Του Χρίστου Ζαβού
Υπάρχει, λένε στην ψυχολογία, ένας μηχανισμός στον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου, που τον βοηθά ν’ αποφεύγει ή ν’ αντικρούει τη δημιουργία σκέψεων, το αποτέλεσμα των οποίων δεν μπορεί να ελέγξει. Διανοείσαι κάθε φορά που μπαίνεις μες στο αυτοκίνητο, να σκέφτεσαι ότι μπορεί να συγκρουστείς και να χάσεις τη ζωή σου; Ή κάθε μέρα που ξυπνάς, να έρχεται στο μυαλό σου η πιθανότητα ενός καταστροφικού σεισμού ή κάθε λογής φυσικής καταστροφής;
Φαντάσου να πηγαίνεις το παιδί σου σε μια τυπική εξέταση στην κλινική και να συσσωρεύεις στις σκέψεις σου, τη δυστυχία παιδιών που ζουν υπό συνθήκες πολέμου και φτώχειας. Πώς θα ήταν άραγε η ζωή κάποιου, που καθημερινώς στο μυαλό του δημιουργούνται εικόνες δυστυχίας; Προφανώς θα ήταν δυστυχισμένη.
Τυχόν απώλεια ενός τέτοιου μηχανισμού στον ψυχισμό μας, θα ήταν τρομερά επιζήμιο για την υγεία μας. Ψυχικά και σωματικά, θα είχαμε καταρρεύσει. Κάπως έτσι και εμείς, εδώ στο νησί, ωσάν και υπάρχει ένας αόρατος συλλογικός μηχανισμός, εδώ και καιρό παρακολουθούμε τις φρικαλεότητες στη Γάζα, προσποιούμενοι ότι τίποτα δεν μπορεί ν’ αλλάξει τη ζωή μας. Συνειδητά ή και ασυνείδητα, προφανώς για να καλύψουμε την αδυναμία μας, υποδυόμαστε ότι δεν μας αφορά, ότι δεν μας αγγίζει.
Παρακολουθώντας πια με τα ίδια μας τα μάτια, τους βαλλιστικούς πυραύλους του Ιράν να προσγειώνονται στα εδάφη του Ισραήλ και με τα γεγονότα να παραπέμπουν σε γενικευμένη σύρραξη, η όποια προσπάθεια να συνεχίσουμε τη ζωή μας, ωσάν και δεν συμβαίνει τίποτα, γίνεται δύσκολη έως και ανέφικτη. Ακόμη και οι εγκληματικά αδιάφοροι πολίτες που αγνοούν την πραγματικότητα, ζώντας σε μια γυάλα διακοσμημένη με φρου φρου και αρώματα, έχουν πια κατανοήσει ότι κάτι κακό συμβαίνει γύρω μας.
Ο φόβος έχει φωλιάσει στην ψυχή ολωνών παίζοντας καταλυτικό ρόλο στον τρόπο αντίληψής μας, στο πώς νιώθουμε, πώς πράττουμε και τι σκεφτόμαστε. Κυριαρχεί πια ένα έντονο, δυσάρεστο συναίσθημα που σκεπάζει τα πάντα. Την προσοχή μας, τη συγκέντρωση, το πληκτρολόγιο, την οθόνη του υπολογιστή, την εργασία, το χρώμα του γηπέδου, το αποτέλεσμα ενός ματς. Ο δε εσωτερικός μηχανισμός στήριξης έχει πια συρρικνωθεί. Ολοένα και αποδυναμώνεται, καθότι βάλλεται από αυτό το δυσάρεστο συναίσθημα. Τον φόβο.
Οι σοφοί, αυτοί που ανά τους αιώνες έχουν βαθιά διεισδύσει στο σύμπαν της ανθρώπινης ψυχής, έχουν να λεν ότι το αντίδοτο στον φόβο, είναι η αγάπη. Την αγάπη πρέπει ο καθένας μας ν’ αναζητήσει μέσα του και ας είναι σε τούτη τη φάση κυνηγημένη, εξαφανισμένη. Η αγάπη άλλωστε είναι η κινητήρια δύναμη του καλού που θ’ ανατρέψει το κακό… επισφραγίζοντας την προαιώνια διαμάχη του ανθρώπινου είδους. Αυτήν μεταξύ του καλού και κακού. Του φόβου και της αγάπης.