Money Review
Οι καταθέσεις τους δεν αξίζουν πια σχεδόν τίποτα, οι δόσεις των δανείων τους εκτινάχθηκαν έπειτα από τον διπλασιασμό των επιτοκίων, οι εφαρμογές του κινητού που χρησιμοποιούσαν για να πληρώσουν στις συναλλαγές τους δεν δουλεύουν πια και το μέλλον των επιχειρήσεων και των θέσεων εργασίας τους μοιάζει πλέον αβέβαιο, καθώς η μία μετά την άλλη όλες οι ξένες εταιρείες αποχωρούν από τη Ρωσία. Στους δρόμους της Μόσχας, οι κυρώσεις της Δύσης ανατρέπουν ήδη τη ζωή που ήξεραν έως τώρα οι Ρώσοι.
«Εάν μπορούσα να φύγω από τη Ρωσία αυτή τη στιγμή θα το έκανα. Αλλά δεν μπορώ να παραιτηθώ από τη δουλειά μου», λέει στο BBC ο Άντρι. Έπειτα από την αύξηση των επιτοκίων από το 9,5% στο 20%, πλέον δεν μπορεί να πληρώσει τη δόση του στεγαστικού δανείου του.
«Φοβάμαι εδώ. Κόσμος συλλαμβάνεται γιατί μιλά κόντρα στην κομματική γραμμή. Νιώθω ντροπή και δεν ψήφισα καν για αυτούς που κυβερνούν»
«Φοβάμαι εδώ. Κόσμος συλλαμβάνεται γιατί μιλά κόντρα στην κομματική γραμμή. Νιώθω ντροπή και δεν ψήφισα καν για αυτούς που κυβερνούν», λέει, χωρίς βέβαια να δέχεται να δημοσιευτεί το επίθετο ή η φωτογραφία του.
Οι επιπτώσεις των κυρώσεων είναι ορατές όπου και εάν κοιτάξει κανείς. Αφότου κάποιες ρωσικές τράπεζες βρέθηκαν αποκλεισμένες από τα συστήματα της Visa, της Mastercard, το Apple Pay και το Google Pay, ξαφνικά το μετρό της Μόσχας γέμισε από κόσμο που δεν μπορούσε να πληρώσει για το εισιτήριο με το κινητό, όπως έκανε κάθε μέρα. Όλοι έψαχναν για μετρητά, καθώς οι μπάρες του μετρό ήταν συνδεδεμένες με το σύστημα της VTB Bank, η οποία βρίσκεται στο καθεστώς των κυρώσεων και άρα δεν μπορούσε να δεχθεί πληρωμές με Google Pay και Apple Pay.
Μέσα στην «καταιγίδα», το χρηματιστήριο της Μόσχας παραμένει κλειστό και παρά τις εκκλήσεις της κεντρικής τράπεζας για ηρεμία, ουρές σχηματίζονται έξω από τις τράπεζες από κόσμο που ελπίζει να αποσύρει τα χρήματά του και να πάρει στα χέρια του δολάρια, καθώς το ρούβλι καταρρέει.
«Δεν υπάρχουν δολάρια, δεν υπάρχουν ρούβλια, τίποτα! Εντάξει, υπάρχουν ρούβλια, αλλά δεν με ενδιαφέρουν αυτά», λέει ο Αντόν (το BBC έχει αλλάξει το όνομά του, καθώς περιμένει σε ουρά για το ATM στη Μόσχα. «Δεν ξέρω τι να κάνω. Φοβάμαι ότι γινόμαστε Βόρεια Κορέα ή Ιράν αυτή τη στιγμή».
Για να αγοράσουν ξένα νομίσματα, οι Ρώσοι πρέπει να πληρώσουν 50% ακριβότερα σε σχέση με πριν από μία εβδομάδα. Και αυτό, εάν μπορέσουν να τα βρουν.
Στις αρχές του 2022, κανείς μπορούσε να αλλάξει ένα δολάριο με 75 ρούβλια και ένα ευρώ με 80 ρούβλια. Όμως τη Δευτέρα, ένα δολάριο κόστιζε 113 ρούβλια και ένα ευρώ 127 ρούβλια.
Οι Ρώσοι θυμούνται την εποχή της δεκαετίας του 1990, όταν μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, το δολάριο ήταν το μόνο ισχυρό νόμισμα για τις αποταμιεύσεις τους. Οι περισσότεροι κρατούσαν τα χρήματά τους κάτω από το στρώμα. Και όταν το 1998 η κυβέρνηση του Μπόρις Γέλτσιν χρεοκόπησε, όλοι αυτοί δικαιώθηκαν.
Τώρα, νιώθουν ότι επιστρέφουν σε αυτή την εποχή. «Όταν ξεκίνησε η επιχείρηση στο Ντονμπάς πήγα στο ATM και απέσυρα όλες τις καταθέσεις που είχα στην Sberbank σε δολάρια. Τώρα, κυριολεκτικά τα κρατώ κάτω από το μαξιλάρι μου», λέει ένας κάτοικος της Μόσχας. «Φοβάμαι, γιατί περιμένω κύμα από κλοπές. Αλλά έτσι είναι τα πράγματα».
Οι τράπεζες αρνούνται ότι υπάρχει έλλειψη ρευστότητας και οι αναλυτές συμφωνούν ότι πιθανότατα, οι ελλείψεις στα ATM είναι μια προσπάθεια να περιοριστεί το bank run.
Κάτι παρόμοιο, πάντως, είχε συμβεί και το 2014, αφότου ο Πούτιν προχώρησε στην προσάρτηση της Κριμαίας, με αποτέλεσμα και τότε να σχηματιστούν ουρές στις τράπεζες.
Τώρα, φοβούμενοι ότι οι κυρώσεις θα προκαλέσουν ελλείψεις και μεγάλες ανατιμήσεις σε βασικά είδη διατροφής, οι Ρώσοι κάνουν ουρές και στα σούπερ μάρκετ, για να δημιουργήσουν αποθέματα από προϊόντα που πιστεύουν ότι θα εκλείψουν από τα ράφια.
