Kathimerini.gr
Θέλετε να μάθετε αν αυτοί οι ήχοι ροχαλητού, κοφτής ανάσας ή πνιγμονής που παράγετε στη διάρκεια του ύπνου είναι στην πραγματικότητα σημάδια αποφρακτικής άπνοιας κατά τον ύπνο; Εως πρόσφατα, θα έπρεπε να πάτε σε ένα εργαστήριο ύπνου, να συνδεθείτε με δεκάδες αισθητήρες και να κοιμηθείτε εκεί τη νύχτα.
Τώρα, χάρη στη σμίκρυνση των συσκευών εξελιγμένης τεχνολογίας, μπορείτε να πραγματοποιήσετε ένα βασικό τεστ ύπνου στο δικό σας κρεβάτι.
«Τα κατ’ οίκον τεστ ύπνου είναι συνήθως η μέθοδος ανίχνευσης της άπνοιας ύπνου (υπνικής άπνοιας) που προτιμούν όχι μόνο οι γιατροί, αλλά και οι ασφαλιστικές εταιρείες. Πολλές δεν καλύπτουν πλέον τη μελέτη σε εργαστήριο, η οποία κοστίζει χιλιάδες δολάρια.
»Ενα κατ’ οίκον τεστ ύπνου κοστίζει μερικές εκατοντάδες δολάρια και συνήθως καλύπτεται από την ασφάλιση», σχολιάζει η δρ Sogol Javaheri, ειδική σε θέματα ύπνου στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Brigham and Women’s Hospital.
Ωστόσο, εφιστά την προσοχή στο ότι δεν μπορείτε πάντοτε να βασιστείτε στα αποτελέσματα ενός κατ’ οίκον τεστ.
Τι περιλαμβάνει;
Για να κάνετε ένα κατ’ οίκον τεστ ύπνου χρειάζεστε συνταγή. Μπορείτε να συζητήσετε σχετικά με τον γιατρό της πρωτοβάθμιας φροντίδας ή με έναν ειδικό στον ύπνο. Ή μπορείτε να παραγγείλετε στο διαδίκτυο ένα κατ’ οίκον τεστ ύπνου από μία από τις πολυάριθμες εταιρείες που το προμηθεύουν.
Επισκέπτεστε την ιστοσελίδα της εταιρείας, αγοράζετε το τεστ και μιλάτε μέσω τηλεϊατρικής με έναν γιατρό που συνεργάζεται με την εταιρεία. Ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει το τεστ, εάν ενδείκνυται για εσάς.
Η δρ Javaheri διατηρεί επιφυλάξεις σχετικά με την παραγγελία του τεστ στο διαδίκτυο. «Δεν μπορείτε να γνωρίζετε εάν είναι καλής ποιότητας ή αν η ερμηνεία των αποτελεσμάτων θα είναι σωστή. Πολλές από αυτές τις εταιρείες απλώς στέλνουν μια τυποποιημένη περίληψη σχετικά με τα αποτελέσματα», επισημαίνει η δρ Sogol Javaheri.
Πραγματοποίηση του τεστ
Θα πάρετε, λοιπόν, το τεστ από το ιατρείο του γιατρού σας ή θα σας αποσταλεί στο σπίτι. Στη συνέχεια, θα πρέπει να φορέσετε κάποιους μικρούς αισθητήρες στη διάρκεια της νύχτας, που συνήθως περιλαμβάνουν τα εξής:
• μια ρινική κάνουλα, δηλαδή έναν λεπτό σωληνίσκο που τοποθετείται στη μύτη για να μετράει τα μοτίβα αναπνοής
• ένα παλμικό οξύμετρο, δηλαδή μια μικρή συσκευή που τοποθετείται σε ένα δάχτυλο του χεριού για να μετράει το επίπεδο οξυγόνου στο αίμα
• έναν θωρακικό ιμάντα, δηλαδή μια προσαρμοζόμενη ζώνη που μετράει την προσπάθεια ή την κίνηση που κάνει το σώμα σας για να αναπνεύσει.
Καθένας από αυτούς τους αισθητήρες συνδέεται με μια μικρή συσκευή παρακολούθησης δεδομένων, η οποία τοποθετείται στον θωρακικό ιμάντα.
Ενας νεότερος τύπος κατ’ οίκον τεστ ύπνου έχει ακόμη λιγότερο εξοπλισμό. Ο καταγραφέας δεδομένων τοποθετείται στον καρπό, σαν ρολόι. Συνδέεται με ένα παλμικό οξύμετρο και έναν μικρό αισθητήρα θώρακος. Ο αισθητήρας θώρακος μετράει την αναπνευστική προσπάθεια και τους ήχους ροχαλητού.
Αποτελέσματα του τεστ
Αν και δεν είναι εξίσου λεπτομερές ή ακριβές όσο μια μελέτη ύπνου στο εργαστήριο, ένα υψηλής ποιότητας κατ’ οίκον τεστ ύπνου δίνει αρκετά αξιόπιστα αποτελέσματα. «Εχετε πιθανότητα 80% να είναι το τεστ ακριβές», αναφέρει η δρ Javaheri.
«Ωστόσο, τα αποτελέσματα συγκρίνονται με τα συμπτώματά σας, προκειμένου να βεβαιωθούμε ότι τα αποτελέσματα είναι σωστά και να καθορίσουμε τις καλύτερες θεραπευτικές επιλογές».
Εάν τα αποτελέσματα του τεστ δεν ταιριάζουν με τα συμπτώματά σας –για παράδειγμα, αν έχετε συμπτώματα άπνοιας ύπνου και αρνητικό αποτέλεσμα στο τεστ–, ο γιατρός σας θα πρέπει να το διερευνήσει περαιτέρω. «Θα εξετάσουμε το γενικότερο πλαίσιο των αποτελεσμάτων και τις συνθήκες του τεστ. Μπορεί να είχατε ρινική συμφόρηση τη νύχτα που έγινε το τεστ, να αναπνέατε από το στόμα και ο ρινικός αισθητήρας να μην το κατέγραψε», εξηγεί η δρ Javaheri.
«Εάν έχουμε έντονες υποψίες ότι έχετε άπνοια ύπνου, θα πρέπει να προγραμματίσουμε μια μελέτη σε εργαστήριο».
Μήπως πρέπει να κάνετε ένα κατ’ οίκον τεστ;
Τα τεστ αυτά δεν είναι για όλους. Τα άτομα με σοβαρή χρόνια πάθηση, όπως καρδιακή ανεπάρκεια ή αναπνευστική διαταραχή, μπορεί να χρειάζονται πρόσθετα δεδομένα από μια μελέτη σε εργαστήριο προκειμένου να καθοριστεί η θεραπεία.
Για τα άτομα που δεν έχουν σοβαρές χρόνιες παθήσεις, ένα κατ’ οίκον τεστ ύπνου μπορεί να τους αλλάξει τη ζωή.
Η μη αντιμετωπισμένη αποφρακτική άπνοια ύπνου αυξάνει τον κίνδυνο για υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιοπάθεια, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας και τροχαία ατυχήματα.
«Εάν είστε μια απλή περίπτωση, είναι ο καλύτερος τρόπος για να εξετάσετε το θέμα», δηλώνει η δρ Javaheri. «Εχει καλή σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας και είναι πιο άνετο από μια μελέτη σε εργαστήριο. Και δεδομένου ότι πραγματοποιείτε το τεστ στο σπίτι, είναι πιο πιθανό να καταγράψετε τις φυσικές συνήθειες του ύπνου σας».
Τι είναι η αποφρακτική άπνοια κατά τον ύπνο;
Η αποφρακτική άπνοια κατά τον ύπνο είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από παύσεις της αναπνοής 10 έως 30 δευτερολέπτων στη διάρκεια του ύπνου. Οι παύσεις αυτές ονομάζονται άπνοιες και μπορούν να συμβούν εκατοντάδες φορές στη διάρκεια της νύχτας. Οι παύσεις της αναπνοής συμβαίνουν όταν ο αεραγωγός στη μύτη ή στον φάρυγγά σας φράσσεται μερικώς ή πλήρως, λόγω μεγάλων (υπερτροφικών) αμυγδαλών, μεγάλης γλώσσας ή υπερβολικής ποσότητας ιστού στον αεραγωγό. Η μη αντιμετωπισμένη αποφρακτική άπνοια ύπνου αυξάνει τον κίνδυνο για υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιοπάθεια, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας και τροχαία ατυχήματα.