Kathimerini.gr
Μια εξέταση που χρησιμοποιούν οι γιατροί για να κατανοήσουν καλύτερα τον κίνδυνο ενός ατόμου να εμφανίσει καρδιοπάθεια είναι μια αξονική στεφανιογραφία μέτρησης ασβεστίου (ή εκτίμηση σκορ ασβεστίου), ένας ειδικός τύπος αξονικής τομογραφίας.
Η εξέταση αυτή μετρά την ποσότητα ασβεστίου στα τοιχώματα των αρτηριών της καρδιάς ώστε να υπολογίσει το σκορ ασβεστίου. Όσο υψηλότερη είναι η βαθμολογία, τόσο αυξημένος είναι ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής.
Το ασβέστιο αποτελεί ένα μικρό μόλις μέρος των βλαβερών εναποθέσεων (δηλαδή της αθηρωματικής πλάκας) που προκαλούν στένωση στις αρτηρίες της καρδιάς.
«Η πλάκα περιέχει επίσης χοληστερόλη, φλεγμονώδη κύτταρα και ουλώδη ιστό», εξηγεί ο δρ Rhanderson Cardoso, καρδιολόγος στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Brigham and Women’s Hospital. Σε μια αξονική τομογραφία, η χοληστερόλη δεν είναι ορατή, όμως το ασβέστιο είναι ευδιάκριτο.
Καθώς υπάρχει στενή συσχέτιση μεταξύ της ποσότητας ασβεστίου και της ποσότητας της αθηρωματικής πλάκας, το σκορ ασβεστίου αποτελεί έναν καλό δείκτη ύπαρξης πλάκας εντός των αρτηριών.
Ωστόσο, μπορεί να αναρωτιέστε –όπως μεταξύ άλλων και οι ασθενείς του δρος Cardoso– εάν το ασβέστιο που περιέχεται στη διατροφή σας ή στα συμπληρώματα που λαμβάνετε επηρεάζει το σκορ ασβεστίου σας. Η έρευνα σε αυτό το θέμα ήταν μέχρι πρότινος κάπως αντιφατική, αλλά μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Ιουλίου 2024 του επιστημονικού περιοδικού JACC Advances αποσαφηνίζει περισσότερο το ζήτημα.
Μέτρηση του ασβεστίου
Τα ευρήματα προέρχονται από 1.914 άτομα από τη μακροχρόνια και ποικιλόμορφη μελέτη “Atherosclerosis Risk in Communities” (Κίνδυνος Αρτηριοσκλήρυνσης σε Κοινότητες), η οποία συμπεριέλαβε άτομα ηλικίας 45 έως 64 ετών στα τέλη της δεκαετίας του 1980.
Οι ερευνητές ήταν σε θέση να εκτιμήσουν πόσο ασβέστιο κατανάλωναν συνήθως οι συμμετέχοντες με βάση λεπτομερή ερωτηματολόγια για τη διατροφή τους, στα οποία απάντησαν κατά την ένταξή τους στη μελέτη και στη συνέχεια, έπειτα από μία δεκαετία.
Περίπου 20 χρόνια μετά την έναρξη της μελέτης, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε αξονική τομογραφία, η οποία μετρούσε την ασβεστοποίηση στις στεφανιαίες αρτηρίες, καθώς και στην αορτή, την αορτική βαλβίδα και τη μιτροειδή βαλβίδα, όπου είναι επίσης δυνατό να συσσωρευτεί ασβέστιο.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα άτομα που κατανάλωναν τις υψηλότερες ποσότητες ασβεστίου είχαν λιγότερη ασβεστοποίηση στις στεφανιαίες αρτηρίες τους (καθώς και σε σημεία της αορτής και της αορτικής βαλβίδας) συγκριτικά με τα άτομα που κατανάλωναν τις μικρότερες ποσότητες ασβεστίου.
Τα αποτελέσματα αυτά συνάδουν με άλλες αξιόλογες μελέτες που υποδηλώνουν ότι το ασβέστιο από τη διατροφή είναι ωφέλιμο, λέει ο δρ Cardoso.
«Το ασβέστιο συμβάλλει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, πιθανώς βελτιώνοντας τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων», επισημαίνει. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο η δίαιτα DASH (Διατροφικές προσεγγίσεις για την καταπολέμηση της υπέρτασης) περιλαμβάνει δύο μερίδες γαλακτοκομικών με χαμηλά λιπαρά, πλούσιων σε ασβέστιο ημερησίως.
Επαρκής πρόσληψη ασβεστίου
Σύμφωνα με έρευνες διατροφής, πολλοί Αμερικανοί (ιδίως ηλικιωμένοι) σε έναν βαθμό υπολείπονται σχετικά με την ενδεδειγμένη ποσότητα πρόσληψης ασβεστίου.
Τα πιο πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω καταναλώνουν κατά μέσο όρο μόλις 875 χιλιοστόγραμμα (mg) ασβεστίου ημερησίως, αντί των συνιστώμενων 1.000 mg (για τους άνδρες ηλικίας 51 έως 70 ετών) ή 1.200 mg (για τις γυναίκες ηλικίας 51 ετών και άνω και για τους άνδρες 71 ετών και άνω).
«Συμβουλεύω τους ασθενείς μου να φροντίζουν να λαμβάνουν επαρκή ποσότητα ασβεστίου από τη διατροφή τους», λέει ο δρ Cardoso (βλ. «Επιλογή πλούσιων σε ασβέστιο τροφών»). Στις Ηνωμένες Πολιτείες, σχεδόν τα τρία τέταρτα του ασβεστίου από τη διατροφή προέρχεται από γαλακτοκομικά προϊόντα και τροφές που περιλαμβάνουν γαλακτοκομικά.
Τα άτομα που ακολουθούν κάποιο τύπο χορτοφαγικής διατροφής, από τον οποίο αποκλείονται τα γαλακτοκομικά και άλλες τροφές ζωικής προέλευσης, θα μπορούσαν να συμβουλευτούν έναν διαιτολόγο ώστε να βεβαιωθούν ότι λαμβάνουν επαρκές ασβέστιο, λέει ο δρ Cardoso.
Ωστόσο, πολλά εμπορικά προϊόντα γάλατος αμυγδάλου, βρόμης ή γάλατα άλλης φυτικής προέλευσης είναι ενισχυμένα με ασβέστιο.
Τι ισχύει για τα συμπληρώματα ασβεστίου, τα οποία συχνά συνιστώνται για γυναίκες στην εμμηνόπαυση, για την πρόληψη της οστεοπόρωσης; Αν και ορισμένες έρευνες υποδηλώνουν την ύπαρξη συσχετισμού μεταξύ υψηλής δόσης (1.000 mg ημερησίως) συμπληρωμάτων ασβεστίου και καρδιοπάθειας, άλλες μελέτες δεν το υποστηρίζουν. Ωστόσο, το καλύτερο είναι να λαμβάνετε το ασβέστιό σας από τροφές. Αποφύγετε τα συμπληρώματα εκτός εάν σας συστήσει κάποιο ο γιατρός σας.
Tο καλύτερο είναι να λαμβάνετε το ασβέστιό σας από τροφές και να αποφεύγετε τα συμπληρώματα, εκτός εάν σας συστήσει κάποιο ο γιατρός σας.
Επίσης, πολλοί ειδικοί συμβουλεύουν να μην λαμβάνετε πάνω από ένα χάπι των 500 mg ημερησίως, μαζί με φαγητό για καλύτερη απορρόφηση.
