Του Βασίλη Νέδου
Ενταγμένη σε μια ευρύτερη προσπάθεια του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να προβάλει μια εικόνα συνεννόησης με περιφερειακούς παίκτες, λόγω της αλλαγής των συσχετισμών που φέρνει η ανάδειξη του Τζο Μπάιντεν στην προεδρία των ΗΠΑ, είναι και η επιχείρηση διπλωματικής προσέγγισης με το Ισραήλ.
Κοινός παρονομαστής των προσπαθειών της Τουρκίας είναι η δημιουργία ρηγμάτων στις συμμαχίες του Ισραήλ με χώρες όπως η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω προτάσεων που κατατέθηκαν επισήμως από τον αρχιτέκτονα της «Γαλάζιας Πατρίδας», Τσιχάτ Γιαϊτσί. Το άνοιγμα της Αγκυρας έγινε με τρόπο στρατηγικό, αρχικά μέσω διαρροής της πρότασης για συμφωνία (εις βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας) για οριοθέτηση ΑΟΖ ανάμεσα στην Τουρκία και στο Ισραήλ, στη δεξαμενή σκέψης «Μοσέ Νταγιάν», αλλά και τη γνωστοποίηση, την περασμένη Τετάρτη, του ονόματος του νέου πρέσβη της Αγκυρας στο Τελ Αβίβ, του 40χρονου Ουφούκ Ουλουτάς.
Από την Αγκυρα φρόντισαν να διαρρεύσουν τις προτάσεις του Τσιχάτ Γιαϊτσί στην εφημερίδα «Χαγιόμ», γνωστή για τη σθεναρή υποστήριξή της στον Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Ενώ η τοποθέτηση του Ουφούκ Ουλουτάς (την οποία αναπαρήγαγε και η «Κ» την προηγούμενη Πέμπτη) παρουσιάστηκε σε Μέσα όπως το Αλ Τζαζίρα ως μια «επιστροφή» της Τουρκίας στο Ισραήλ έπειτα από δύο χρόνια απουσίας. Το Αλ Τζαζίρα και άλλα Μέσα σημειώνουν ότι ο Ουλουτάς είναι ιδιαίτερα «φιλοπαλαιστίνιος», κάτι που, βεβαίως, είναι σε πλήρη ευθυγράμμιση με την ατζέντα της Τουρκίας στην περιοχή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η πολυετής ανάμειξη της Τουρκίας με την Ανατολική Ιερουσαλήμ έχει προκαλέσει ενόχληση και στην Ιορδανία, καθώς ο Αμπντάλα Β΄, βασιλιάς της Ιορδανίας, ως χασεμίτης μονάρχης είναι φύλακας των Αγίων Τόπων. Μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια για τον Ουλουτάς εντοπίζεται στο γεγονός ότι δεν είναι διπλωμάτης καριέρας.
Ηδη από την προηγούμενη εβδομάδα ο Ισραηλινός Τύπος είχε φιλοξενήσει και διαρροές από διπλωματικές πηγές, που ανέφεραν ότι οι προτάσεις για ομαλοποίηση των σχέσεων ανάμεσα στην Τουρκία και στο Ισραήλ δεν μπορεί να γίνονται εις βάρος τρίτων και, εν προκειμένω, της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ακολούθησαν σκληρές κριτικές στις τουρκικές προτάσεις, κυρίως από την Jerusalem Post, η οποία αμφισβήτησε ότι η «επιχείρηση γοητείας» της Αγκυρας έχει κάποια άλλα δεδομένα, πέρα από τη βούληση του κ. Ερντογάν να αρχίσει να κλείνει μέτωπα ενόψει της αλλαγής στην Ουάσιγκτον, αλλά και έναντι των Ευρωπαίων. Εμπειροι παρατηρητές επισημαίνουν ότι τα τεχνάσματα του κ. Ερντογάν δεν είναι τυχαία και ως προς τη χρονική στιγμή που καταγράφονται. Η κυβέρνηση του Ισραήλ ταλανίζεται και πάλι και δεν αποκλείεται να επαναληφθούν εκλογές τον ερχόμενο Μάρτιο. Ο κ. Νετανιάχου έχει εμπειρία από τους ελιγμούς του κ. Ερντογάν και γνωρίζει πολύ καλά σε τι στοχεύουν τα τεχνάσματα που συλλαμβάνονται και εκτελούνται από το Ακ Σαράι.
Πέρα, πάντως, από τις υποσχέσεις για ορισμό νέου πρέσβη και τις προτάσεις Γιαϊτσί, η Αγκυρα εξακολουθεί να έχει σοβαρότατες αποστάσεις από το Τελ Αβίβ σε σημαντικά ζητήματα ουσίας για το Ισραήλ και, κυρίως, τις σχέσεις με το Ιράν ή τη Χαμάς.