Επίσκεψη Μπλίνκεν: Αναβολή της συνάντησης των «3+1»

Σε αυστηρά διμερές πλαίσιο θα πραγματοποιηθούν οι επαφές του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν, ο οποίος θα επισκεφθεί την Αθήνα στις 21 Φεβρουαρίου.

Παρά τις αρχικές εισηγήσεις από την πλευρά της Αθήνας για επανάληψη σε υπουργικό επίπεδο του σχήματος 3+1 (Ελλάδα, Κυπριακή Δημοκρατία, Ισραήλ και ΗΠΑ), η αμερικανική πλευρά προτίμησε τον περιορισμό της ατζέντας στο πλαίσιο του στρατηγικού διαλόγου (4ος γύρος) και της –συνδεδεμένης– συζήτησης για την επικαιροποίηση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA). Το σχήμα 3+1, παρότι υπαρκτό, είναι περιορισμένο εδώ και αρκετό καιρό σε επίπεδο τεχνοκρατικό. Η πλέον πρόσφατη συνάντηση έγινε για θέματα κυβερνοασφάλειας.

Είναι πολιτικά απολύτως σαφές ότι προτεραιότητα της Ουάσιγκτον αυτή την περίοδο είναι να κρατήσει μεν σε υψηλό επίπεδο τις άριστες σχέσεις με την Αθήνα, την ίδια στιγμή όμως η προσοχή των ΗΠΑ είναι στραμμένη και στην Τουρκία, όπου διεξάγεται ένας πολύ σκληρός προεκλογικός αγώνας στον οποίο ο νυν πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιχειρεί να εκμεταλλευθεί τον διαδεδομένο αντιαμερικανισμό που ανθεί στο εκλογικό σώμα της γειτονικής χώρας.

Δεδομένου ότι ο κ. Μπλίνκεν θα επισκεφθεί όχι μόνο την Αθήνα αλλά και την Αγκυρα, και μάλιστα σε μια συγκυρία στην οποία ο Ερντογάν και οι αξιωματούχοι της κυβέρνησής του κατηγορούν την Ουάσιγκτον για «παραβίαση» της στάσης ουδετερότητας ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, κρίθηκε σημαντικό να γίνει μια διαχείριση κατά το δυνατόν ίσων αποστάσεων.

Μέχρι τότε μεσολαβούν τρεις εβδομάδες, η υπόθεση των τουρκικών F-16 δεν προχωρεί με πολύ θετικούς οιωνούς για την Αγκυρα και το σκληρό διπλωματικό πόκερ μεταξύ της κυβέρνησης του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και του κ. Ερντογάν έχει ακόμη πολλούς γύρους, οι οποίοι εκ των πραγμάτων περιλαμβάνουν και την Ελλάδα.

Υπόθεση «Μενέντεζ»

Ηδη η Αγκυρα κατηγορεί την Ελλάδα ότι μέσω του γερουσιαστή Μπομπ Μενέντεζ «μπλοκάρει» την πώληση F-16 στην Τουρκία, παρά το γεγονός ότι κυβερνητικά στελέχη του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Πενταγώνου έχουν απευθύνει στην Αγκυρα έκκληση να λάβει υπόψη τον ρόλο που διαδραματίζει στο αμερικανικό σύστημα το Κογκρέσο.

Αντ’ αυτού, όπως είδαμε, η Αγκυρα διά του εκπροσώπου του Τούρκου προέδρου, Ιμπραχίμ Καλίν, έφτασε μέχρι το σημείο να συνδέσει την πώληση F-16 στην Τουρκία με την αποδέσμευση των F-35 για την Ελλάδα.

Δεδομένου ότι στην Αθήνα αναμένεται η απάντηση από την αμερικανική πλευρά (Letter of Offer and Acceptance) για τα F-35, είναι απολύτως σαφές ότι το ζήτημα θα τεθεί επί τάπητος και κατά τις επαφές του κ. Μπλίνκεν, όπως άλλωστε και το σύνολο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων στον τομέα της Αμυνας. Η συζήτηση για την MDCA περιλαμβάνει τη χρήση σημαντικών βάσεων από τις αμερικανικές δυνάμεις –από τις οποίες σε πολλές ήδη έχουν εκσυγχρονιστεί οι υποδομές τους (Λάρισα, Σούδα)–, όπως της Αλεξανδρούπολης, η οποία στη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία έχει αναδειχθεί σε αρτηρία ανεφοδιασμού για την ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, που αποδείχθηκε αξιόπιστη αλλά και επαρκής.