Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
H Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) μείωσε τα τρία βασικά επιτόκιά της κατά 25 μονάδες βάσης την Πέμπτη 6 Ιουνίου 2024 έπειτα από σχεδόν 2 χρόνια αυξήσεων, ή και αμετάβλητων ενεργειών. Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα μειωθούν σε 4,25%, 4,50% και 3,75% αντιστοίχως, από τις 12 Ιουνίου 2024.
Αυτά είναι καλά νέα για την οικονομία γενικότερα, αφού αναμένεται να μειωθεί –έστω και λίγο- το κόστος του χρήματος για επιχειρήσεις και νοικοκυριά, πιθανώς να φέρει οφέλη έμμεσα λόγω της αύξησης της κατανάλωσης, το δημόσιο και ιδιωτικό χρέος θα μειωθούν –έστω και- ελάχιστα και τέλος, ο νέος δανεισμός θα γίνει ελαφρώς πιο φθηνός. Όλα τα παραπάνω θα ενισχυθούν περαιτέρω αν η ΕΚΤ συνεχίσει να μειώνει τα επιτόκια σε επόμενες συνεδρίες νομισματικής πολιτικής και μειώσει τα παρόντα επίπεδα.
Όπως επισήμανε η ίδια η ΕΚΤ, παρά την πρόοδο που σημειώθηκε τα τελευταία τρίμηνα, οι εγχώριες πιέσεις στις τιμές εξακολουθούν να είναι ισχυρές καθώς ο ρυθμός ανόδου των μισθών είναι αυξημένος, και ο πληθωρισμός είναι πιθανόν να παραμείνει πάνω από τον στόχο για μεγάλο διάστημα του 2025. Οι εμπειρογνώμονες του Ευρωσυστήματος αναμένουν τώρα ότι ο γενικός πληθωρισμός θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 2,5% το 2024, 2,2% το 2025 και 1,9% το 2026. Όσον αφορά τον πληθωρισμό χωρίς την ενέργεια και τα είδη διατροφής, προβλέπουν ότι θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 2,8% το 2024, 2,2% το 2025 και 2,0% το 2026.
Δεν είναι όλα ρόδινα
Μεγάλη αύξηση σημείωσε τον Μάιο του 2024 ο πληθωρισμός στην Κύπρο συγκριτικά με τον περσινό Μάιο, με ρυθμό αύξησης της τάξης του 2,7%. Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου, ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) τον Μάιο του 2024 αυξήθηκε κατά 0,75 μονάδες και έφτασε στις 117,84 μονάδες, σε σύγκριση με 117,09 μονάδες τον Απρίλιο 2024. Σε ετήσια βάση ο πληθωρισμός τον Μάιο αυξήθηκε με ρυθμό 2,7%, ξεπερνώντας τα επίπεδα του Νοεμβρίου του 2023, δύο μήνες μετά την τελευταία αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ.
Κληθείς να σχολιάσει τη μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης στην «Κ» ο οικονομολόγος Δρ. Αλέξανδρος Αποστολίδης, υπέδειξε πως, «η συγκυρία η Κύπρος έχει το δεύτερο πιο ψηλό ρυθμό αύξησης πληθωρισμού και να μειώνονται τα επιτόκια, φέρνει τη χώρα σε όχι τόσο καλή θέση». Θέλοντας να εξηγήσει την παραπάνω θέση ο κ. Αποστολίδης, σημείωσε ότι, «η προσπάθεια περιορισμού του πληθωρισμού που δημοσιονομικά η Κυβέρνηση πιθανώς να μην είχε δώσει τη σημασία που έπρεπε, δυσκολεύει την εξίσωση». Όπως είπε, κατά το προηγούμενο διάστημα που η Κύπρος είχε αναπτύξει πολύ καλό ρυθμό μείωσης του πληθωρισμού της σε σύγκριση με άλλα κράτη στην Ευρώπη, μία μείωση επιτοκίου τότε θα φάνταζε εξαιρετική και θα της έδινε ένα μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
«Οι αποφάσεις της Κυβέρνησης με το να αυξηθεί η ΑΤΑ, ή να παράσχει μέτρα στήριξης οριζοντίου χαρακτήρα όπως η επιδότηση των καυσίμων, μας έχει φέρει σε μία άβολη κατάσταση και μιλώ για την οικονομία της Κύπρου γενικότερα. Ας μην παρεξηγηθώ, σαφώς θα δει ο Κύπριος καταναλωτής στο δάνειό του κάποια ελάφρυνση και είναι καλό, αλλά δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι η Κύπρος έχει το δεύτερο μεγαλύτερο ρυθμό αύξησης του πληθωρισμού και οι μειώσεις των επιτοκίων δεν θα την βοηθοήσουν», σχολίασε ο Δρ. Αλέξανδρος Αποστολίδης.
Ο οικονομολόγος Αποστολίδης τέλος, υπέδειξε στην «Κ» πως, «μια χώρα όπως η Κύπρος που είναι βασισμένη στις υπηρεσίες, θα πρέπει να έχει ρυθμό αύξησης του πληθωρισμού της κάτω από το μέσο όρο της Ευρώπης. Για να το πω «λαϊκά», ο λογιστής στην Κύπρο θέλουμε να είναι πιο φθηνός από το λογιστή του Λουξεμβούργου, ώστε να έχει κατ’ επέκταση η χώρα ισχυρή ανάπτυξη. Εκείνο που θέλω να τονίσω από πλευράς μου είναι ότι χρειάζεται δημοσιονομική πειθαρχεία, με σωστές κινήσεις».
