Kathimerini.gr
Η διαταραχή του καρδιακού ρυθμού, γνωστή ως κολπική μαρμαρυγή (ΚΜ), παρατηρείται όταν το ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς παρουσιάζει βλάβη. Αντί ο φυσικός βηματοδότης της καρδιάς να εξασφαλίζει σταθερό παλμό, οι άνω κοιλότητες της καρδιάς (κόλποι) πάλλονται γρήγορα – έως και εκατοντάδες φορές το λεπτό.
Τα περισσότερα ηλεκτρικά ερεθίσματα που δίνουν εντολή στις κάτω κοιλότητες (κοιλίες) να συσταλούν δεν μεταδίδονται· ωστόσο είναι αρκετά εκείνα που μεταδίδονται, προκαλώντας γρήγορο, ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει ζάλη, δύσπνοια ή κόπωση.
Οι θεραπείες για την αντιμετώπιση αυτού του συχνού τύπου αρρυθμίας έχουν βελτιωθεί στο πέρασμα των χρόνων. Σήμερα, νέα ευρήματα δείχνουν ότι ίσως είναι καιρός να ανασχεδιαστεί η θεραπεία για τα άτομα με νέα διάγνωση κολπικής μαρμαρυγής (βλ. «Κολπική μαρμαρυγή: Έλεγχος ρυθμού έναντι ελέγχου συχνότητας»).
Ποικίλη συμπτωματολογία
Κρίσεις κολπικής μαρμαρυγής μπορεί να εκδηλωθούν σε σύντομα επεισόδια, που διαρκούν ώρες έως ημέρες, και ενδέχεται να συνεχίζονται για μήνες ή ακόμη και έτη. Η επίδραση στη ζωή των πασχόντων διαφέρει επίσης αρκετά.
«Ορισμένοι άνθρωποι καταβάλλονται από τα συμπτώματα με μια κρίση κολπικής μαρμαρυγής μόλις πέντε λεπτών», λέει ο δρ William Sauer, επικεφαλής της Υπηρεσίας Καρδιακών Αρρυθμιών στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Brigham and Women’s Hospital. Άλλοι δεν συνειδητοποιούν καν ότι πάσχουν από αυτήν, έως ότου διαγνωστούν τυχαία στη διάρκεια ιατρικού ελέγχου ρουτίνας. Δύο κύριες στρατηγικές μπορούν να βοηθήσουν να θέσετε υπό έλεγχο την κολπική μαρμαρυγή. Η μία, γνωστή ως έλεγχος της καρδιακής συχνότητας, περιλαμβάνει τη λήψη φαρμάκων που διατηρούν την καρδιακή συχνότητα εντός φυσιολογικών ορίων. Η άλλη, γνωστή ως έλεγχος του καρδιακού ρυθμού, περιλαμβάνει την αποκατάσταση του φυσιολογικού καρδιακού ρυθμού με φαρμακευτική αγωγή ή με μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία. Επί δεκαετίες, οι γιατροί έτειναν να ξεκινούν με τον έλεγχο της καρδιακής συχνότητας, κυρίως επειδή τα φάρμακα που χρησιμοποιούνταν για τον έλεγχο του ρυθμού έχουν πιο ανησυχητικές παρενέργειες.
Αλλά η νέα μελέτη έδειξε ότι τα άτομα που ξεκίνησαν, λίγο μετά τη διάγνωσή τους, με τον έλεγχο του ρυθμού και όχι με τον έλεγχο της συχνότητας παρουσίασαν λιγότερα εγκεφαλικά και ήταν λιγότερο πιθανό να πεθάνουν από καρδιοπάθεια.
Βρείτε τον ρυθμό
Τα ευρήματα μας εξέπληξαν κάπως, ανέφερε ο δρ Sauer, συμπληρώνοντας ότι «πιθανώς, ωστόσο, να αντικατοπτρίζουν το γεγονός ότι οι γιατροί βελτιώνονται σε ό,τι αφορά τη χρήση στρατηγικών ελέγχου του καρδιακού ρυθμού». Κατά παράδοση, οι γιατροί δεν συνταγογραφούσαν φάρμακα κατά των αρρυθμιών, εκτός αν τα συμπτώματα ήταν συχνά και ενοχλητικά. Τα φάρμακα είναι ασφαλή, αλλά όσοι τα χρησιμοποιούν πρέπει να παρακολουθούνται στενά λόγω πιθανών τοξικών δράσεων στο ήπαρ, στους πνεύμονες και στον θυρεοειδή, αναφέρει ο δρ Sauer. Σπάνια, τα φάρμακα κατά των αρρυθμιών προκαλούν δυνητικά επικίνδυνο καρδιακό ρυθμό στις κοιλίες.
Εάν τα φάρμακα δεν είναι αποτελεσματικά ή προκαλούν ενοχλητικές παρενέργειες, οι γιατροί μπορούν να καταφύγουν στην κατάλυση με καθετήρα. Σε αυτή την επεμβατική μέθοδο, ο γιατρός εισάγει προσεκτικά έναν λεπτό, εύκαμπτο σωλήνα (καθετήρα) σε μια μεγάλη φλέβα και τον οδηγεί έως την καρδιά.
Με ειδικές συσκευές διοχετεύεται υψηλή ή πολύ χαμηλή θερμοκρασία για την καταστροφή (κατάλυση) μικροσκοπικών σημείων ιστού στον κόλπο, ώστε να κατασταλούν τα μη φυσιολογικά ηλεκτρικά σήματα πριν πυροδοτήσουν επεισόδιο κολπικής μαρμαρυγής.
Στη μελέτη, σχεδόν ένας στους πέντε συμμετέχοντες υποβλήθηκε σε κατάλυση με καθετήρα. Οι τεχνικές κατάλυσης έχουν εξελιχθεί κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες και κάθε χρόνο βελτιώνονται, επισημαίνει ο δρ Sauer.
Συμβουλές για πάσχοντες από κολπική μαρμαρυγή
Ωστόσο, πρέπει να παραδεχτούμε ότι η πιο σοβαρή απειλή της κολπικής μαρμαρυγής είναι ο αυξημένος κίνδυνος εγκεφαλικού. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι περισσότεροι πάσχοντες από κολπική μαρμαρυγή, ανεξάρτητα από τις υπόλοιπες θεραπείες τους, συμπεριλαμβανομένης της κατάλυσης, θα πρέπει να λαμβάνουν αντιθρομβωτικά.
Οι περισσότεροι γιατροί πρωτοβάθμιας φροντίδας δεν νιώθουν άνετα με τη συνταγογράφηση φαρμακευτικής αγωγής κατά των αρρυθμιών, αναφέρει ο δρ Sauer. «Εάν διαγνωστείτε με κολπική μαρμαρυγή, αξίζει να συμβουλευτείτε έναν καρδιολόγο, για να βεβαιωθείτε ότι λαμβάνετε τη βέλτιστη θεραπεία, για την ελαχιστοποίηση των συμπτωμάτων σας, τυχόν παρενεργειών και του κινδύνου εγκεφαλικού».
Κολπική μαρμαρυγή: Έλεγχος ρυθμού έναντι ελέγχου συχνότητας
Με δεδομένη την πρόσφατη πρόοδο που έχει σημειωθεί στη θεραπεία της κολπικής μαρμαρυγής, οι ειδικοί αποφάσισαν ότι ήταν καιρός να συγκρίνουν τις δύο κύριες θεραπευτικές στρατηγικές αντιμετώπισής της. Τα ευρήματά τους παρουσιάστηκαν στο τεύχος της 29ης Αυγούστου 2020 του επιστημονικού περιοδικού The New England Journal of Medicine.
Ποιος: 2.789 συμμετέχοντες από 135 ιατρικά κέντρα σε 11 χώρες. Η μέση ηλικία τους ήταν τα 70 έτη και όλοι είχαν διαγνωστεί με κολπική μαρμαρυγή κατά το προηγούμενο έτος.
Τι: Οι μισοί ασθενείς έλαβαν θεραπεία για τον έλεγχο των αρρυθμιών, η οποία περιλάμβανε φάρμακα κατά των αρρυθμιών, όπως φλεκαϊνίδη και αμιοδαρόνη, ή υποβλήθηκαν σε διαδικασία κατάλυσης (βλ. κυρίως κείμενο). Οι υπόλοιποι μισοί έλαβαν την καθιερωμένη φροντίδα, η οποία συνήθως περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, όπως β-αποκλειστές, για την επιβράδυνση της καρδιακής συχνότητας.
Πότε: Η διάμεση διάρκεια παρακολούθησης των συμμετεχόντων ήταν λίγο περισσότερο από πέντε έτη.
Κύρια ευρήματα: Σοβαρές εκβάσεις –νοσηλεία, εγκεφαλικό ή θάνατος από καρδιαγγειακή νόσο– παρατηρήθηκαν σε 316 από τους συμμετέχοντες που έλαβαν τη συνήθη φροντίδα, αλλά σε μόλις 249 από αυτούς που έλαβαν θεραπεία κατά των αρρυθμιών σε πρώιμο στάδιο.
