Παρακολούθησα με ενδιαφέρον την παρουσίαση που έκανε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης του πυλώνα «Κράτος Πρόνοιας- Κοινωνία Χωρίς αποκλεισμούς» του Εθνικού Σχεδίου «Κύπρος- Το Αύριο».
Το πρώτο που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι οι πλείστοι πόροι αυτού του Σχεδίου παρέχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση υπό τη μορφή επιχορηγήσεων και δανείων. Στόχος του εν λόγω εγχειρήματος είναι η ενίσχυση της οικονομικής και της κοινωνικής ανθεκτικότητας, η αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, αλλά και η δημιουργία 3.000 νέων θέσεων εργασίας. Τίποτα από τα πιο πάνω, δεν φαίνεται να υλοποιείται.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επικαλέστηκε αυτό το σχέδιο για να παρουσιάσει την κοινωνική πολιτική που ασκήθηκε τα τελευταία δέκα χρόνια. Εάν αυτή η πολιτική έχει επιτύχει το απαντούν τα δεδομένα που έχουμε μπροστά μας. Το 2021 η Στατιστική Υπηρεσία ανακοίνωσε ότι το 17,3% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Ας αναλογιστεί ο καθένας ποια είναι τα δεδομένα σήμερα με την πρωτοφανή αύξηση στα καύσιμα, την ενέργεια και τα είδη πρώτης ανάγκης.
Το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, βασικός πυλώνας της κοινωνικής πολιτικής αυτής της κυβέρνησης, παρουσιάζεται ως «ριζοσπαστική μεταρρύθμιση». Είναι όμως έτσι; Ας αφήσουμε κατά μέρος όλες τις αδυναμίες που παρουσιάζονται κατά την εφαρμογή του και ας δούμε το βασικό ζήτημα. Συνάδει το ύψος του επιδόματος αυτού με το κόστος ζωής σήμερα; Καθόλου, ειδικά αν ληφθεί υπ’ όψιν το κύμα ακρίβειας που σαρώνει την αγοραστική δύναμη το τελευταίο διάστημα.
Εξίσου προβληματικό είναι το γεγονός ότι τα Άτομα Με Αναπηρία περιλαμβάνονται στο σύστημα του ΕΕΕ, αντί να στηρίζονται ολοκληρωμένα μέσα από μία ξεχωριστή νομοθεσία που να τους αντιμετωπίζει ως ισότιμους πολίτες με δικαιώματα και να τους επιτρέπει να ζουν αξιοπρεπώς.
Η κοινωνική πολιτική που εφαρμόστηκε τα τελευταία χρόνια διαπνέεται από μία συγκεκριμένη προσέγγιση που περισσότερο έβλαψε παρά ωφέλησε τις ευάλωτες ομάδες και όσους έχουν ανάγκη από τη στήριξη του κράτους. Αντί να προσανατολιστεί στη δημιουργία σύγχρονων δομών φροντίδας και στήριξης, άφησε την ιδιωτική πρωτοβουλία και τις φιλανθρωπικές οργανώσεις να καλύψουν τα κενά και την απουσία του κράτους. Αντί να προχωρήσει στην ενίσχυση υφιστάμενων δομών προχώρησε στην κατάργηση των περισσότερων και επανήλθε με διάφορα σχέδια, επιδοτώντας την απουσία του κράτους προνοίας. Θέτοντας, μάλιστα, τέτοιες προϋποθέσεις που θα πρέπει κάποιος να είναι φτωχότερος από τους φτωχούς για να λάβει στήριξη.
Υπήρξε αποφασιστικότητα να γίνουν τομές, ειδικά σε ό,τι αφορά τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών ευημερίας; Η πολυσυζητημένη αναδιοργάνωση των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ευημερίας βρίσκεται για σχεδόν μία δεκαετία στα συρτάρια. Αντί αυτής, επιστρατεύεται το σύστημα αγοράς υπηρεσιών που μεγεθύνει το πρόβλημα.
Η απουσία κοινωνικής ευαισθησίας και η απροθυμία να ανακουφιστεί η πλειονότητα της κοινωνίας καταγράφηκαν και καταγράφονται σε διάφορες περιπτώσεις. Ένα παράδειγμα είναι η σημαντική μείωση των χορηγιών των στεγαστικών σχεδίων κατά την τελευταία δεκαετία αλλά και η άρνηση της κυβέρνησης να λάβει ουσιαστικά μέτρα για αντιμετώπιση της κατακόρυφης αύξησης του κόστους ζωής την ώρα μάλιστα που το κράτος καταγράφει έσοδα εκατομμυρίων.
Η κοινωνία δεν χρειάζεται μία διακυβέρνηση που να μην μπορεί να κατανοήσει τις ανάγκες, άρα να μην μπορεί να λύσει τα προβλήματα. Η κοινωνία χρειάζεται μία διακυβέρνηση που να έχει συγκεκριμένο σχεδιασμό για ένα κράτος προνοίας με σύγχρονες δομές φροντίδας, με εκσυγχρονισμένες υπηρεσίες ευημερίας, με συγκεκριμένες πολιτικές και στοχευμένα προγράμματα για συρρίκνωση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, ούτως ώστε να στηριχθούν ουσιαστικά οι ευάλωτες ομάδες πληθυσμού. Αυτό θα είναι το γράμμα και το πνεύμα της δικής μας διακυβέρνησης στην κοινωνική πολιτική.
O κ. Ανδρέας Μαυρογιάννης είναι Ανεξάρτητος υποψήφιος για την προεδρία της Δημοκρατίας.
