Του Παύλου Ξανθούλη
Μια κοινή αντίληψη, ένα «κοινό understanding» διαμορφώνεται μεταξύ των πολιτικών ομάδων που παρείχαν «ψήφο εμπιστοσύνης» στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην Ευρωβουλή, «δίνοντας κατεύθυνση έγκρισης των προτεινόμενων Επιτρόπων, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου ή κάποιου πρωτοφανούς λάθους». Οι Ομάδες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, των Σοσιαλιστών-Δημοκρατών και των Φιλελευθέρων (Renew), εμφανίζουν μια τάση αλληλοϋποστήριξης, με προφανή στόχο να διασφαλίσει η κάθε μια, τους δικούς της προτεινόμενους Επιτρόπους και να μην καταγράψουν απώλειες στις ακροάσεις που άρχισαν προχθές Δευτέρα και θα συνεχιστούν μέχρι τις 12 Νοεμβρίου. Άλλωστε, οι πρώτοι τέσσερις προτεινόμενοι Επίτροποι (Απόστολος Τζιτζικώστας, Ελλάδα, Christophe Hansen, Λουξεμβούργο, Glenn Micallef, Μάλτα και Maros Sefcovic, Σλοβακία) φέρονται να έχουν περάσει το «τεστ», ενώ «ανάλογη εκτιμάται ότι θα είναι και η συνέχεια». Χωρίς βεβαίως να αποκλείονται «εκπλήξεις», οι οποίες εάν και εφόσον συμβούν, εκτιμάται με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα, ότι θα περιοριστούν στα πρόσωπα των προτεινόμενων Επιτρόπων από τις ακραίες κυβερνήσεις της Ουγγαρίας και της Ιταλίας, αν και σε περίπτωση «πρωτοφανούς λάθους» θα μπορούσαν να αφορούν οποιονδήποτε προτεινόμενο Επίτροπο.
Πληροφορίες της «Κ», αναφέρουν ότι οι Σοσιαλιστές-Δημοκράτες, που σε άλλες περιπτώσεις παρουσιάζονταν εξαιρετικά έντονοι και έτοιμοι να αφήσουν το αποτύπωμά τους στις ακροάσεις, τώρα εμφανίζονται να «έχουν ανακρούσει πρύμναν» και φέρονται να «επιχειρούν να διασφαλίσουν τους δικούς τους», προτεινόμενους Επιτρόπους. Και κυρίως την Ισπανίδα προτεινόμενη Επίτροπο Teresa Ribeira, προκειμένου να μην υποστεί η ισπανική σοσιαλιστική κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ και ευρωπαϊκές αναταράξεις, πέραν από τους εσωτερικούς κλυδωνισμούς και την πίεση που εισπράττει, ως αποτέλεσμα της διαχείρισης των πλημμυρών-καταστροφών στην περιοχή της Βαλένθια.
Aκόμη πιο έντονη υπέρ της έγκρισης των προτεινόμενων Επιτρόπων «χωρίς παρατράγουδα», είναι η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, από την οποία προέρχεται η πλειοψηφία των προσώπων που θα στελεχώσουν το νέο κολέγιο Επιτρόπων, υπό την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Στην ίδια γραμμή εμφανίζεται να είναι και η Ομάδα των Φιλελευθέρων, προβάλλοντας την ανάγκη διαφύλαξης του «μετώπου φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων» στην Ευρωβουλή. Δεν είναι προφανώς τυχαίο ότι ο Γάλλος ευρωβουλευτής των Φιλελευθέρων, Pascal Canfin, δήλωσε ότι «εάν δεν πάει κάτι λάθος, που φυσικά θα μπορούσε να πάει, εμείς θα στηρίξουμε όλη τη δομή» της νέας Κομισιόν, δηλαδή όλους τους προτεινόμενους Επιτρόπους, στο σύνολό τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Υπενθυμίζεται ότι κατά τις ακροάσεις του 2019, η Ευρωβουλή είχε απορρίψει τρεις συνολικά προτεινόμενους Επιτρόπους, σε αντίθεση με την τάση που καταγράφεται στην παρούσα φάση, ενώ γράφονταν αυτές οι γραμμές.
Οι εκλογές στις ΗΠΑ
Ένας δεύτερος λόγος, περισσότερο πολιτικός, αλλά λιγότερο πειστικός που ακούγεται από κύκλους της Ευρωβουλής για να μην απορριφθούν προτεινόμενοι Επίτροποι, είναι «η ανάγκη άμεσης εγκαθίδρυσης της νέας Κομισιόν την 1η Δεκεμβρίου», υπό το φως των αμερικανικών εκλογών, ώστε να μην υπάρξει «κενό» στις Βρυξέλλες. Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα μπορούσε να είχε δρομολογήσει τη διαδικασία ακροάσεων τον Οκτώβριο και την εγκαθίδρυση της νέας Κομισιόν την 1η Νοεμβρίου, κάτι που δεν έπραξε, παρά το γεγονός ότι όλοι γνώριζαν πότε θα πραγματοποιούνταν οι αμερικανικές εκλογές. Σε κάθε περίπτωση, η αλλαγή σκυτάλης στην Ουάσιγκτον θα λάβει χώρα το 2025 και μέχρι τότε, η νέα Κομισιόν θα έχει αναλάβει καθήκοντα, κάτι που καταδεικνύει ότι η επίκληση των αμερικανικών εκλογών είναι μάλλον προσχηματική. Το μόνο βέβαιο, πάντως, είναι ότι οι ακροάσεις των προτεινόμενων Επιτρόπων που πάντοτε συγκέντρωναν τα ευρωπαϊκά φώτα δημοσιότητας, αυτή τη φορά πραγματοποιούνται στη σκιά των αμερικανικών εκλογών και αυτό είναι κάτι που όλοι αντιλαμβάνονται.
Δύο οι αδύναμοι κρίκοι
Μέχρι πριν από μερικές εβδομάδες, εάν κάποιος ρωτούσε πόσοι είναι οι αδύναμοι κρίκοι των ακροάσεων και πόσοι προτεινόμενοι Επίτροποι κινδυνεύουν να απορριφθούν, η απάντηση θα ήταν «μέχρι πέντε». Ωστόσο, με βάση τα σημερινά δεδομένα και εκτός συγκλονιστικών ανατροπών στο σκηνικό που έχει στηθεί στην Ευρωβουλή, από τους πέντε αδύναμους κρίκους, έχουν μείνει μόνο δύο. Ο πρώτος είναι ο Oliver Varhelyi, ο Ούγγρος νυν Επίτροπος στην «πρώτη Κομισιόν» φον ντερ Λάιεν και προτεινόμενος στη «δεύτερη Κομισιόν» της Γερμανίδας αξιωματούχου 2024-2029. Ο κ. Varhelyi κινείται σε ρυθμούς Βίκτορ Όρμπαν, ενώ πριν αναλάβει καθήκοντα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ήταν ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος του ουγγρικού καθεστώτος στις Βρυξέλλες και ένθερμος υποστηρικτής των πολιτικών του. Όπως είχαμε δημοσιεύσει, η Ευρωβουλή και ο Oliver Varhelyi, «έχουν προηγούμενα», καθώς ενώ προσφωνούσε την ολομέλεια, ο Ούγγρος επίσημος είχε ξεχάσει το μικρόφωνό του ανοικτό και αποκάλεσε τους ευρωβουλευτές «ηλίθιους» (στα ουγγρικά), κάτι που προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων, με κάποιους να ζητούν ακόμη και την παραίτησή του. Ο κ. Varhelyi αναμένεται βεβαίως να έχει την πλήρη στήριξη των «Πατριωτών για την Ευρώπη» της ακροδεξιάς συντηρητικής πολιτικής ομάδας στην οποία συμμετέχει το κόμμα του Βίκτορ Όρμπαν.
O Fitto και η κανονικοποίηση
Ο δεύτερος αδύναμος κρίκος, δεν είναι άλλος από τον ακροδεξιό Ιταλό προτεινόμενο Επίτροπο, Raffaele Fitto, ο οποίος προέρχεται από το κόμμα της Τζόρτζια Μελόνι που συμμετέχει στην πολιτική ομάδα του ECR, όπως και το ΕΛΑΜ. Ο Raffaele Fitto, εάν περάσει την ακρόαση της Ευρωβουλής, χωρίς προβλήματα, τότε θα έχει εκτελεστικά καθήκοντα αντιπροέδρου στη νέα Κομισιόν της Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν, η οποία έχει δείξει τάση αποδοχής και κατά συνέπεια κανονικοποίησης των πολιτικών της Τζόρτζια Μελόνι, ενσωματώνοντας στον σχεδιασμό της, ακόμη και την αγορά υπηρεσιών σε τρίτες χώρες για αποστολή προσφύγων και μεταναστών, κατά το πρότυπο της Ιταλίας στην Αλβανία. Το ερώτημα τώρα, είναι πόσο δεξιότερα είναι διατεθειμένη να πάει και η Ευρωβουλή και κυρίως οι Σοσιαλιστές και οι Φιλελεύθεροι, για τους οποίους η εξασφάλιση εκτελεστικών καθηκόντων από τον εκπρόσωπο της Μελόνι, Raffaele Fitto, εμφανιζόταν να είναι κόκκινο πανί. Θα εκδηλώσουν κίνηση για απόρριψή του, θα ζητήσουν ανακατανομή χαρτοφυλακίων (reshuffling), προκειμένου ο Ιταλός προτεινόμενος Επίτροπος να «υποβιβαστεί» και να μην διαθέτει εκτελεστικά καθήκοντα αντιπροέδρου στη νέα Κομισιόν ή θα καταπιούν τη γλώσσα και μαζί και τις θέσεις τους, προφασιζόμενοι την ανάγκη εγκαθίδρυσης της νέας Κομισιόν, χωρίς καθυστέρηση; Ο επικεφαλής της γαλλικής αντιπροσωπείας των Σοσιαλιστών-Δημοκρατών, Raphael Glucksmann, δήλωσε ότι «η διατήρηση της θέσης εκτελεστικού αντιπροέδρου από τον Fitto είναι κόκκινη γραμμή», προσθέτοντας ότι εάν δεν υποβιβαστεί, σε θέση απλού Επιτρόπου, τότε η αντιπροσωπεία των Γάλλων στους Σοσιαλιστές-Δημοκράτες θα ψηφίσει εναντίον του συνόλου της νέας Κομισιόν. Το ζήτημα βεβαίως δεν είναι τι θα κάνει η γαλλική αντιπροσωπεία των Σοσιαλιστών-Δημοκρατών, αλλά πώς θα ενεργήσει το σύνολο των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων στην Ευρωβουλή.
