Money Review
Τα τελευταία έξι χρόνια, η Φινλανδία κατατάσσεται πρώτη ως χώρα με τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους στον κόσμο.
Η Frank Martela έχει ζήσει εκεί το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της και όντας ψυχολόγος και ερευνήτρια της ευτυχίας, τη ρωτούν συχνά τι ακριβώς κάνει τους ανθρώπους στη Φινλανδία τόσο ικανοποιημένους από τη ζωή τους;
Ίσως εκπλαγεί κανείς όταν μάθει ότι οι Φινλανδοί είναι πολλές φορές οι πρώτοι που αμφισβητούν αυτόν τον χαρακτηρισμό. Η εθνική τους αυτοεικόνα είναι ότι είναι ήσυχοι, εσωστρεφείς και κάπως μελαγχολικοί τύποι. Αυτό δεν ταιριάζει ακριβώς με το να είναι οι πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι στη γη.
Ωστόσο, η έρευνα έχει δείξει ότι όσοι αναζητούν πιο απεγνωσμένα την ευτυχία τείνουν να είναι λιγότερο ευτυχισμένοι. Έτσι, εάν η αληθινή ευτυχία επιτυγχάνεται καλύτερα έμμεσα, χωρίς να της δίνεται πολλή προσοχή, αυτό είναι κάτι στο οποίο οι Φινλανδοί διαπρέπουν.
Ένα μεγάλο μέρος της ικανοποίησής τους προέρχεται από τον τρόπο με τον οποίο οι θεσμοί της χώρας φροντίζουν τους πολίτες της. Αλλά η κουλτούρα και οι αξίες τους παίζουν επίσης βασικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουν τη ζωή και σκέφτονται την ευτυχία. Αυτό είναι εμφανές σε αυτές τις τέσσερις φράσεις που χρησιμοποιούν συνεχώς.
1. «Όποιος έχει ευτυχία πρέπει να την κρύψει»
Στη Φινλανδία οι άνθρωποι τείνουν να πιστεύουν ότι αν έχουν βρει την ευτυχία, δεν πρέπει να τη δείχνουν. Αναμφισβήτητα, αυτή είναι μια περίεργη έκφραση. Γιατί πρέπει να κρύβει κάποιος το χαμόγελό του όταν νιώθει καλά;
Αυτό το ρητό, που επινοήθηκε από τον εθνικό ποιητή της Φινλανδίας Eino Leino, πηγάζει από τη σεμνή εθνική ιδιοσυγκρασία. Οι εμφανείς επιδείξεις πλούτου και επιτυχίας αποφεύγονται εκεί.
Για παράδειγμα, στο Ελσίνκι, σπάνια θα δει κανείς φανταχτερά ή ακριβά αυτοκίνητα στους δρόμους. Ακόμη και οι διευθύνοντες σύμβουλοι τείνουν να οδηγούν «βαρετά» Volvo και Volkswagen παρά οτιδήποτε θα τους έκανε να ξεχωρίζουν.
Είναι στην ανθρώπινη φύση να συγκρίνει κανείς τον εαυτό του με τους άλλους, κάτι που συχνά έχει αρνητική επίδραση στην ευτυχία του. Ωστόσο, στη Φινλανδία και σε άλλες σκανδιναβικές χώρες, οι άνθρωποι τείνουν να αγνοούν αυτές τις συγκρίσεις, γεγονός που τους καθιστά πιο χαρούμενους.
2. «Ο απαισιόδοξος δεν θα απογοητευτεί ποτέ»
Αυτό είναι ένα παλιό φινλανδικό ρητό χωρίς ξεκάθαρη προέλευση. Ήταν πάντα μια πολιτιστική σταθερά, όπως λέει στο CNBC η Martela.
Οι Φινλανδοί πιστεύουν ότι τα πισωγυρίσματα είναι γεγονός της ζωής. Ολοι θα βιώσουν πόνο, απογοήτευση ακόμα και τραγωδία. Αυτό δεν είναι κάτι για το οποίο φοβούνται επειδή γνωρίζουν ότι έχουν τα εργαλεία που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν συναισθηματικά αυτές τις προκλήσεις.
Όποια και αν είναι η κατάστασή κάποιου, υπάρχει πάντα κάτι που μπορεί να γίνει καλύτερο. Η αποδοχή αυτών των αναπόφευκτων αγώνων, ενώ εστιάζει σε ό,τι είναι ακόμα στα χέρια του και μπορεί να βελτιωθεί, θα τον κρατήσει δραστήριο και γεμάτο ενέργεια ακόμα και σε δύσκολες στιγμές.
3. «Ο καθένας είναι υπεύθυνος της ευτυχίας του»
Αυτό είναι ένα ρητό που έχει ρίζες στην αρχαία Ρώμη – “Faber est suae quisque fortunae” – αλλά ήταν από καιρό αρκετά δημοφιλές στη Φινλανδία. Υπενθυμίζει στους κατοίκους της ότι όλοι πρέπει να σφυρηλατήσουν τη δική τους ευτυχία και ότι τίποτα δεν θα τους δοθεί έτοιμο.
Ενώ ο καθένας πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για τη ζωή του, η έρευνα δείχνει ότι το ποιος είναι κανείς, τι μπορεί να πετύχει στη ζωή και το κατά πόσο είναι ευτυχισμένος, εξαρτάται συχνά από τους ανθρώπους που έχει γύρω του. Το πόση υποστήριξη λαμβάνει, συχνά καθορίζει πού θα καταλήξει στη ζωή.
4. «Μερικοί έχουν ευτυχία, όλοι έχουν καλοκαίρι»
Αυτή είναι μια άλλη αγαπημένη φινλανδική έκφραση που λέγεται εδώ και πάνω από 100 χρόνια.
Οι περισσότεροι Φινλανδοί καταλαβαίνουν ότι ενώ υπάρχουν πτυχές της ζωής τους που μπορούν να επηρεάσουν ή να αλλάξουν, υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα που απλά δεν μπορούν να ελέγξουν. Δεν έχει νόημα λοιπόν να ζηλεύουν αυτούς που είναι χαρούμενοι αυτή τη στιγμή, ακόμα κι αν δυσκολεύονται.
Άλλοτε η ζωή δίνει, άλλοτε παίρνει. Αύριο κάποιος άλλος μπορεί να είναι αυτός που περνάει δύσκολα, ενώ κάτι απολαυστικό έρχεται στο δρόμο αυτού που τώρα δεν έχει την καλύτερη διάθεση.
Οι Φινλανδοί γνωρίζουν ότι, ανεξάρτητα από την κατάσταση, μπορούν πάντα να βασίζονται σε ένα πράγμα: αργά ή γρήγορα, το καλοκαίρι θα έρθει σε όλους.
