Ένας από τους σημαντικότερους στόχους που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας είναι η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στο 55% μέχρι το 2030. Η προσαρμογή στον στόχο του 55% αποτελεί ένα φιλόδοξο εγχείρημα, αν αναλογιστούμε και προβληματιστούμε για τους λόγους που η κλιματική αλλαγή, η αύξηση της θερμοκρασίας και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, επηρεάζουν και επιβαρύνουν την ανθρώπινη υγεία. Η σταδιακή αύξηση της θερμοκρασίας οφείλεται κυρίως στον ανθρώπινο παράγοντα και στις καθημερινές δραστηριότητες, τόσο στους χώρους εργασίας, όσο και στον ελεύθερο χρόνο και τις δραστηριότητές μας. Η αλόγιστη χρήση ορυκτών καυσίμων όπως και η πολυτελής ζωή μικρής μερίδας πολυεκατομμυριούχων προκαλούν μόλυνση του περιβάλλοντος και επιβαρύνουν πρωτίστως τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, τη μεσαία κοινωνική τάξη και τα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας των πολιτών.
Οι θάλασσες μολύνονται από τα απορρίμματα, τα πολυτελή σκάφη, τα τεράστια κρουαζιερόπλοια, ενώ η ποιότητα του αέρα επιβαρύνεται από τις συχνές πτήσεις με ιδιωτικά αεροσκάφη, την ίδια ώρα που πανάκριβες επαύλεις ξεφυτρώνουν δίπλα στη θάλασσα ή μέσα στα δάση.
Ενόσω το 1% της ανθρωπότητας ζει στην πολυτέλεια, φτωχοί πολίτες αναγκάζονται να καίνε βλαβερά ξύλα για να ζεσταθούν, δεν διαθέτουν τα απαραίτητα χρήματα για να τύχουν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ενώ αναγκάζονται να τρώνε λιγότερο, κακής ποιότητας και ανθυγιεινό φαγητό. Με βάση λοιπόν αυτές τις κοινωνικές ανισότητες, δύσκολα θα μπορέσουμε να φτάσουμε στην κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050, αφού αρκετοί πλούσιοι ολίγον ενδιαφέρονται για την προστασία του περιβάλλοντος και οι φτωχοί αναγκάζονται να εφαρμόσουν ανθυγιεινές πρακτικές για να επιβιώσουν. Πώς θα προωθήσουμε τη βιολογική καλλιέργεια και την απαλλαγή των φρούτων και λαχανικών από επιβλαβείς ουσίες, όταν οι γεωργοί αναγκάζονται να καλλιεργούν το ίδιο χωράφι τρεις φορές τον χρόνο, αφού δεν υπάρχει διαθέσιμη καλλιεργήσιμη γη λόγω της αλόγιστης ανάπτυξης; Ή ακόμα χειρότερα όταν καταστρέφεται σκόπιμα γεωργική γη με πυρκαγιές για να προωθηθεί οικιστική ανάπτυξη μέσα στο δάσος και μακριά από την ηχορύπανση των αστικών κέντρων προσφέροντας άνεση σε λίγους προνομιούχους;
Η στάχτη από τις πυρκαγιές προκαλεί σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα, όπως επίσης και η σκόνη από τους βομβαρδισμούς που προκαλούν οι πόλεμοι που εμείς ξεκινάμε για να προμηθεύουμε τις αντίπαλες δυνάμεις με όπλα και πυρομαχικά. Πώς είναι εφικτό να φυτεύσουμε τρία δισεκατομμύρια δέντρα για προστασία των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, όπως απαιτεί η νέα δασική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όταν καθημερινά αποκόπτονται ή καίγονται δέντρα για να δημιουργηθούν δρόμοι που θα φέρουν οικιστική ανάπτυξη μέσα στα εθνικά πάρκα;
Η πολύ υποσχόμενη Πράσινη Συμφωνία για την προστασία του περιβάλλοντος που επιθυμεί να εφαρμόσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χρήζει περαιτέρω μελέτης, αφού προκαλεί κοινωνικές ανισότητες και πολύ πιθανόν να προκαλέσει αντίδραση και ψυχικές διαταραχές. Η προστασία του περιβάλλοντος και η κλιματική κρίση μας αφορούν όλους. Η οικονομική άνεση 80 εκατομμυρίων περίπου βαθύπλουτων πολιτών τους προσφέρει μια πιο άνετη και υγιεινή ζωή, την ίδια στιγμή που η μεγαλύτερη μάζα των ανθρώπων δύσκολα επιβιώνει οικονομικά θέτοντας σε δεύτερη μοίρα τη δημόσια υγεία.
Όταν οι άνθρωποι δεν ευημερούν ή δεν μπορούν να έχουν μια φυσιολογική ζωή, οδηγούνται σε απελπιστικές πράξεις για να ξεχάσουν προσωρινά, όπως η χρήση απαγορευμένων ουσιών. Το ίδιο όμως παρατηρείται και σε μικρή μερίδα εύπορων πολιτών με τη διαφορά ότι η χρήση γίνεται για ηθική ικανοποίηση και αναγνώριση. Η εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας θα πρέπει λοιπόν να εστιάζει στις απειλές για τη δημόσια υγεία, στον εντοπισμό των κλιματικών κινδύνων που επιβαρύνουν συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού και να συμβάλει στον περιορισμό των κοινωνικών ανισοτήτων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω της Πράσινης Συμφωνίας θα πρέπει να ανάψει το έντονο πράσινο φως για προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας και να μην περιοριστεί στις ιστορίες για πράσινα άλογα.
Ο κ. Άντρος Γ. Καραγιάννης είναι δήμαρχος Δερύνειας.
