ΠΗΓΗ: Reuters
Την έντονη αντίδραση της Ουάσιγκτον έχουν προκαλέσει τα σχέδια της Ευρωπαϊκής Ενωσης να ενισχύσει τη δική της αμυντική βιομηχανία, περιορίζοντας τη συμμετοχή αμερικανικών εταιρειών σε διαγωνισμούς προμηθειών, όπως μεταδίδει το Reuters επικαλούμενο πέντε πηγές με γνώση των συνομιλιών.
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν διαμηνύσει σε Ευρωπαίους εταίρους ότι επιθυμούν τη συνέχιση των εξοπλιστικών αγορών από αμερικανικές εταιρείες, παρά τις προσπάθειες της Ε.Ε. να ενισχύσει την εγχώρια παραγωγή αμυντικού υλικού, ιδίως υπό το πρίσμα μιας ενδεχόμενης μείωσης της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ υπό την προεδρία Τραμπ.
Στις 25 Μαρτίου, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, ανέφερε σε συνάντησή του με τους ομολόγους του από τις χώρες της Βαλτικής ότι ο αποκλεισμός αμερικανικών εταιρειών από ευρωπαϊκούς εξοπλιστικούς διαγωνισμούς θα εκληφθεί αρνητικά από την Ουάσιγκτον.
Ανώτατος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε ότι ο Ρούμπιο αναμένεται να επαναφέρει το ζήτημα κατά την επίσκεψή του στις Βρυξέλλες και στη συνάντηση των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ.
Το σχέδιο ReArm και η ευρωπαϊκή αυτονομία
Στο επίκεντρο της αμερικανικής ενόχλησης βρίσκεται η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ενίσχυση της αμυντικής αυτάρκειας της Ενωσης, με την ονομασία ReArm Europe.
Το σχέδιο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία μηχανισμού δανεισμού ύψους 150 δισ. ευρώ για επενδύσεις σε αμυντικά έργα εντός Ε.Ε.
Αν και η Κομισιόν υποστηρίζει ότι προβλέπεται συμμετοχή και μη ευρωπαϊκών εταιρειών, στην πράξη –σύμφωνα με ειδικούς– τα διοικητικά και γραφειοκρατικά εμπόδια καθιστούν δύσκολη την πρόσβασή τους σε χρηματοδότηση ή διαγωνισμούς.
Ανώτατος Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε στο Reuters ότι οι ΗΠΑ έχουν «ενοχληθεί» από το σχέδιο ReArm και κυρίως από την τάση αποκλεισμού των αμερικανικών εταιρειών από μελλοντικά ευρωπαϊκά προγράμματα.
Ο Ρούμπιο δεν περιορίστηκε στη Βαλτική. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές από τη βόρεια Ευρώπη, και άλλες κυβερνήσεις έχουν δεχθεί άτυπα μηνύματα από τις ΗΠΑ με παρόμοιο περιεχόμενο.
Αντικρουόμενες στοχεύσεις της διοίκησης Τραμπ
Η ένταση αντανακλά έναν βασικό εσωτερικό διχασμό της αμερικανικής πολιτικής: από τη μία πλευρά, ο Τραμπ καλεί τους Ευρωπαίους να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες και να αναλάβουν περισσότερη ευθύνη για την ασφάλειά τους· από την άλλη, η Ουάσιγκτον επιμένει να παραμείνουν ανοικτές οι ευρωπαϊκές αγορές για τις αμερικανικές αμυντικές εταιρείες.
Η πολιτική αποστασιοποίησης από το ΝΑΤΟ που προωθεί ο Τραμπ ενισχύει τις ευρωπαϊκές τάσεις αυτονομίας – και μαζί τις πιέσεις για εσωτερική ευρωπαϊκή παραγωγή οπλικών συστημάτων.
Αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε πάντως ότι ο Τραμπ «καλωσορίζει τις πρόσφατες προσπάθειες των Ευρωπαίων συμμάχων να ενισχύσουν τις αμυντικές τους δυνατότητες», αλλά προειδοποίησε κατά της δημιουργίας νέων εμποδίων για τις αμερικανικές εταιρείες. «Η διατλαντική συνεργασία στην αμυντική βιομηχανία ενισχύει τη Συμμαχία», ανέφερε.
Το ΥΠΕΞ της Λιθουανίας δεν θέλησε να σχολιάσει, ενώ τα υπουργεία Λετονίας και Εσθονίας δεν απάντησαν σε αιτήματα του Reuters.
