ΠΟΛΑ ΣΠΑΝ / THE NEW YORK TIMES
Όσο γερνάει ο παγκόσμιος πληθυσμός, τα ποσοστά των πασχόντων από γεροντική άνοια αυξάνονται. Όσα σκευάσματα δοκιμάστηκαν μέχρι σήμερα κατά του Αλτσχάιμερ είχαν απογοητευτικά αποτελέσματα. Έτσι, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι έφθασε η ώρα να επιχειρήσουμε μια διαφορετική, αν όχι θεραπευτική, αποτρεπτική προσέγγιση. Τώρα, λένε οι ειδικοί, οφείλουμε να επικεντρωθούμε στην πρόληψη των παραγόντων κινδύνου για άνοια, όπως η αρρύθμιστη υπέρταση, η απώλεια της ακοής και το κάπνισμα.
Ένας άλλος παράγοντας είναι η εξασθενημένη όραση. Μια νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Journal of the American Medical Association, διαπιστώνει ότι θα ήταν εφικτή η αποτροπή του 62% των σημερινών περιπτώσεων άνοιας με τη μεταβολή κάποιων παραγόντων κινδύνου. Εκατό χιλιάδες λιγότεροι άνθρωποι θα έπασχαν από άνοια εάν είχε δοθεί η απαιτούμενη προσοχή στη διατήρηση της όρασής τους.
Το 2017, η Επιτροπή Lancet, αποτελούμενη από ειδικούς όλων των τομέων της Ιατρικής, αφού ανέλυσε χιλιάδες μελέτες, κατέληξε σε οκτώ παράγοντες κινδύνου για την άνοια: υπέρταση, χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, κώφωση, κάπνισμα, παχυσαρκία, έλλειψη σωματικής άσκησης, κατάθλιψη, διαβήτης και έλλειψη κοινωνικών συναναστροφών. Το 2020, η λίστα εμπλουτίσθηκε με την υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος, την ατμοσφαιρική ρύπανση και τις κρανιακές κακώσεις. Η επιτροπή, μάλιστα, κατέληξε στο ότι το 40% των περιπτώσεων άνοιας, θεωρητικώς, θα είχε αποτραπεί ή καθυστερήσει εάν εξαλείφονταν αυτοί οι παράγοντες.
Ο δρ Τζόσουα Ερλιχ, οφθαλμίατρος και ερευνητής Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, που υπογράφει την έρευνα, ευελπιστεί ότι στη λίστα των κινδύνων θα προστεθούν και τα προβλήματα όρασης. Γιατί τα προβλήματα ακοής και όρασης πολλαπλασιάζουν τον κίνδυνο άνοιας; Ο δρ Ερλιχ εξηγεί ότι η έκπτωση αυτών των δύο αισθήσεων επηρεάζει τις γνωσιακές δεξιότητες, περιορίζοντας τη δυνατότητα του ασθενούς να συμμετέχει σε φυσικές και κοινωνικές δραστηριότητες. «Αν δεν μπορείς να δεις τα χαρτιά της τράπουλας, δεν παίζεις μπιρίμπα με τους φίλους σου», επισημαίνει. Η κοινωνική απομόνωση αποτελεί ιδανικό υπόβαθρο για τον εκφυλισμό του εγκεφάλου.
Είναι βέβαιο ότι υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που δημιουργούν προδιάθεση για άνοια και τους οποίους δεν μπορούμε να αλλάξουμε: τα γονίδια, το οικογενειακό ιστορικό, ή απλώς το πέρασμα των ετών. Αρα, η καθυστέρηση εμφάνισης της νόσου ακόμα και για μία δεκαετία, από τα 80 στα 90 χρόνια, θα είναι τεράστιο επίτευγμα.
