ΕΛΙΖΑΜΠΕΤΑ ΠΟΒΟΛΕΝΤΟ / THE NEW YORK TIMES
Οι ταινίες του Φελίνι, όπως το «Λα Ντόλτσε Βίτα», δημιούργησαν την εντύπωση ότι η Ιταλία είναι ένας παράδεισος για τον καπνιστή, με το τσιγάρο να είναι το απαραίτητο αξεσουάρ κάθε θαμώνα καφέ. Οι εποχές αυτές έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί, με σειρά νόμων να απαγορεύει σταδιακά το κάπνισμα σε κάθε εσωτερικό δημόσιο χώρο, όπως οι κινηματογράφοι και τα εστιατόρια.
Σήμερα, χάρη στην κεντροαριστερή δημοτική αρχή του, το Μιλάνο έγινε ο πρώτος δήμος της Ιταλίας, ο οποίος απαγορεύει το κάπνισμα σε εξωτερικούς χώρους εφόσον ο καπνιστής βρίσκεται κοντά σε άλλους πολίτες. Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, που ισχύουν από την Πρωτοχρονιά, το κάπνισμα απαγορεύεται παντού, εκτός «από απομονωμένα σημεία, όπου μπορεί να τηρηθεί απόσταση τουλάχιστον 10 μέτρων από άλλους πολίτες». «Ο κόσμος θα καπνίσει λίγο λιγότερο, κάτι που θα ευνοήσει την υγεία τους και αυτή των γύρω τους», λέει η αντιδήμαρχος του Μιλάνου, Αννα Σκαβούτσο.
Οι επικριτές των νέων μέτρων εκτιμούν ότι βρίσκονται αντιμέτωποι με επίθεση στον τρόπο ζωής τους. «Το αληθινό πρόβλημα δεν είναι το τσιγάρο, αλλά η απώλεια της ελευθερίας. Σε έναν κόσμο διαρκούς ελέγχου, μάθαμε να φοβόμαστε τους πάντες και τα πάντα. Το κάπνισμα σε εξωτερικούς χώρους, μεταξύ φίλων, αποτελεί πια εξεγερτική πράξη και χτύπημα στη συμβατικότητα», λέει ο Βιτόριο Φέλτρι, αρχισυντάκτης της συντηρητικής εφημερίδας Il Giornale.
Η υιοθέτηση αυστηρής αντικαπνιστικής νομοθεσίας το 2005, με σκοπό την απαγόρευση του τσιγάρου σε εσωτερικούς δημόσιους χώρους, ήταν ένας από τους παράγοντες που οδήγησε σε μείωση του ποσοστού καπνιστών από 22% σε 19% του πληθυσμού άνω των 14 ετών στο χρονικό αυτό διάστημα.
Χθες στους δρόμους του Μιλάνου καπνιστές προσπαθούσαν να τηρήσουν τον νόμο, αναζητώντας στενά της πόλης για να καπνίσουν σε απόσταση 10 μέτρων από συμπολίτες τους. «Ολοι τηρούσαν αποστάσεις. Ισως να φοβούνταν το πρόστιμο», λέει η Αννα Ρομάνο. Τα πρόστιμα κυμαίνονται από 40 μέχρι 240 ευρώ.
Την αντίθεσή του με τον νέο δημοτικό κανονισμό εκφράζει ο πρόεδρος του σωματείου Confcommercio, Μάρκο Μπαρμπιέρι, που εκπροσωπεί τους ιδιοκτήτες εστιατορίων και μπαρ. «Ολοι γνωρίζουμε ότι το κάπνισμα βλάπτει την υγεία. Ο νόμος, όμως, δεν έχει υγειονομικό κίνητρο, αλλά αποσκοπεί να πλήξει τις μικρές επιχειρήσεις», λέει ο Μπαρμπιέρι.
«Ο νόμος έχει ένα σημαντικό ελάττωμα. Δεν περιλαμβάνει τα ηλεκτρονικά τσιγάρα στην απαγόρευση. Οι συσκευές αυτές, ιδιαίτερα δημοφιλείς μεταξύ των νέων, αποτελούν την πύλη εισόδου στα συμβατικά τσιγάρα», λέει ο ερευνητής του ινστιτούτου Mario Negri, Σιλβάνο Γκάλους.
Ο σερβιτόρος Νίκολα Σέρα, που εργάζεται στο ιστορικό εστιατόριο Biffi, στη στοά Βιτόριο Εμανουέλε στο κέντρο του Μιλάνου, λέει: «Το μέτρο των 10 μέτρων είναι αδύνατον να εφαρμοστεί. Η απαγόρευση δεν είναι αποτελεσματική. Οσο απαγορεύεις, τόσο ο κόσμος θα καπνίζει».
Αντίθετη άποψη εκφράζει η Αννα Μοντίνο, επιστημονική επικεφαλής του αντικαρκινικού ινστιτούτου AIRC. «Κάθε περιορισμός είναι απόλυτα ευπρόσδεκτος. Τη στιγμή που η κοινωνική φροντίδα εξαφανίζεται στην Ιταλία και τον υπόλοιπο κόσμο, είναι αναγκαίο να στηρίξουμε κάθε μέτρο που περιορίζει τα ποσοστά καρκίνου του πνεύμονα», λέει η Μοντίνο.
