Kathimerini.gr
Η τεστοστερόνη είναι μια ορμόνη που έχει μεγάλη σημασία για την υγεία του άνδρα. Ο σημαντικότερος ίσως ρόλος της αφορά την ενίσχυση της σεξουαλικής επιθυμίας και απόδοσης.
Το επίπεδο τεστοστερόνης τείνει να μειώνεται με την ηλικία. Βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο στα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής και στη συνέχεια αρχίζει να μειώνεται έως και 1% κάθε χρόνο στην ηλικία των 40 ετών περίπου. Κάποιες φορές παρατηρείται μια απότομη πτώση, εξαιτίας τραυματισμού ή ασθένειας (π.χ. λοίμωξης), χημειοθεραπείας ή ακτινοθεραπείας ή ορισμένων φαρμάκων.
Όταν το επίπεδο τεστοστερόνης μειωθεί πολύ, οι άνδρες μπορεί να εμφανίσουν μειωμένη λίμπιντο και στυτική δυσλειτουργία. Το χαμηλό επίπεδο τεστοστερόνης μπορεί επίσης να συνδέεται με την εμφάνιση κόπωσης, αλλαγών στη διάθεση, μειωμένης μυϊκής μάζας και απώλειας οστικής ισχύος.
Οι περισσότεροι άνδρες μπορούν να διατηρήσουν επαρκή επίπεδα τεστοστερόνης έως και μεγαλύτερη ηλικία. Η διατήρηση μιας καλής υγείας βοηθά να επιβραδυνθεί η μείωση του επιπέδου της τεστοστερόνης. Ωστόσο, πολλοί άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας εξετάζουν το ενδεχόμενο λήψης θεραπείας υποκατάστασης της τεστοστερόνης (TRT) προκειμένου να αυξήσουν το μειωμένο επίπεδό της. Είναι λογικό να θεωρούν ότι η TRT θα μπορούσε να τους κάνει να αισθανθούν νεότεροι και να ενισχύσει τη σεξουαλική τους ζωή.
Είναι όμως τόσο απλό; Μπορεί η TRT πράγματι να βοηθήσει; Η απάντηση εν ολίγοις είναι «ίσως», αλλά μόνο σε συγκεκριμένες συνθήκες.
Καλά αποτελέσματα στο σεξ
Κατ’ αρχήν, οι άνδρες θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η TRT δεν θα φέρει τον χρόνο πίσω, δηλώνει ο δρ Shehzad Basaria, αναπληρωτής διευθυντής του Τμήματος Υγείας του Άνδρα, Γήρανσης και Μεταβολισμού, στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Brigham and Women’s Hospital.
«Παρότι αρκετές μελέτες σε ηλικιωμένους άνδρες έδειξαν ότι η TRT βελτίωσε τη μυϊκή μάζα και τη μυϊκή δύναμη σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, η αύξηση αυτή δεν μεταφράστηκε σε βελτίωση της σωματικής λειτουργίας», αναφέρει ο δρ Basaria. «Επιπλέον, μεγάλες κλινικές μελέτες δεν έχουν δείξει ότι η TRT βελτιώνει τη ζωτικότητα ή τη μνήμη».
Από την άλλη, έρευνα έχει δείξει ότι η TRT μπορεί να βελτιώσει τη συνολική σεξουαλική δραστηριότητα και τη σεξουαλική επιθυμία σε ηλικιωμένους άνδρες των οποίων το επίπεδο τεστοστερόνης στο αίμα είναι σαφώς χαμηλό.
Αλλά ακόμα και αυτή η δράση είναι περιορισμένη. Μετα-ανάλυση του 2017 η οποία δημοσιεύθηκε στο Current Opinion in Urology διαπίστωσε ότι η TRT βελτίωσε τη λίμπιντο και τη στυτική δυσλειτουργία σε άνδρες που είχαν χαμηλό επίπεδο τεστοστερόνης καθώς και ήπια στυτική δυσλειτουργία.
Η TRT ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη στους άνδρες που δεν ανταποκρίνονταν στα φάρμακα για τη στυτική δυσλειτουργία, όπως η σιλδεναφίλη, η βαρδεναφίλη και η ταδαλαφίλη.
Ωστόσο, οι ερευνητές πρόσθεσαν ότι η TRT ενδέχεται να μη βοηθήσει άνδρες με μέτρια ή βαριά στυτική δυσλειτουργία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η στυτική δυσλειτουργία συχνά δεν οφείλεται σε χαμηλή τεστοστερόνη και, επομένως, άλλες θεραπείες, όπως τα φάρμακα για τη στυτική δυσλειτουργία, είναι πιο αποτελεσματικές.
Είστε κατάλληλος υποψήφιος;
Μιλήστε με τον γιατρό σας εάν ανησυχείτε σχετικά με τη χαμηλή τεστοστερόνη και την επίδρασή της στη σεξουαλική σας ζωή. Η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί με μια ανασκόπηση των συμπτωμάτων και με τουλάχιστον δύο εξετάσεις αίματος το πρωί για τη μέτρηση της τεστοστερόνης. [Η φυσιολογική τιμή τεστοστερόνης στο αίμα κυμαίνεται μεταξύ 300 έως 1.000 νανογραμμαρίων ανά δεκατόλιτρο (ng/dl).]
Υπάρχουν αρκετοί τρόποι να λάβετε TRT, εάν σας τη συνταγογραφήσει ο γιατρός σας: ενέσεις, επιθέματα που εφαρμόζονται τη νύχτα ή ημερήσια τζελ που αλείφονται στο πάνω μέρος των βραχιόνων, στους ώμους ή στους μηρούς.
Συνήθως, η ενέσιμη τεστοστερόνη χορηγείται σε κάποιον μεγάλο μυ, μία ή δύο φορές την εβδομάδα. Η λιγότερο συχνή χορήγηση ενέσεων μπορεί να οδηγήσει σε υψηλό επίπεδο τεστοστερόνης αμέσως μετά την ένεση, το οποίο μειώνεται κατά πολύ λίγες ημέρες πριν από την επόμενη ένεση. Αυτό μπορεί να προκαλέσει μια επίδραση «γιο-γιο» (απότομες αυξήσεις και πτώσεις) στη διάθεση, στην ενέργεια και στη σεξουαλική επιθυμία.
Η νεότερη επιλογή είναι μια συσκευή που χορηγεί την ένεση τεστοστερόνης κάτω από το δέρμα (υποδόρια, όπως τις ενέσεις ινσουλίνης) κάθε εβδομάδα. Η μέθοδος αυτή είναι συχνά πιο δαπανηρή από τις συνήθεις ενδομυϊκές ενέσεις.
Έχετε υπόψη σας ότι, ακόμη και αν έχετε χαμηλή τεστοστερόνη και πολλαπλά συμπτώματα, η TRT ενδέχεται να μην είναι το πρώτο πράγμα που θα σας συστήσει ο γιατρός σας.
Για παράδειγμα, η απώλεια του υπερβάλλοντος βάρους αυξάνει την παραγωγή τεστοστερόνης από τον οργανισμό σας. Επίσης, η αλλαγή ορισμένων φαρμάκων μπορεί να αυξήσει το επίπεδο. Οι αλλαγές αυτές από μόνες τους πολλές φορές βοηθούν στη μείωση των συμπτωμάτων.
Εξετάστε τους πιθανούς κινδύνους για την υγεία
Η θεραπεία υποκατάστασης της τεστοστερόνης (TRT) ενδέχεται να δημιουργεί ορισμένους κινδύνους για την υγεία, τους οποίους θα πρέπει να συζητήσετε με τον γιατρό σας. Για παράδειγμα:
Ερυθροκυττάρωση. Η ερυθροκυττάρωση είναι μια κατάσταση στην οποία ο οργανισμός παράγει υπερβολικά πολλά ερυθρά αιμοσφαίρια, γεγονός που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιακή προσβολή.
Καρδιακή προσβολή. Μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2019 στην ιατρική επιθεώρηση The American Journal of Medicine διαπιστώνει ότι οι άνδρες ηλικίας 45 ετών και άνω με χαμηλή τεστοστερόνη οι οποίοι έλαβαν TRT είχαν 21% μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου (ακόμη και χωρίς ερυθροκυττάρωση) εντός των δύο πρώτων ετών χρήσης, σε σύγκριση με τους άνδρες που δεν χρησιμοποιούσαν TRT. Απαιτούνται περισσότερα αποτελέσματα από μεγάλες κλινικές μελέτες.
Καρκίνος του προστάτη. Η σύνδεση μεταξύ της TRT και του υψηλότερου κινδύνου για καρκίνο του προστάτη δεν είναι σαφής. Ωστόσο, μελέτη που δημοσιεύθηκε ηλεκτρονικά στις 22 Ιουνίου 2018 στο PLOS One δεν εντόπισε συσχέτιση μεταξύ της TRT και επιθετικού καρκίνου του προστάτη σε περισσότερους από 58.000 άνδρες ηλικίας 40 έως 89 ετών. Και πάλι, απαιτείται περισσότερη έρευνα.
