Μετά τη «βόμβα» του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος πρότεινε μετεγκατάσταση όλων των Παλαιστινίων εκτός της Λωρίδας της Γάζας, ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας, Ισραέλ Κατς, διέταξε τον στρατό του να προετοιμάσει σχέδιο «που θα επιτρέψει στους κατοίκους της Γάζας να εγκαταλείψουν τη Λωρίδα».
Σύμφωνα με ανακοίνωση του γραφείου του σήμερα, Πέμπτη, ο Κατς φέρεται να χαιρετίζει το «θαρραλέο σχέδιο του Τραμπ, το οποίο θα μπορούσε να επιτρέψει σε ευρύ τμήμα του πληθυσμού στη Γάζα να φύγει σε διάφορα μέρη σε όλο τον κόσμο».
Ο Κατς ανέφερε επίσης: «Η Χαμάς χρησιμοποίησε τους κατοίκους της Γάζας ως ανθρώπινες ασπίδες και έχτισε υποδομές τρομοκρατίας στην καρδιά του πληθυσμού, και τώρα τους κρατά ομήρους, τους εκβιάζει χρησιμοποιώντας την ανθρωπιστική βοήθεια και τους εμποδίζει να φύγουν από τη Γάζα».
Σημείωσε, τέλος, ότι έδωσε εντολή στον στρατό να ετοιμάσει σχέδιο με το οποίο «όποιος κάτοικος το επιθυμεί, θα μπορεί να μεταναστεύσει σε οποιοδήποτε μέρος συμφωνήσει να τους απορροφήσει».
Προτείνει να πάνε σε Ισπανία, Ιρλανδία, Καναδά
Ως πιθανούς προορισμούς, ο Ισραηλινός υπουργός αναφέρει την Ισπανία, την Ιρλανδία, τη Νορβηγία και άλλες χώρες που έχουν «ψευδείς κατηγορίες» σχετικά με τον πόλεμο του Ισραήλ εναντίον της Χαμάς στη Γάζα, όπως σημείωσε. Υποστήριξε παράλληλα ότι, εάν αυτές οι χώρες αρνηθούν να δεχτούν τους Παλαιστινίους, «η υποκρισία τους θα αποκαλυφθεί».
Αναφέρθηκε επίσης στον Καναδά, ο οποίος έχει «οργανωμένο πρόγραμμα μετανάστευσης» και «έχει εκφράσει στο παρελθόν την προθυμία του να απορροφήσει τους κατοίκους της Γάζας».
«Θα πρέπει να επιτραπεί στους κατοίκους της Γάζας η ελευθερία να βγαίνουν και να μεταναστεύουν, όπως συμβαίνει οπουδήποτε σε όλο τον κόσμο», υποστήριξε ο Κατς, προσθέτοντας ότι το σχέδιο του Τραμπ θα μπορούσε να αποτελέσει βάση για «σχέδια αποκατάστασης στην αποστρατιωτικοποιημένη Γάζα που δεν θα αποτελεί απειλή στη μετα-τη Χαμάς εποχή, η οποία θα διαρκέσει για πολλά χρόνια».
Αντιδρά η Μαδρίτη
Η Ισπανία, από την πλευρά της, δήλωσε ότι απορρίπτει την πρόταση του Ισραήλ να δεχθεί εκτοπισμένους Παλαιστινίους από τη Γάζα.
«Η γη των κατοίκων της Γάζας είναι η ίδια η Γάζα και πρέπει να αποτελεί μέρος του μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους», δήλωσε ο Αλμπαρες σε συνέντευξή του στον ισπανικό ραδιοφωνικό σταθμό RNE.
Νετανιάχου για το σχέδιο Τραμπ: «Η πρώτη καλή ιδέα»
Αναφερόμενος στην πρόταση του Αμερικανού προέδρου, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου, από την πλευρά του, έκανε λόγο για «αξιοσημείωτη» πρόταση.
«Είναι η πρώτη καλή ιδέα που άκουσα», ανέφερε ο Νετανιάχου σε συνέντευξή του αμερικανικό δίκτυο Fox News. «Πρέπει να εξεταστεί, να έχει συνέχεια και να υλοποιηθεί, γιατί πιστεύω ότι θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για ένα διαφορετικό μέλλον για όλους».
Ο Νετανιάχου φάνηκε αρχικά να αιφνιδιάζεται από το σχέδιο του Τραμπ, για το οποίο ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε λόγο για πρώτη φορά δημόσια κατά τη διάρκεια της κοινής τους συνέντευξης Τύπου στην Ουάσιγκτον.
Σύντομα ωστόσο «αγκάλιασε» την ιδέα, η οποία, αντιθέτως, προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων σε ολόκληρο τον κόσμο, τόσο τον αραβικό όσο και στη Δύση.
Αντιδράσεις από τις παγκόσμιες δυνάμεις
Στο σχέδιο του Τραμπ για τη Γάζα αντέδρασαν οι παγκόσμιες δυνάμεις Ρωσία, Κίνα και Γερμανία, οι οποίες προειδοποίησαν ότι θα πυροδοτήσει «νέα δεινά και μίσος».
Εκπρόσωπος της διπλωματίας του Ιράν δήλωσε σήμερα, Πέμπτη, πως η Ισλαμική Δημοκρατία απορρίπτει και βρίσκει «σκανδαλώδη» τον «εξαναγκαστικό εκτοπισμό» των κατοίκων της Λωρίδας της Γάζας.
Η περιφερειακή υπερδύναμη, Σαουδική Αραβία, απέρριψε επίσης την πρόταση κατηγορηματικά και ο βασιλιάς της Ιορδανίας Αμπντάλα, ο οποίος θα συναντήσει τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο την επόμενη εβδομάδα, δήλωσε την Τετάρτη ότι απορρίπτει κάθε προσπάθεια προσάρτησης γης και εκτόπισης Παλαιστινίων.
Η Αίγυπτος κάλεσε την Παλαιστινιακή Αρχή του Αμπάς να ανακτήσει τον έλεγχο της περιοχής, από όπου εκδιώχθηκε το 2007, όταν πήρε την εξουσία η Χαμάς.
Ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι και ο Γάλλος ομόλογός του Εμανουέλ Μακρόν προειδοποίησαν πως θα θεωρούσαν «απαράδεκτο» τον «εξαναγκαστικό εκτοπισμό του παλαιστινιακού πληθυσμού στη Γάζα όπως και στη Δυτική Οχθη».
Θα επρόκειτο για «κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου», για «εμπόδιο στη λύση των δύο κρατών και μείζονα παράγοντα αποσταθεροποίησης της Αιγύπτου και της Ιορδανίας», συμφώνησαν κατά τη διάρκεια συνδιάλεξής τους, σύμφωνα με ανακοίνωση Τύπου του Ελιζέ.
«Είναι απόλυτα απαραίτητο να αποφευχθεί οποιαδήποτε μορφή εθνοκάθαρσης», τόνισε ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, που εκφράστηκε ενώπιον επιτροπής του διεθνούς οργανισμού για την άσκηση των αναφαίρετων δικαιωμάτων των Παλαιστινίων.
Θύμισε το «δικαίωμα των Παλαιστινίων απλούστατα να ζήσουν ως άνθρωποι στη δική τους γη».
Διευκρινίσεις από τον Λευκό Οίκο
Ο Ντόναλντ Τραμπ επανέλαβε την Τρίτη πως οι κάτοικοι της Λωρίδας της Γάζας, που έχει μεταμορφωθεί σε σωρούς από συντρίμμια έπειτα από δεκαπέντε μήνες ασταμάτητων βομβαρδισμών, θα μπορούσαν να πάνε να ζήσουν στην Ιορδανία ή την Αίγυπτο, παρά την αντίθεση των χωρών αυτών.
«Οι ΗΠΑ θα πάρουν τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας», είπε με τον Νετανιάχου δίπλα του, περιγράφοντας για ακόμη μία φορά τον παλαιστινιακό θύλακο με τον όρο «εργοτάξιο κατεδάφισης».
Ο Αμερικανός πρόεδρος πρόσθεσε πως η κυβέρνησή του θα αναλάβει να «ισοπεδώσει» τα κτίρια που έχουν καταστραφεί και να αναπτύξει οικονομικά την περιοχή, να μετατρέψει τη Λωρίδα της Γάζας σε «Κυανή Ακτή της Μέσης Ανατολής».
Οι ΗΠΑ «δεν θα χρηματοδοτήσουν την ανοικοδόμηση της Γάζας», είπε αντιθέτως χθες η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ. Η αμερικανική κυβέρνηση θα συνεργαστεί με «εταίρους τους στην περιοχή για να ανοικοδομηθεί» ο παλαιστινιακός θύλακος, πρόσθεσε η ίδια, σε μία προσπάθεια «στρογγυλέματος», των δηλώσεων Τραμπ.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, διαβεβαίωσε επίσης πως οποιαδήποτε απομάκρυνση των Παλαιστινίων δεν θα ήταν παρά προσωρινή.
Ο Τραμπ απλώς θέλει να «ανοικοδομηθούν κτίρια» προτού «μπορέσει να επιστρέψει ο κόσμος», υποστήριξε.
Επανέναρξη διαπραγματεύσεων
Η συνάντηση των Τραμπ και Νετανιάχου συνέπεσε με την ανακοίνωση της επανέναρξης των έμμεσων διαπραγματεύσεων για εκεχειρία στη Λωρίδα της Γάζας, η πρώτη φάση της οποίας, διάρκειας έξι εβδομάδων, τέθηκε σε εφαρμογή τη 19η Ιανουαρίου – αλλά το αν θα έχει συνέχεια παραμένει αβέβαιο.
Η Χαμάς ανακοίνωσε προχθές, Τρίτη, πως οι διαπραγματεύσεις «ξεκίνησαν».
Το Ισραήλ γνωστοποίησε πως θα στείλει «στα τέλη της εβδομάδας» αντιπροσωπεία στο Κατάρ. Το εμιράτο είναι μία από τις τρεις χώρες που μεσολαβούν στις έμμεσες διαπραγματεύσεις. Οι άλλες δύο είναι η Αίγυπτος και οι ΗΠΑ.
Η πρώτη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός ανάμεσα στον στρατό του Ισραήλ και στη Χαμάς επέτρεψε μέχρι τώρα να αφεθούν ελεύθεροι 18 Ισραηλινοί όμηροι και σε αντάλλαγμα κάπου 600 Παλαιστίνιοι που κρατούνταν σε ισραηλινές φυλακές, να αυξηθεί η ανθρωπιστική βοήθεια που εισέρχεται στον θύλακο, καθώς και να επιστρέψουν περίπου μισό εκατομμύριο εσωτερικά εκτοπισμένοι στα σπίτια τους στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας.
Η δεύτερη φάση θα επιτρέψει την απελευθέρωση των τελευταίων ομήρων και τον οριστικό τερματισμό του πολέμου, έναυσμα του οποίου ήταν η έφοδος του στρατιωτικού βραχίονα της Χαμάς σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας την 7η Οκτωβρίου 2023. Η τρίτη και τελευταία, αν όντως υπάρξει, θα είναι αφιερωμένη στην ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας.
Μεγάλος αντίπαλος της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, πάντως, ο Ισραηλινός ακροδεξιός υπουργός Μπεζαλέλ Σμότριτς ορκίστηκε χθες να κάνει τα πάντα για να «θαφτεί οριστικά» η ιδέα της ίδρυσης παλαιστινιακού κράτους.
