμονες διατηρούν τις αμφιβολίες τους.
Ο Τζον Τ. Σίλερ, ερευνητής από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας, αναφέρει ότι τα παθογόνα που είναι γνωστό ότι προκαλούν καρκίνο συνεχίζουν να επηρεάζουν τον οργανισμό μακροπρόθεσμα. Ωστόσο, οι ιοί του αναπνευστικού – όπως η γρίπη, ο RSV αλλά και η Covid-19, συνήθως μολύνουν τον ασθενή και στη συνέχεια εξαφανίζονται και δεν θεωρείται ότι προκαλούν καρκίνο.
«Δεν μπορούμε ποτέ να είμαστε σίγουροι, αλλά αυτό το είδος… ιού δεν μοιάζει να συνδέεται με καρκίνους», λέει ο Σίλερ.
Από την πλευρά του, ο Ντέιβιντ Τούβεσον, επικεφαλής του κέντρου αντιμετώπισης του καρκίνου στο εργαστήριο Cold Spring Harbor και πρώην πρόεδρος της Αμερικανικής Ενωσης για την Ερευνα κατά του Καρκίνου, λέει ότι δεν υπάρχουν στοιχεία ότι ο κορωνοϊός μετατρέπει άμεσα τα κύτταρα σε καρκινικά. Ισως όμως να υπάρχουν κενά στην έρευνα.
Ωστόσο, ο ίδιος αναφέρει ότι μια σειρά από μικρές αρχικές μελέτες –πολλές από τις οποίες δημοσιεύθηκαν κατά τους τελευταίους εννέα μήνες– δείχνουν ότι η μόλυνση από κορωνοϊό μπορεί να προκαλέσει φλεγμονώδεις και άλλες αντιδράσεις που, θεωρητικά, θα μπορούσαν να επιδεινώσουν την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων.
Ο Τούβεσον διερωτάται παράλληλα εάν θα μπορούσε να παίζει ρόλο και κάποιος περιβαλλοντικός παράγοντας – όπως ο καπνός, το αλκοόλ, ο αμίαντος και τα μικροπλαστικά.
«Η Covid αποδυναμώνει τον οργανισμό, και τότε είναι που θα μπορούσε να αναπτυχθεί καρκίνος», λέει ο επιστήμονας, εξηγώντας ότι μελέτες από νεκροψίες ανθρώπων που πέθαναν από Covid έδειξαν πρόωρη γήρανση ιστών.
Αύξηση των καρκίνων σε τελικό στάδιο
Ηδη από τότε που το πρώτο κύμα της Covid σάρωνε τις Ηνωμένες Πολιτείες, αξιωματούχοι της δημόσιας υγείας προέβλεπαν μια αύξηση στα περιστατικά καρκίνου. Μια έρευνα του Lancet Oncology ανέλυσε στοιχεία που δείχνουν αύξηση των περιπτώσεων της νόσου στο Στάδιο 4 –που είναι και το πιο σοβαρό– σε πολλές μορφές καρκίνου στα τέλη του 2020.
Παράλληλα, το Baptist Health Miami Cancer Institute, το UC San Diego Health και άλλα μεγάλα ιδρύματα δημοσίευσαν δεδομένα που δείχνουν συνεχή αύξηση σε καρκίνους τελικού σταδίου.
Ο Σούεσονγκ Χαν, επιστημονικός διευθυντής έρευνας Υπηρεσιών Υγείας στην Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου και κύριος συγγραφέας της μελέτης του Lancet Oncology, απέδωσε πάντως την αυξητική αυτή τάση σε περιπτώσεις ατόμων που καθυστερούν ή παραλείπουν τη φροντίδα τους λόγω φόβων που σχετίζονται με τον ιό ή για οικονομικούς λόγους, καθώς επίσης και σε πολιτιστικούς παράγοντες, σε γλωσσικά εμπόδια και σε διακρίσεις.
Ωστόσο, ο Χαν δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο και οι ίδιοι οι βιολογικοί μηχανισμοί του SARS-CoV-2 θα μπορούσαν να παίζουν ρόλο. «Δεν έχω τα δεδομένα για να υποστηρίξω αυτήν την άποψη», είπε ο Χαν. «Αλλά είναι ένα σημαντικό ερώτημα στο οποίο πρέπει να δοθεί περισσότερη προσοχή».
Οι επιστήμονες απορρίπτουν, σε κάθε περίπτωση, τις θεωρίες περί σύνδεσης των περιστατικών με τα εμβόλια. Η Ασάνι Γουιραράτνα, καθηγήτρια στο Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health, τονίζει ότι οι υπάρχουσες έρευνες δεν δείχνουν καμία σύνδεση μεταξύ των σκευασμάτων και της εμφάνισης καρκίνου.
«Ελπίζουμε να κάνουμε λάθος»
Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από τρισεκατομμύρια κύτταρα σε συνεχή κατάσταση ανάπτυξης, επισκευής και θανάτου. Τις περισσότερες φορές, κύτταρα με κατεστραμμένο DNA «επιδιορθώνονται» μόνα τους ή απλώς εξαφανίζονται. Μερικές φορές, αρχίζουν να συσσωρεύουν λάθη στον γενετικό τους κώδικα και ξεσπούν ανεξέλεγκτα σε όγκους, καταστρέφοντας μέρη του σώματος.
Ο Αφσιν Μπεχέστι, πρόεδρος της Διεθνούς Ερευνητικής Ομάδας για την Covid-19, επικοινώνησε με τον Κασιάπ Πατέλ και διοργάνωσαν ένα συμπόσιο μαζί με άλλους επιστήμονες, καταλήγοντας στο ότι υπάρχουν βάσιμα στοιχεία που να υποδηλώνουν σύνδεση μεταξύ του κορωνοϊού και του καρκίνου.
«Ας ελπίσουμε ότι κάνουμε λάθος», είπε ο Μπεχέστι. «Αλλά, δυστυχώς, όλα δείχνουν πως αυτό συμβαίνει».
Πηγή: Washington Post
