Γράφει η Λίνα Γιάνναρου
Είναι αυτοί που με το πάτημα ενός κουμπιού στο smartphone τους μπορούν να έχουν ένα νέο ζευγάρι παπούτσια στην πόρτα τους σε λίγες ώρες. Ή ένα νέο πατίνι. Είναι αυτοί που δεν ξέρουν τι σημαίνει να βαριέσαι, αφού πάντα θα βρουν στο κινητό τους κάτι ενδιαφέρον να τους απασχολήσει. Αυτοί που δεν θυμούνται τον κόσμο χωρίς Ιντερνετ και ταυτόχρονα χωρίς κάποιου είδους κρίση. Είναι η Gen Z, τα παιδιά που γεννήθηκαν κάπου ανάμεσα στο 1995 και το 2010 και, μετά τους μιλένιαλ, διεκδικούν τη δική τους θέση στη δημόσια ζωή.
Η έρευνα Gen Z Voice ON που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο για την Ερευνα και την Κοινωνική Αλλαγή Eteron σε συνεργασία με την εταιρεία aboutpeople και παρουσιάζει σήμερα η «Κ» αποτελεί την πρώτη στην Ελλάδα που εστιάζει αποκλειστικά στη συγκεκριμένη γενιά (πραγματοποιήθηκε σε δείγμα νέων 16-25 ετών), ανοίγοντας ένα παράθυρο στον μυστηριώδη κόσμο της. Μυστηριώδη γιατί αναπτύσσεται σε μεγάλο βαθμό μπροστά σε μια οθόνη. Σύμφωνα με την έρευνα, το 51,6% των νέων αυτής της γενιάς περνάει 5-10 ώρες καθημερινά στο Διαδίκτυο, με ένα 10,6% να περνάει περισσότερες από 10 ώρες.
Η μεγάλη παρανόηση
Τα στοιχεία πάντως διαλύουν μια μεγάλη παρανόηση. Η «αποσύνδεση» από την πραγματικότητα, έστω την offline ζωή, δεν σημαίνει αδιαφορία. Οι νέοι και οι νέες της Gen Z σε ποσοστό 55% δηλώνουν ότι παρακολουθούν πολύ ή πάρα πολύ την επικαιρότητα.
Οπως αναμενόταν, βασικές πηγές ενημέρωσης αναδεικνύονται τα ενημερωτικά σάιτ και τα κοινωνικά δίκτυα. «Δύο από τους βασικότερους λόγους για αυτό είναι, πρώτον, η δυνατότητα που τους δίνει η τεχνολογία να εξατομικεύσουν την κατανάλωση των ειδήσεων, και δεύτερον, ο πρακτικός χαρακτήρας των κινητών συσκευών», σχολιάζει στην «Κ» η αναπληρώτρια καθηγήτρια στο τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο Bournemouth και μέλος της ερευνητικής ομάδας, Αναστασία Βενετή. Ενας ακόμα λόγος είναι και η πολλάκις αποτυπωμένη δυσπιστία αυτής της γενιάς απέναντι στα παραδοσιακά ΜΜΕ.
Η έρευνα του Eteron επιβεβαιώνει ότι οι πιο δημοφιλείς εφαρμογές ανάμεσα στους νέους στην Ελλάδα είναι το Instagram και το Facebook/Messenger ως προς τη γενική χρήση (74,9% και 46,7%). Το 63% ακολουθεί influencers, αλλά το 79,1%… δεν ακολουθεί πολιτικούς και πολιτικά κόμματα. «Η γενιά Ζ προτιμά τα εξεικονιστικά μέσα, όπως το Instagram, καθώς αυτά της προσφέρουν την ικανότητα να εκφραστεί πολυμεσικά, με συνδυασμό εικόνας, βίντεο και κειμένου. Εδώ παρουσιάζεται μια τεράστια ευκαιρία από την πλευρά πολιτικών φορέων και θεσμών να αξιοποιήσουν αυτές τις πλατφόρμες για να επικοινωνήσουν με τους νέους», λέει η κ. Βενετή. «Αυτό όμως προϋποθέτει πως θα παραγάγουν σωστό εικονιστικό περιεχόμενο το οποίο θα είναι ικανό να τραβήξει την προσοχή του στοχευόμενου κοινού. Πολλοί πιστεύουν πως μια φωτογραφία αρκεί. Αυτό είναι λάθος και προς επιβεβαίωση αυτού βλέπουμε και ένα χαμηλό σχετικά ενδιαφέρον των νέων να τους παρακολουθήσουν στα social media. Σε μια γενιά που μεγάλωσε με υψηλής ποιότητας γραφιστικά, οι λεπτομέρειες μετράνε. Η οπτικοποίηση της πληροφορίας είναι πλέον ένα εργαλείο αρκετά διαδεδομένο που διευκολύνει την κατανόηση πολύπλοκων πληροφοριών και κατά συνέπεια αυξάνει την κατανάλωση πληροφορίας την οποία ο χρήστης θα προσπερνούσε σε άλλη περίπτωση. Ενα τέτοιο επιτυχημένο παράδειγμα αποτελεί η χρήση κόμικς και infographics στην επικοινωνία θεμάτων υγείας στη Μεγάλη Βρετανία».
Πηγές ενημέρωσης
Οι νέοι πάντως παραμένουν επιφυλακτικοί ως προς τις διαδικτυακές πηγές ενημέρωσης. «Ως πιο εξοικειωμένοι με το Διαδίκτυο είναι και πιο προσεκτικοί με τη χρήση του». Την εμπιστοσύνη τους σε θέματα επικαιρότητας κερδίζουν οι ειδικοί επιστήμονες (61,8%), η οικογένεια (49,4%) και οι φίλοι (39,5%). Σε μεγάλο ποσοστό (74,7%) θεωρούν ότι έχουν την ικανότητα να εντοπίζουν μια ψευδή είδηση.
Μολονότι σε ποσοστό 75% αποφεύγουν τις αναρτήσεις πολιτικού περιεχομένου, παίρνουν θέση για τα θέματα που τους απασχολούν. Για παράδειγμα, σε ποσοστό 60% δηλώνουν ότι ανησυχούν πολύ για την κλιματική αλλαγή, το 86,9% αναφέρει ότι συμφωνεί με τη λογική και τους στόχους του ελληνικού #MeToo, ενώ ένα 72,2% συμφωνούσε με το hashtag #δενειναιαθώοι που αφορούσε τη δίκη της Χ.Α. Σε συντριπτικό ποσοστό (84%), τέλος, δηλώνουν ότι θα ψηφίσουν στις επόμενες εκλογές.
