Harvard Health Publishing
Το πένθος αποτελεί φυσιολογικό κομμάτι της ζωής. Κάποια στιγμή, σχεδόν όλοι βιώνουμε πένθος λόγω της απώλειας ενός φίλου ή μέλους της οικογένειας. Παρότι μπορεί να νιώθουμε ότι ο ψυχικός και ο σωματικός πόνος μάς παραλύει, με τον χρόνο συνήθως γίνεται αντιμετωπίσιμος, καθώς οι άνθρωποι τον επεξεργάζονται μέσα από τη φυσική διαδικασία του πένθους.
Ωστόσο, μια άλλη πηγή πένθους που μπορεί να είναι δυσκολότερο να διαχειριστούμε είναι κάτι με το οποίο σχεδόν όλοι οι άνδρες έρχονται αντιμέτωποι: τη σωματική εξασθένιση. «Έρχεται κάποια στιγμή που ένας άνδρας δεν μπορεί πια να τρέξει τόσο γρήγορα όσο παλιότερα, να κάνει με άνεση πεζοπορία σε ανώμαλο έδαφος ή να συμμετάσχει σε αθλήματα με το ίδιο επίπεδο δεξιότητας ή έντασης», λέει η δρ Susan Block, καθηγήτρια Ψυχιατρικής και Ιατρικής στο Τμήμα Ψυχοκοινωνικής Ογκολογίας και Παρηγορητικής Φροντίδας του συνεργαζόμενου με το Χάρβαρντ Brigham and Women’s Hospital. «Επίσης, θα έχουν λιγότερη αντοχή και θα χρειάζονται περισσότερο χρόνο για την ανάκτηση δυνάμεων. Όταν το σώμα δεν μπορεί πλέον να αποδώσει όπως παλιότερα, είτε εξαιτίας της γήρανσης είτε λόγω τραυματισμών ή ζητημάτων υγείας, οι άνδρες μπορεί να παρουσιάσουν διαστήματα πένθους καθώς προσπαθούν να αντιμετωπίσουν αυτή τη νέα πραγματικότητα».
Το είδος της απώλειας
Η σωματική εξασθένιση αποτελεί ένα είδος υλικής απώλειας. «Πρακτικά, μπορεί να αισθάνεστε αυτό το είδος απώλειας, καθημερινά, καθώς το σώμα σάς υπενθυμίζει ότι δεν μπορείτε να κάνετε όλα όσα κάνατε παλιότερα, και αντιλαμβάνεστε την αλλαγή ως μόνιμη», λέει η δρ Block.
Μια μη υλική απώλεια, από την άλλη πλευρά, είναι αυτή που αισθάνεστε όταν χάνετε ένα πρόσωπο. «Είναι μια απώλεια που δεν είναι ορατή ή χειροπιαστή, και έτσι δεν υπάρχει πάντοτε μια διαρκής υπενθύμιση όπως με μια υλική απώλεια», λέει η δρ Block.
Μια υλική απώλεια όπως η σωματική εξασθένιση με πολλαπλούς τρόπους είναι ιδιαίτερα δύσκολη για τους άνδρες, καθώς το να είναι δυνατοί και δραστήριοι αποτελεί μέρος της ταυτότητάς τους. «Ένας άνδρας μπορεί να αισθάνεται μπερδεμένος για το ποιος είναι τώρα και τι εγκυμονεί το μέλλον και ίσως νοσταλγεί το παρελθόν», λέει η δρ Block. «Αυτό το διαρκές αναμάσημα σκέψεων μπορεί να οδηγήσει σε παρατεταμένες περιόδους θλίψης και απομόνωσης οι οποίες, εάν δεν αντιμετωπιστούν, μπορούν γρήγορα να εξελιχθούν σε κατάθλιψη».
Διαχείριση του πένθους
Υπάρχουν πολλοί τρόποι ένας άνδρας να διαχειριστεί το πένθος που οφείλεται στη σωματική εξασθένιση. Αυτό που είναι σημαντικό είναι να αντιμετωπίσει το ζήτημα κατά πρόσωπο. «Οι άνδρες έχουν τη δύναμη να διαχειριστούν τα ζητήματα που συμβάλλουν στο πένθος τους», λέει η δρ Block. «Αναγνωρίζοντας ότι η δύναμή τους φθίνει, μπορούν να δώσουν χώρο στον εαυτό τους να πενθήσει και η θλίψη να προετοιμάσει το έδαφος για αναπροσαρμογές που μπορούν να είναι θεραπευτικές και υγιείς». Ακολουθούν μερικές στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν.
Αλλάξτε νοοτροπία. Αποδεχτείτε το γεγονός ότι έχετε γεράσει. «Η αλλαγή είναι μέσα στη ζωή, γι’ αυτό μην την πολεμάτε», λέει η δρ Block. «Ναι, είναι επώδυνο και απογοητευτικό να αντιμετωπίζετε ένα σώμα που γερνά, αλλά εστιάστε στην αποδοχή των σωματικών αλλαγών ως ένα νέο κεφάλαιο στη ζωή σας, όχι ως το τέλος του βιβλίου».
Εστιάστε στο παρόν. Αντί να αναλύετε τι δεν μπορείτε να κάνετε, εστιάστε σε αυτά που μπορείτε. Η δρ Block λέει ότι αυτή κατάσταση είναι παρόμοια με ενός βιολιστή που βλέπει μια χορδή να σπάει εν μέσω του κομματιού, και αντί να σταματήσει, προσαρμόζει το παίξιμό του στο όργανο που έγινε τρίχορδο. «Μπορείτε ακόμα να πετύχετε πολλά, αν δουλέψετε με ό,τι διαθέτετε», επισημαίνει.
Προσαρμόστε τους στόχους σας. Το να αντιμετωπίζετε σωματική εξασθένιση δεν σημαίνει ότι δεν μπορείτε να παραμείνετε δραστήριος. Πρέπει απλώς να προσαρμοστείτε. «Εάν δεν μπορείτε πια να τρέξετε σε μαραθώνιο, δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσετε το τρέξιμο», λέει η δρ Block. «Θα μπορούσατε να περπατήσετε ή να τρέξετε έναν ημιμαραθώνιο ή να ξεκινήσετε το γρήγορο περπάτημα». Εφαρμόστε αυτή τη στρατηγική σε άλλες δραστηριότητες που σας αρέσουν. Εάν το τένις επιβαρύνει πολύ τα γόνατά σας, παίξτε pickleball. Έχετε προβλήματα ισορροπίας που καθιστούν την ποδηλασία επικίνδυνη; Επιλέξτε το στατικό ή το καθιστό ποδήλατο. «Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να συνεχίσετε να κάνετε με λίγο προγραμματισμό και τροποποιήσεις», λέει η δρ Block.
Συζητήστε το. Αν και η ψυχοθεραπεία και η συμβουλευτική είναι δυνατό να βοηθήσουν τους άνδρες να μιλήσουν για τη θλίψη τους λόγω της σωματικής εξασθένισης, οι περισσότεροι δεν χρειάζονται επαγγελματική βοήθεια για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων, σύμφωνα με τη δρα Block. «Ξεκινήστε επικοινωνώντας με τους φίλους σας», συμβουλεύει. «Σκεφτείτε εάν αισθάνεστε πιο άνετα να μιλήσετε ένας προς έναν ή σε μια παρέα».
Μάλλον θα χρειαστεί εσείς να θέσετε αυτό το θέμα προς συζήτηση, αλλά, εάν βρίσκεστε με συνομήλικούς σας, είναι πολύ πιθανό να βιώνουν τις ίδιες απώλειες σε κάποια εκδοχή τους. «Οι περισσότεροι θα είναι ευγνώμονες που κάποιος άλλος ανέφερε το θέμα», λέει η δρ Block.
Εάν έχετε ήδη μια παρέα φίλων, αναλάβετε την πρωτοβουλία και οργανώστε μια συγκέντρωση. «Μερικές φορές ένα τακτικό ραντεβού για καφέ ή φαγητό μπορεί να προσφέρει συντροφικότητα αλλά και ένα περιβάλλον για συζήτηση», λέει η δρ Block. «Ενίοτε, οι κουβέντες μπορεί να καταλήξουν σε συζητήσεις για ατομικά προβλήματα υγείας, τα οποία να ανοίξουν έναν διάλογο και μοίρασμα κοινών εμπειριών για το πένθος και τρόπους αντιμετώπισής του».
