HARVARD HEALTH PUBLISHING
Ηκαρδιοπάθεια παραμένει η κορυφαία αιτία θανάτου στους άνδρες, και ευθύνεται για έναν στους τέσσερις θανάτους. Ωστόσο, υπάρχουν καλά νέα. Ο επιπολασμός της καρδιοπάθειας στους άνδρες μειώθηκε την τελευταία δεκαετία, φτάνοντας από 8,3% το 2009 σε 7,2% το 2018.
«Μεγάλο μέρος αυτής της μείωσης μπορεί να αποδοθεί στην πιο επιθετική μείωση της χοληστερόλης και στον αριθμό των ανδρών που έχουν διακόψει το κάπνισμα», λέει ο δρ Christopher Cannon, καρδιολόγος στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Brigham and Women’s Hospital και αρχισυντάκτης των Θεμάτων Υγείας για την Καρδιολογία.
Τώρα, ας δούμε και τα όχι και τόσο καλά νέα: το ποσοστό καρδιοπάθειας στους άνδρες έχει παραμείνει αμετάβλητο τα τελευταία χρόνια, και μια έκθεση του 2022 στο επιστημονικό περιοδικό Journal of the American College of Cardiology προβλέπει ότι θα αυξηθεί σημαντικά μέχρι το 2060. Και ο λόγος είναι ότι γινόμαστε περισσότερο υπέρβαροι.
Η έκθεση επισήμανε επίσης ότι το συνδυαστικό ποσοστό παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου 2 (στον οποίο η αύξηση βάρους συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό) θα αυξηθεί ταχύτερα από κάθε άλλο παράγοντα κινδύνου της καρδιοπάθειας. «Ελπίζουμε ότι, εντοπίζοντας αυτή την τάση, περισσότεροι άνδρες θα καταφέρουν να αναλάβουν δράση ώστε να αντιμετωπίσουν τη διαχείριση του βάρους τους και –αν όλα πάνε καλά– να επιβραδύνουν ή να αναστρέψουν την αύξηση βάρους», λέει ο δρ Cannon.
Τί λέει η ζυγαριά
Πάνω από το 70% των ενηλίκων στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι παχύσαρκοι ή υπέρβαροι, σύμφωνα με το Κέντρο Πρόληψης Νοσημάτων (CDC). Ο ορισμός της παχυσαρκίας είναι να έχει κανείς δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ ή στα αγγλικά BMI) 30 ή μεγαλύτερο, ενώ ένας ΔΜΣ από 25 έως 29,9 σημαίνει ότι κανείς είναι υπέρβαρος.
(Ο ΔΜΣ είναι μια μέτρηση του βάρους σε συνάρτηση με το ύψος. Μπορείτε να υπολογίσετε τον δικό σας ΔΜΣ στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.health.harvard.edu/bmi.)
Το υπερβάλλον βάρος ενδέχεται να οδηγήσει σε αύξηση της αρτηριακής πίεσης και του επιπέδου της χοληστερόλης και να προκαλέσει εκτεταμένη φλεγμονή, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου. Αν είναι κανείς υπέρβαρος, ο οργανισμός αποκτά μεγαλύτερη αντίσταση στην ινσουλίνη, την ορμόνη που καθιστά δυνατή τη μεταφορά της γλυκόζης (σακχάρου) από το αίμα στα κύτταρα.
Με τον τρόπο αυτόν αυξάνεται το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα και τελικά εγκαθίσταται διαβήτης τύπου 2. Τα άτομα με διαβήτη έχουν τις διπλάσιες πιθανότητες να υποστούν καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό συγκριτικά με όσους δεν πάσχουν από τη νόσο. Ωστόσο, εάν δεν είστε επισήμως παχύσαρκος ή υπέρβαρος, θα πρέπει να παρακολουθείτε τη ζυγαριά και την περίμετρο της μέσης σας. «Άτομα που βρίσκονται ακριβώς κάτω από το όριο του ΔΜΣ πριν χαρακτηριστούν υπέρβαρα επίσης διατρέχουν κίνδυνο καρδιοπάθειας, καθώς είναι εύκολο να πάρουν μερικά κιλά χωρίς να το παρατηρήσουν, και το γεγονός αυτό μπορεί να σας οδηγήσει στη λάθος κατεύθυνση», λέει ο δρ Cannon.
Προσθέτει ότι ακόμη και μια μικρή απώλεια του 2% έως 5% του σωματικού σας βάρους σχετίζεται με οφέλη για την καρδιά, μεταξύ των οποίων χαμηλότερη αρτηριακή πίεση, σάκχαρο αίματος και επίπεδο τριγλυκεριδίων.
Προχωρώντας σε αλλαγές
Παρότι η άνοδος της αύξησης βάρους στην Αμερική δεν μπορεί να ερμηνευτεί αποκλειστικά με την κατανάλωση υπερβολικά πολλών θερμίδων και πολύ λίγης άσκησης, αυτοί είναι δύο παράγοντες που ο άνθρωπος μπορεί να ελέγξει. Και πάλι δεν είναι απλό πράγμα. Παραδείγματος χάριν, ορισμένα ζητήματα υγείας και φυσικοί περιορισμοί μπορούν να δυσχεράνουν τις ενέργειες για την απώλεια βάρους. Επίσης, πολλοί άνδρες δεν ακολουθούν με συνέπεια προγράμματα υγιεινής διατροφής ή δεν παρακολουθούν την πρόσληψη τροφών με υψηλή θερμιδική αξία.
«Οι άνδρες χρειάζεται να εφοδιαστούν με τα κατάλληλα εργαλεία, ώστε να πετύχουν την απώλεια και τη διαχείριση του βάρους», επισημαίνει ο δρ Cannon.
Ένα εργαλείο που συνιστά ο Cannon είναι ένα πρόγραμμα διαχείρισης βάρους νοσοκομείου. Εδώ, οι άνδρες συνεργάζονται με μια ομάδα γιατρών, διατροφολόγων, φυσιολόγων της άσκησης, συμβούλους life coaching και ψυχολόγους ώστε να σχεδιάσουν στόχους απώλειας βάρους και στρατηγικές για το πώς θα τους πετύχουν.
Τα προγράμματα αυτά συνήθως περιλαμβάνουν εβδομαδιαίες ομαδικές συνεδρίες και τακτική επικοινωνία μέσω τηλεφώνου, μηνυμάτων ή τηλεδιάσκεψης. Η διάρκεια μπορεί να κυμαίνεται από μερικούς μήνες έως έναν χρόνο ή περισσότερο, ανάλογα με τις ανάγκες απώλειας βάρους του ενδιαφερόμενου.
Ρωτήστε εάν το ιατρείο ή η κλινική του γιατρού σας προσφέρει παρεμβάσεις για την απώλεια βάρους ή προγράμματα υποστήριξης της διαχείρισης βάρους. Επίσης, επικοινωνήστε με την ασφαλιστική σας εταιρεία και μάθετε για τα προγράμματα που καλύπτει το συμβόλαιό σας.
Πότε χρειάζεστε φαρµακευτική αγωγή;
Τα άτοµα που δυσκολεύονται µε την απώλεια βάρους, παρότι κάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, ενδεχοµένως να ωφεληθούν λαµβάνοντας ένα από τα νέα φάρµακα κατά της παχυσαρκίας. Αυτά τα συνταγογραφούµενα φάρµακα προορίζονται για την αντιµετώπιση της παχυσαρκίας [που ορίζεται ως δείκτης µάζας σώµατος (∆ΜΣ) ίσος µε 30 και άνω] και για άτοµα µε ∆ΜΣ από 27 και άνω, που επίσης έχουν µια συνδεόµενη µε το βάρος πάθηση, όπως υπέρταση, διαβήτη τύπου 2 ή υπερχοληστερολαιµία. Αν και υπάρχουν δέκα εγκεκριµένα από τον FDA φάρµακα κατά της παχυσαρκίας στις Ηνωµένες Πολιτείες, οι παλαιότεροι παράγοντες παρέχουν µέτρια απώλεια βάρους διαρκείας, λέει ο καρδιολόγος δρ Christopher Cannon από το Brigham and Women’s Hospital.
Ωστόσο, ορισµένα φάρµακα που εγκρίθηκαν τελευταία, γνωστά ως αγωνιστές των υποδοχέων του GLP-1 (γλυκαγονόµορφου πεπτιδίου 1), τα οποία αρχικά προορίζονταν για την αντιµετώπιση του διαβήτη, µπορεί να είναι αποτελεσµατικά. Μερικά παραδείγµατα είναι η σεµαγλουτίδη και η τιρζεπατίδη. Το µειονέκτηµά τους είναι ότι είναι ακριβά και ίσως δεν καλύπτονται από την ασφάλιση υγείας σας.