Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Σημαντικά τα ευρήματα της έρευνας του 6ου κύματος «Ktrends» της εφημερίδας «Η Καθημερινή» για τις τάσεις σε οικονομία, νοικοκυριά και αγορά που αφορά την περίοδο Ιανουαρίου 2024. O αντίκτυπος του υψηλού πληθωρισμού, της ενεργειακής κρίσης και της αύξησης των επιτοκίων σε συνδυασμό με τις προκλήσεις των εξωτερικών κλυδωνισμών, σαφώς και έχουν γίνει αισθητά στον Κύπριο πολίτη, ωστόσο η κυπριακή οικονομία δείχνει ανθεκτική και τον Ιανουάριο του 2024. Τα αποτελέσματα του 6ου κύματος της έρευνας «Ktrends» παρουσιάζουν πως, οι Κύπριοι συνεχίζουν να καταναλώνουν, οι τράπεζες συνεχίζουν να δέχονται πιέσεις στον τομέα της εμπιστοσύνης όπως είχαν παρατηρηθεί και στα προηγούμενα κύματα ερευνών «Ktrends», η κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη συνεχίζει να αξιολογείται αρνητικά, ενώ στο επιχειρηματικό κλίμα υπάρχει στο βάθος μία αίσθηση αισιοδοξίας. Την ίδια ώρα, το παραπάνω «κοκτέιλ» ακρίβειας δείχνει τα «δόντια» του στους δανειολήπτες που δύο στους πέντε απαντούν ότι ανταποκρίνονται με δυσκολία στις δανειακές τους υποχρεώσεις.
Σύμφωνα με την εικόνα του 6ου κύματος για το πώς θα κινηθεί η οικονομία τους επόμενους τρεις μήνες, τα δεδομένα του 5ου κύματος (Οκτωβρίου 2023) με αυτά του Ιανουαρίου 2024 δεν έχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις. Συγκεκριμένα, ένα 10% των ερωτηθέντων σημειώνουν πως θα κινηθεί «κάπως καλύτερα», έναντι 8% του Οκτωβρίου του 2023. Συνάμα, ότι θα κινηθεί «τα ίδια» απαντά το 30% του δείγματος, έναντι 28% του κύματος «Ktrends» του περασμένου Οκτωβρίου, ενώ ένα 40% απαντά πως η οικονομία στο επόμενο τρίμηνο θα κινηθεί «κάπως χειρότερα». Τον Οκτώβριο θεωρούσε το 43% πως θα κινείτο η οικονομία κάπως χειρότερα, ενώ «αυστηρά χειρότερη» κατάσταση βλέπει το 17% (19% τον Οκτώβριο του 2023). Από τα παραπάνω φαίνεται πως υπάρχει μία συγκρατημένη αισιοδοξία για την οικονομία στο επόμενο τρίμηνο, ενώ παράλληλα διαφαίνεται πως η οικονομία ακόμα έχει δυνάμεις.
Η Οικονομική Καθημερινή σε συνεργασία με την PwC Κύπρου (supported by PwC) έχουν ανακοινώσει την τακτική ανασκόπηση των τάσεων της κυπριακής οικονομίας μέσω έρευνας της εταιρείας IMR σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.
Πέφτει η δημοτικότητα
Όπως καταδεικνύει το 6ο κύμα της έρευνας, η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη συνεχίζει να χάνει το μομέντουμ που είχε χτίσει όταν έγιναν οι προεδρικές του 2023. Σε σχέση με την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη τα αποτελέσματα του κύματος «6» είναι σχεδόν ταυτόσημα σε σχέση με τα αποτελέσματα του κύματος «5». Συγκεκριμένα, μόνο ένα 4% την αξιολογεί θετικά (5% στο προηγούμενο κύμα), ενώ υπάρχει αύξηση στο «μάλλον θετικά» κατά δύο μονάδες (18% στο 5ο κύμα και 20% στο 6ο). «Μάλλον αρνητικά» την αξιολογεί το 32% των ερωτηθέντων (35% τον Οκτώβριο του 2023) και «αρνητικά» την αξιολογεί το 30% (ήταν στο 29% τον Οκτώβριο).
Αναλυτικότερα, το 27% των ανδρών αξιολογεί την οικονομική πολιτική Χριστοδουλίδη «θετικά», ή «μάλλον θετικά» και ένα 63% «αρνητικά» και «μάλλον αρνητικά». Αντίστοιχα, το 24% των γυναικών την αξιολογεί με θετικό πρόσημο και το 61% με αρνητικό. Τέλος, όλες οι ηλικιακές ομάδες έχουν αρνητικό πρόσημο στις αξιολογήσεις τους, με την μεγαλύτερη «ψαλίδα» απαντήσεων να υπάρχει στα ηλικιακά γκρουπ 25-44 και 45-64.
Οχι κάτω από το στρώμα
Στη μεγάλη έρευνα της «Κ» του 6ου κύματος «Κtrends» με την στήριξη της PwC, αντικατοπτρίζεται η ακρίβεια που έχουν φέρει οι εξωγενείς παράγοντες, ο πληθωρισμός και τα επιτόκια. Τέσσερις στους δέκα (σχεδόν οι μισοί) απαντούν πως ο ρυθμός αποταμιεύσεών τους τον τελευταίο χρόνο είναι «ο ίδιος», τρεις απαντούν πως είναι «κάπως μειωμένος» και ένας στους 10 απαντά πως είναι «σημαντικά μειωμένος». Το ότι οι αποταμιεύσεις τους αυξάνονται αναφέρουν μόλις δύο.
Πέραν του ρυθμού των αποταμιεύσεων σημαντικό είναι το γεγονός πως συνολικά, αν και με δυσκολία, το 94% ανταποκρίθηκε –βάσει της έρευνας– στις δανειακές του υποχρεώσεις, αφού το 40% ανταποκρίθηκε σε «ικανοποιητικό βαθμό», το 36% με «δυσκολία», το 9% σε «μεγάλο βαθμό» και ένα 11% με «μεγάλη άνεση». Αυτοί που δεν ανταποκρίθηκαν ή επέλεξαν να μην απαντήσουν φτάνουν το 6% του δείγματος. Εξίσου σημαντικά, αν όχι περισσότερο, είναι και τα δεδομένα για το αν θα ανταποκριθούν στις δανειακές τους υποχρεώσεις οι δανειολήπτες στους επόμενους τρεις μήνες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, υπάρχει απόκλιση από τις παραπάνω τιμές μόνο μερικών μονάδων. Όπως και να έχει, το 93% του δείγματος αναφέρει πως θα καταφέρει να δώσει τις δόσεις του στους επόμενους τρεις μήνες, κάτι που παρέχει συγκρατημένη αισιοδοξία και ανθεκτικότητα.
Προσέχουν για να έχουν
Στο 6ο κύμα της έρευνας «Ktrends» φαίνεται πως τρεις στους τέσσερις έχουν περιορίσει την κατανάλωση ρεύματος στα νοικοκυριά τους, ενώ ένας στους δύο έχει περιορίσει τις μετακινήσεις του λόγω της ακρίβειας των καυσίμων. Όσον αφορά στο ρεύμα, το 21% των ερωτηθέντων έχει περιορίσει την κατανάλωση ρεύματος σε μεγάλο βαθμό, το 23% σε αρκετό βαθμό, ενώ το 24% σε μικρό βαθμό. Μόνο το 32% του δείγματος δηλώνει ότι δεν έχει περιορίσει την κατανάλωση του εν λόγω αγαθού. Όσον αφορά στον περιορισμό των μετακινήσεών του, το 44% των 800 ατόμων δηλώνει πως ναι, τις έχει περιορίσει, ενώ το 56% δηλώνει «όχι». Παράλληλα, το 7% δηλώνει πως, προμηθεύεται καύσιμα από τα κατεχόμενα.
Στην μεγάλη έρευνα της «Κ» του 6ου κύματος (Ιανουάριος 2024), «Κtrends» με τη στήριξη της PwC, υπάρχουν και δεδομένα για πρόθεση αγοράς. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το 6% των ερωτηθέντων κατά το επόμενο τρίμηνο προτίθενται να προχωρήσουν σε αγορά αυτοκινήτου, το 13% σε αγορά οικιακών συσκευών και το 14% για αγορά συσκευών τεχνολογίας. Συγχρόνως, το 4% δηλώνει πως θα κοιτούσε για αγορά κύριας κατοικίας στο επόμενο τρίμηνο και το 3% των ερωτηθέντων για αγορά γης.
Σκοπός της έρευνας είναι να αναδείξει τις εκτιμήσεις και τις προσδοκίες σε σχέση με την κυπριακή οικονομία, μέσα από ένα δείγμα 800 ατόμων σε γυναίκες και άνδρες 18 ετών και άνω.
