ΠΗΓΗ: Reuters
Συνισταμένη της ευφορίας και της νευρικότητας, το αμήχανο χαμόγελο που είχε καρφιτσωθεί στο πρόσωπο του Μπέντζαμιν Νετανιάχου άφηνε την υπόνοια πως ούτε ο ίδιος ο Ισραηλινός πρωθυπουργός μπορούσε να πιστέψει ό,τι άκουγαν τα αυτιά του. Η συνάντησή του με τον Ντόναλντ Τραμπ, στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου, είχε τελειώσει και ο Αμερικανός πρόεδρος άνοιγε το κουτί της Πανδώρας στην κοινή συνέντευξη Τύπου των δύο ηγετών, λέγοντας:
«Οι ΗΠΑ θα αναλάβουν τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας και θα έχουμε πολλή δουλειά να κάνουμε. Θα την κατέχουμε και θα αναλάβουμε την ευθύνη για την εξουδετέρωση όλων των επικίνδυνων βομβών που δεν έχουν εκραγεί και άλλων όπλων στην περιοχή, θα την ισοπεδώσουμε και θα απαλλαγούμε από τα κατεστραμμένα κτίρια», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος, κάνοντας λόγο για μετατροπή της Γάζας σε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής».
Στελέχη των Δημοκρατικών θεωρούν το σχέδιο «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής» ευφημισμό της εθνοκάθαρσης
Oπως σχολιάζει χθεσινό δημοσίευμα της Washington Post, η απρόβλεπτη αυτή πρόταση θα μπορούσε να έχει τέσσερις διαφορετικές ερμηνείες. Αρχικά δεν αποκλείεται ο Αμερικανός πρόεδρος να θέλει με μία τόσο μεγαλόστομη πρόταση να τραβήξει το ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης μακριά από άλλα, λιγότερο εντυπωσιακά αλλά πολύ σημαντικά ζητήματα, όπως για παράδειγμα οι διευρυμένες εξουσίες που έχει αποκτήσει ο Eλον Μασκ εντός της κυβέρνησης. Ακόμη, μπορεί να πρόκειται για ένα πολύ επιθετικό ποντάρισμα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ζητώντας δηλαδή «τα πάντα», να πιέσει τη Χαμάς να εγκαταλείψει τις αξιώσεις της στη Γάζα, προκειμένου να αποφύγει τα χειρότερα.
Ορισμένοι διεθνείς αναλυτές σχολιάζουν ακόμη στην αμερικανική εφημερίδα πως ο Τραμπ πιθανώς να ασπάζεται τη «θεωρία του τρελού άνδρα», όπως την εισήγαγε πριν από χρόνια ο Ρόμπερτ Νίξον, με στόχο να τρομάξει τις άλλες χώρες αφού θα τον θεωρούν εντελώς απρόβλεπτο και ικανό για οτιδήποτε. Oμως η τέταρτη, και πιο ανησυχητική πιθανότητα, είναι ότι εννοεί κάθε λέξη και ότι το ιμπεριαλιστικό του κρεσέντο είναι πέρα για πέρα αληθινό.
Η αναγγελία κατακλυσμιαίων αλλαγών στη μεσανατολική πολιτική των ΗΠΑ είχε αρχίσει λίγες ώρες νωρίτερα. Το απόγευμα της Τρίτης, καθώς υπέγραφε την καινούργια δέσμη εκτελεστικών διαταγμάτων του στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ είπε σε δημοσιογράφους ότι οι Παλαιστίνιοι «δεν έχουν άλλη επιλογή» από το να εγκαταλείψουν τη Γάζα, μια και η περιοχή τους είχε μετατραπεί σε «ζώνη κατεδάφισης». Λίγο αργότερα, στη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός εγκωμίασε μεν τη θέση του Τραμπ ως κάτι που θα μπορούσε «να αλλάξει την πορεία της Ιστορίας», χωρίς να κρύψει όμως ότι υπερέβη και τις πιο προχωρημένες προσδοκίες του. «Βασικός στόχος μου ήταν να εξασφαλίσω ότι η Γάζα δεν θα φιλοξενεί στο εξής τρομοκράτες», σχολίασε ο Νετανιάχου, αλλά ο Τραμπ «ανέβασε τον πήχυ σε πολύ υψηλότερη στάθμη». Ο Αμερικανός πρόεδρος εξέφρασε την πεποίθηση ότι, παρά τις μέχρι σήμερα αντιδράσεις τους, οι ηγεσίες της Αιγύπτου και της Ιορδανίας «τελικά θα δεχτούν» τη θέση του και θα απορροφήσουν τους Παλαιστινίους της Γάζας, αν και δεν εξήγησε σε τι ακριβώς στηρίζει τη βεβαιότητά του.
Το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας έσπευσε, βαριά μεσάνυχτα, να εκδώσει ανακοίνωση όπου ανέφερε ότι ο διάδοχος πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν τόνισε «με τον πιο καθαρό και κατηγορηματικό τρόπο» ότι δεν θα υπάρξει καμία ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ αν οι Παλαιστίνιοι δεν αποκτήσουν το δικό τους κράτος. Ο βασιλιάς Αμπντάλα της Ιορδανίας και ο πρόεδρος Σίσι της Αιγύπτου επανέλαβαν την κατηγορηματική αντίθεσή τους στον εκτοπισμό των Παλαιστινίων από τα εδάφη τους. Γαλλία, Γερμανία και Βρετανία βρέθηκαν στο ίδιο μήκος κύματος, υπογραμμίζοντας ότι οι ιδέες Τραμπ ισοδυναμούν με σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και ότι η μόνη διέξοδος βρίσκεται στη λύση των δύο κρατών. Παρόμοιες ήταν οι τοποθετήσεις της Ρωσίας, της Κίνας και της Τουρκίας. Ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Κρις βαν Χόλεν χαρακτήρισε το σχέδιο Τραμπ «εθνοκάθαρση με άλλο όνομα», ενώ ο επίσης Δημοκρατικός συνάδελφός του Κρις Μέρφι δήλωσε: «Εχει ξεφύγει τελείως. Μια αμερικανική εισβολή στη Γάζα θα οδηγούσε σε σφαγή χιλιάδων Αμερικανών στρατιωτών και δεκαετίες πολέμου στη Μέση Ανατολή. Μοιάζει με κακό, αρρωστημένο αστείο».
Βαθιά εμπλοκή
Γεγονός παραμένει ότι ο πρόεδρος, που στην πρώτη θητεία του πάσχιζε να απεγκλωβίσει τις ΗΠΑ από τη Μέση Ανατολή, υπερθεματίζει τώρα υπέρ μιας βαθύτατης εμπλοκής χωρίς αρχή, μέση και τέλος. Οπως αναφέρει η Wall Street Journal, η ιδέα της ανάληψης του ελέγχου της Γάζας γεννήθηκε στο μυαλό του Τραμπ τις τελευταίες ημέρες και δεν κοινοποιήθηκε παρά σε έναν πολύ στενό κύκλο συνεργατών του. Το ίδιο ρεπορτάζ σημείωνε ότι ακόμη και στελέχη της εβραϊκής κοινότητας των ΗΠΑ που χρηματοδότησαν την εκστρατεία Τραμπ έμειναν κατάπληκτοι και εξαιρετικά προβληματισμένοι. «Δεν είναι σοβαρή πρόταση. Αν την ακολουθήσουμε, θα οδηγήσει σε μαζική απώλεια δολαρίων και στρατιωτών μας, χωρίς να βρει υποστήριξη από περιφερειακούς εταίρους μας», προειδοποίησε ο Νταν Σαπίρο, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στο Ισραήλ.
Χθες, ο Λευκός Οίκος διευκρίνισε ότι ο Τραμπ «δεν έχει δεσμευθεί» προς το παρόν να στείλει στρατιώτες στη Γάζα. Η εκπρόσωπος Τύπου Κάρολαϊν Λέβιτ πρόσθεσε ότι ο Τραμπ πιστεύει πως οι ΗΠΑ πρέπει να εμπλακούν στην ανοικοδόμηση της Γάζας «για να εγγυηθούν τη σταθερότητα στην περιοχή», υπογραμμίζοντας ότι οι ΗΠΑ δεν θα χρηματοδοτήσουν την ανοικοδόμηση, ενώ διαβεβαίωσε ότι η μετεγκατάσταση «όσων βρίσκονται εκεί» θα είναι «προσωρινή».