ΚΥΠΕ
Στο τέλος Μαρτίου 2025 η υλοποίηση του κρατικού προϋπολογισμού, όσον αφορά τα έσοδα, ανήλθε στο 19% (€2,22 δισ.), με το αντίστοιχο ποσοστό το 2024 να βρίσκεται στο 18% (€2 δισ.) και όσον αφορά τις πραγματικές δαπάνες στο 15% (€1,95 δισ.), με το αντίστοιχο ποσοστό για το 2024 να ήταν στο 14% (€1,84 δισ.), σύμφωνα με την έκθεση υλοποίησης που ετοίμασε το Γενικό Λογιστήριο και δημοσίευσε την Πέμπτη.
Σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο, η μικρή άνοδος σε σχέση με πέρσι, όσον αφορά τα έσοδα, οφείλεται κυρίως στην αύξηση των έμμεσων και άμεσων φόρων κατά €0,08 δισ. και €0,10 δισ. αντίστοιχα. Αντίστοιχα, η μικρή αύξηση που παρουσιάζεται στην υλοποίηση του κρατικού προϋπολογισμού σε σχέση με τις δαπάνες αποδίδεται στην αύξηση των κοινωνικών παροχών κατά €0,03 δισ. (2025: €0,39 δισ., 2024: €0,36 δισ.).
Πιο αναλυτικά, οι έμμεσοι φόροι αυξήθηκαν κατά €0,08 δισ. (8%) σε σχέση με το 2024, κυρίως λόγω της αύξησης των εσόδων από το ΦΠΑ κατά €0,04 δισ. (2025: €0,75 δισ., 2024: €0,71 δισ.). Οι άμεσοι φόροι αυξήθηκαν κατά €0,10 δισ. (11%) σε σχέση με το 2024, κυρίως λόγω αύξησης του Φόρου Εισοδήματος Νομικών και Φυσικών Προσώπων (2025: €0,87 δισ., 2024: €0,79 δισ.) και της αύξησης του Φόρου Περιουσίας (2025: €0,06 δισ., 2024: €0,04 δισ.).
Μέχρι το τέλος Μαρτίου 2025 οι αναλήψεις δανείων ανήλθαν στα €0,01 δισ.
Όσον αφορά τη μισθοδοσία, συντάξεις και φιλοδωρήματα, σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο, η υλοποίηση του προϋπολογισμού στο τέλος Μαρτίου δείχνει μια αύξηση ύψους 7% (€0,05 δισ.) από €0,76 δισ. το 2024 σε €0,81 δισ. το 2025.
Οι αποπληρωμές δανείων και τόκων μέχρι το τέλος Μαρτίου ανήλθαν στα €0,11 δισ. (2024: €0,12 δισ.), εκ των οποίων τα €0,07 δισ. (2024: €0,08 δισ.) αφορούν τους τόκους δανεισμού και τις επιβαρύνσεις, τα €0,03 δισ. (2024: €0,04 δισ.) την αποπληρωμή δανείων εσωτερικού και τα €0,01 δισ. (2024: €0,00 δισ.) την αποπληρωμή δανείων εξωτερικού.
Οι δαπάνες σε κοινωνικές παροχές μέχρι το τέλος Μαρτίου ανήλθαν σε €0,39 δισ. (2024: €0,36 δισ.). Η αύξηση της τάξεως των €0,03 δισ. (8%) οφείλεται κυρίως στις αυξημένες δαπάνες για παροχές κοινωνικής πρόνοιας κατά €0,05 δισ. (2025: €0,19 δισ., 2024: €0,14 δισ.), καθώς επίσης και στη μείωση των παροχών υγείας κατά €0,03 δισ. (2025: €0,13 δισ., 2024: €0,16 δισ.).
Οι μεταβιβάσεις και επιχορηγήσεις μέχρι το τέλος Μαρτίου ανήλθαν σε €0,40 δισ. (2024: €0,36 δισ.), παρουσιάζοντας αύξηση ύψους €0,04 δισ. (11%) σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, κυρίως λόγω αύξησης του ιδίου πόρου ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος κατά €0,02 δισ. (2025: €0,07 δισ., 2024: €0,05 δισ.) και της Γενικής Κυβερνητικής Εισφοράς στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων κατά €0,02 δισ. (2025: €0,17 δισ., 2024: €0,15 δισ.).
Οι λειτουργικές και άλλες δαπάνες μέχρι το τέλος Μαρτίου ανήλθαν σε €0,15 δισ. (2024: €0,17 δισ.).
Η υλοποίηση του προϋπολογισμού μέχρι τέλος Μαρτίου, όσον αφορά τις κεφαλαιουχικές δαπάνες ανήλθε στα €46,8 εκ. και οφείλεται κυρίως στις δαπάνες για το οδικό δίκτυο, ύψους €11,3 εκ., στις δαπάνες για ανέγερση, επέκταση και βελτιώσεις σχολικών κτηρίων, ύψους €7,4 εκ., στις δαπάνες για ανέγερση, επέκταση και βελτιώσεις κυβερνητικών γραφείων ύψους €5,3 εκ., στις δαπάνες για αγορά γης και κτηρίων, ύψους €4,5 εκ., στις δαπάνες για κατασκευαστικά έργα, ύψους €4,3 εκ., στις δαπάνες για αγορά σταθερών και κινητών μηχανημάτων, ύψους €2,7 εκ., και στις δαπάνες για αποχετευτικά και υδατικά συστήματα, ύψους €2,1 εκ.
Για τα συγχρηματοδοτούμενα και άλλες χρηματοδοτικές δαπάνες, η υλοποίηση μέχρι το τέλος Μαρτίου 2025 ανήλθε στα €42,9 εκ. και οφείλεται κυρίως σε Συγχρηματοδοτούμενα Έργα που υλοποιούνται από μη Κυβερνητικές Υπηρεσίες, ύψους €13,7 εκ., στο σχέδιο Επιδότησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών μέχρι 4 ετών, ύψους €5,3 εκ., σε Συγχρηματοδοτούμενα Κατασκευαστικά Έργα, ύψους €4,6 εκ., σε έργα που συγχρηματοδοτούνται από Ταμεία Εσωτερικών Υποθέσεων, ύψους €3 εκ., σε Ευρωπαϊκά Ανταγωνιστικά Προγράμματα, ύψους €3 εκ., στο Σχέδιο Εξοικονομώ – Αναβαθμίζω Κατοικίες, ύψους €2,8 εκ., στις δράσεις για Αντιμετώπιση Αναντιστοιχίας Δεξιοτήτων/Νέο Σύστημα Αξιολόγησης/Ψηφιακού Μετασχηματισμού ύψους, €1,5 εκ., στα σχέδια χορηγιών της Υπηρεσίας Βιομηχανίας και Τεχνολογίας ύψους €1,3 εκ., και στο Σχέδιο Ενίσχυσης Νέας Επιχειρηματικής Δραστηριότητας, ύψους €1 εκ.
Η υλοποίηση στο κεφάλαιο χορηγίες, συνεισφορές και επιχορηγήσεις ανήλθε στα €26,2 εκ., και οφείλεται κυρίως στη χορηγία στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, ύψους €16,2 εκ., στη χορηγία στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, ύψους €6,3 εκ., και στη χορηγία στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, ύψους €1,8 εκ.
Οι κοινωνικές παροχές, η υλοποίηση των οποίων ανήλθε στα €11 εκ., οφείλεται κυρίως σε παροχές παιδείας, ύψους €6 εκ., στις χορηγίες σε Εθελοντικούς Οργανισμούς, ύψους €2,9 εκ., σε πολιτιστικές παροχές, ύψους €1,3 εκ, και σε παροχές στέγασης, ύψους €0,6 εκ.
Όπως αναφέρει το Γενικό Λογιστήριο, την τελευταία δεκαετία, ο μέσος όρος υλοποίησης του κρατικού προϋπολογισμού συνολικών δαπανών μέχρι τέλος Μαρτίου, εξαιρουμένου του έτους 2020, ανερχόταν στο 17%. Το υψηλότερο ποσοστό υλοποίησης για το 2020 (27%) οφειλόταν κυρίως σε πρόωρη αποπληρωμή του δανείου από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ύψους €0,71 δισ. Το ποσοστό υλοποίησης για το 2025 ανέρχεται στο 15%.
Επιπλέον, την τελευταία δεκαετία, ο μέσος όρος υλοποίησης του κρατικού προϋπολογισμού αναπτυξιακών δαπανών μέχρι το τέλος Μαρτίου, ανερχόταν στο 8%, όπως και το 2025.
Σημειώνεται ότι τα δέκα μεγαλύτερα έργα υποδομής που περιλαμβάνονται στον κρατικό προϋπολογισμό του 2025 και τα ποσά που εκταμιεύτηκαν το πρώτο τρίμηνο του 2025 αφορούν το νέο Κυπριακό Μουσείο (€2 εκ.), το Σχέδιο ΚτίΖω (€1,1 εκ.), τον αυτοκινητόδρομο Αστρομερίτη-Ευρύχου (€4,5 εκ.), τον δρόμο Λευκωσίας-Παλαιχωρίου-Αγρού (€2,1 εκ.), την κατασκευή των Λεωφόρων Ιπποκράτους και Αργυρουπόλεως στη Λακατάμεια και στο Στρόβολο (€1,2 εκ.), και τα Κεντρικά Γραφεία του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (€1,1 εκ.).
Στον προϋπολογισμό περιλαμβάνεται και η έναρξη υλοποίησης ανέγερσης του Δικαστικού Μεγάρου Λευκωσίας, του νέου κτηρίου του Γενικού Χημείου και η ανέγερση του νέου κτηρίου των φυλακών, για τα οποία όμως μέχρι σήμερα δεν υπήρξε καμία εκταμίευση. Επιπλέον, περιλαμβάνεται κονδύλι και για τον αυτοκινητόδρομο Πάφου-Πόλης Χρυσοχούς, για τον οποίο, όμως, δεν υπήρξε εκταμίευση το πρώτο τρίμηνο του 2025.
