
Harvard Health Publishing
Εχει πάρει το όνομά της από τις κλασικές λευκές μπλούζες που φορούν οι γιατροί. Η υπέρταση της λευκής μπλούζας αναφέρεται στην αρτηριακή πίεση (ΑΠ) που είναι υψηλή μόνο όταν μετριέται σε περιβάλλον υγειονομικής περίθαλψης. Αυτές οι αιχμές της ΑΠ εικάζεται ότι προκαλούνται από άγχος και στρες. Πρόκειται όμως για ακίνδυνες ειδοποιήσεις ή για κάτι πιο ανησυχητικό;
Σύμφωνα με μια ανασκόπηση του 2024 στο επιστημονικό περιοδικό Current Hypertension Reports, η υπέρταση της λευκής μπλούζας συνδέεται με μικρή αλλά βέβαιη αύξηση κινδύνων που σχετίζονται με την καρδιά. Άτομα με το σύνδρομο της λευκής μπλούζας (όπως είναι επίσης γνωστό) είναι επίσης επιρρεπή στην εμφάνιση μόνιμης υπέρτασης, η οποία ορίζεται ως μια τιμή 130/80 χιλιοστόμετρα στήλης υδραργύρου (mm Hg) ή υψηλότερη.
Για τη διάγνωση της υπέρτασης της λευκής μπλούζας, ο ασθενής απαιτείται να ελέγξει την αρτηριακή του πίεση εκτός του ιατρείου. Μια επιλογή είναι η περιπατητική παρακολούθηση της ΑΠ, κατά την οποία χρησιμοποιείται μια συσκευή που μετράει αυτόματα και καταγράφει την ΑΠ κάθε 15 με 30 λεπτά κατά τη διάρκεια ενός 24ώρου. Άλλη επιλογή είναι η χρήση οικιακού πιεσόμετρου, το οποίο ο δρ Randall Zusman, καρδιολόγος στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Massachusetts General Hospital, συνιστά για όλους τους ασθενείς του.
«Η αρτηριακή πίεση όλων μας παρουσιάζει συνεχείς διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας, έτσι ελέγχοντάς τη σε διαφορετικές στιγμές, ιδανικά για ένα διάστημα μιας ή δύο εβδομάδων, παρέχει μια πιο ακριβή εκτίμηση της αρτηριακής πίεσής σας», λέει ο δρ Zusman. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα οφέλη της παρακολούθησης της ΑΠ στο σπίτι, διαβάστε το άρθρο «Είναι δυνατή η αυτορρύθμιση των αντιυπερτασικών φαρμάκων;» στο τεύχος Καρδιολογίας των Θεμάτων Υγείας που κυκλοφόρησε στις 25 Σεπτεμβρίου 2024.
Κίνδυνοι του συνδρόμου της λευκής μπλούζας
Η υπέρταση της λευκής μπλούζας ορίζεται ως μια μέτρηση στο ιατρείο άνω των 130/80 mm Hg (αλλά κάτω από 160/100) και μια μέση τιμή ημερήσιας ΑΠ κάτω από 130/80. Επομένως, εάν η παρακολούθηση στο σπίτι αποκαλύπτει κυρίως φυσιολογικές τιμές της ΑΠ, μπορεί να μη χρειάζεστε θεραπευτική αγωγή. Όμως, εάν καταγράψετε μερικές εξαιρετικά υψηλές τιμές, αυτές οι διακεκομμένες αιχμές της ΑΠ μπορεί να είναι επιζήμιες για το καρδιαγγειακό σας σύστημα, ακόμη κι αν ο ημερήσιος μέσος όρος σας είναι κάτω από 130/80, λέει ο δρ Zusman.
Το 2019, μια μεγάλη μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα με υπέρταση της λευκής μπλούζας που δεν λαμβάνουν θεραπεία αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη απειλή από καρδιοπάθειες συγκριτικά με άτομα των οποίων οι τιμές της ΑΠ είναι πάντοτε φυσιολογικές. Ωστόσο, όσοι λάμβαναν αντιυπερτασικά φάρμακα αλλά η αρτηριακή πίεσή τους εξακολουθούσε να αυξάνεται στο ιατρείο (ένα φαινόμενο που ονομάζεται «επίδραση της λευκής μπλούζας») δεν είχαν υψηλότερο κίνδυνο καρδιοπάθειας.
Πότε απαιτείται στενότερη παρακολούθηση;
Οι γιατροί δεν συμφωνούν πάντοτε σχετικά με το ποιοι θα πρέπει να ελέγχονται για υπέρταση της λευκής μπλούζας. Όσον αφορά τη θεραπεία, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι ζωτικής σημασίας για οποιονδήποτε έχει υψηλές τιμές ΑΠ στο ιατρείο, λέει ο δρ Zusman (βλ. «Πέντε φυσικοί τρόποι για μείωση της υπέρτασης»). Για άτομα που είναι υπέρβαρα και κάνουν κυρίως καθιστική ζωή, η συνεπής εφαρμογή αυτών των αλλαγών μπορεί να είναι το μόνο που χρειάζονται για να επιτύχουν και να διατηρήσουν μια υγιή αρτηριακή πίεση. Όμως, για άτομα με διαβήτη, υψηλή χοληστερόλη και άλλους παράγοντες που τους θέτουν σε κίνδυνο για καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο, οι γιατροί συνήθως συνιστούν τη λήψη αντιυπερτασικών φαρμάκων αμέσως.
Ατομα με το σύνδρομο της λευκής μπλούζας είναι επίσης επιρρεπή στην εμφάνιση μόνιμης υπέρτασης η οποία ορίζεται ως μια τιμή 130/80 mm Hg ή υψηλότερη.
Εάν κάποιος είναι απρόθυμος να λάβει φάρμακα, ο δρ Zusman συχνά κάνει έναν υπέρηχο καρδιάς (ηχωκαρδιογράφημα). Η εξέταση μπορεί να αποκαλύψει πιθανή πάχυνση της κύριας κοιλότητας της καρδιάς που λειτουργεί σαν αντλία (αριστερή κοιλία) – μια ένδειξη βλάβης από υπέρταση. «Αυτή η εξέταση δεν συνιστάται συγκεκριμένα από κατευθυντήριες οδηγίες. Ωστόσο, βρίσκω τις πληροφορίες χρήσιμες όταν συζητώ τις επιπτώσεις της διαλείπουσας υπέρτασης και προσπαθώ να προσδιορίσω τη δυνητική ανάγκη για φαρμακοθεραπεία», λέει ο δρ Zusman.
Πέντε φυσικοί τρόποι για μείωση της υπέρτασης
01 – Χάστε βάρος. Εάν είστε υπέρβαρος/η, κάθε κιλό που χάνετε μπορεί να μειώσει τη συστολική αρτηριακή πίεσή σας κατά περισσότερο από έναν βαθμό.
02 – Αποφύγετε το αλάτι. Μείνετε μακριά από τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο, ιδίως από τα «έξι αλμυρά»: ψωμί, αλλαντικά και επεξεργασμένα κρεατικά, πίτσα, φαγητά με κοτόπουλο, σούπες και σάντουιτς.
03 – Κινηθείτε. Θέστε ως στόχο τα 30 λεπτά αερόβιας άσκησης (το είδος άσκησης που αυξάνει τους παλμούς της καρδιάς) τουλάχιστον πέντε φορές την εβδομάδα. ∆ύο εβδομαδιαίες συνεδρίες ασκήσεων ενδυνάμωσης είναι επίσης βοηθητικές.
04 – Μειώστε την κατανάλωση αλκοόλ. Ακόμη και ένα ποτό την ημέρα μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση με την πάροδο του χρόνου. Όλο και περισσότερο, οι ειδικοί συμβουλεύουν τον περιορισμό του αλκοόλ σε ιδιαίτερες περιστάσεις ή την πλήρη αποφυγή του.
05 – Τιθασεύστε το στρες σας. Τεχνικές χαλάρωσης όπως οι βαθιές αναπνοές και ο διαλογισμός μπορεί να βοηθήσουν στον κατευνασμό της απόκρισης του οργανισμού στο στρες, που συμβάλλει στην υπέρταση.