Του Αθανάσιου Έλλις
Η κυβέρνηση Μπάιντεν επιμένει στην πρόθεσή της να προμηθεύσει την Τουρκία με 40 νέα F-16 και να αναβαθμίσει 80 από τα παλαιότερα που διαθέτει η τελευταία. Ωστόσο, πρέπει προηγουμένως να απαντήσει σε ένα μείζον ερώτημα. Πόσο μπορεί μια χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ να αγνοεί τη Συμμαχία στην οποία ανήκει, να απειλεί ευθέως με πόλεμο ένα άλλο μέλος της, να προσεγγίζει στρατηγικά αλλά και να προμηθεύεται υπερσύγχρονα οπλικά συστήματα από μια χώρα που αποτελεί σαφώς γεωπολιτικό ανταγωνιστή, αν όχι αντίπαλο ή εχθρό, της Συμμαχίας, αλλά και να παρεμποδίζει τη διεύρυνση της τελευταίας και άρα να συμβάλει στην αποδυνάμωσή της;
Μάλιστα, μετά τις διαδηλώσεις κατά της Τουρκίας στη Σουηδία, οι οποίες κορυφώθηκαν με την προφανώς απαράδεκτη και καταδικαστέα ενέργεια ακροδεξιού να κάψει το Κοράνι, ο Ταγίπ Ερντογάν «πάγωσε» τις συνομιλίες του ΝΑΤΟ με τις δύο υποψήφιες για ένταξη χώρες, Σουηδία και Φινλανδία. Η συμπεριφορά της Τουρκίας γεννά πολλά και εύλογα ερωτήματα, τα οποία δεν περιορίζονται στις αμιγώς ελληνικού ενδιαφέροντος ενέργειες της γειτονικής χώρας.
Σε ό,τι αφορά πάντως την πώληση των F-16, η διαδικασία θα χρειαστεί να περάσει από ένα απρόθυμο Κογκρέσο όπου όλο και περισσότεροι νομοθέτες αμφισβητούν την αξιοπιστία της Τουρκίας ως συμμάχου.
Δεν εστιάζουν στις άνευ προηγουμένου άμεσες απειλές του Ερντογάν για εισβολή στην Ελλάδα και στον αυξανόμενο αριθμό των τουρκικών παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου και των πτήσεων πάνω από ελληνικό έδαφος, που προφανώς προκαλούν βαθιά ανησυχία για την Αθήνα, αλλά στη γενικότερη συμπεριφορά της Τουρκίας, με την αγορά S-400 από τη Ρωσία να βρίσκεται στην κορυφή της λίστας των ενεργειών που προκαλούν την έντονη δυσφορία γερουσιαστών και βουλευτών και των δύο κομμάτων. Οπως, φυσικά, και στην παρεμπόδιση της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ, αλλά και στη στάση της Αγκυρας στη Συρία, όπου ετοιμάζεται να επιτεθεί ξανά στους Κούρδους, έναν από τους πιο πιστούς συμμάχους της Αμερικής.
Κατά παράβαση της αρχής που καθοδηγεί τις πωλήσεις αμερικανικών όπλων σε συμμάχους, «η Τουρκία φαίνεται να πιστεύει ότι από τη στιγμή που έχει στην κατοχή της αμερικανικά όπλα, είναι ελεύθερη να τα χρησιμοποιήσει ενάντια στα συμφέροντα, στους συμμάχους, στους εταίρους της Αμερικής και κατά παράβαση του αμερικανικού νόμου», τόνισε πρόσφατα ο συνασπισμός #NoJetsForTurkey παραθέτοντας σειρά επιχειρημάτων τα οποία ούτε η κυβέρνηση Μπάιντεν ούτε το Κογκρέσο μπορούν να αγνοήσουν εύκολα.
Η Ελλάδα είναι η πρώτη που θέλει μια σταθερή και αξιόπιστη Τουρκία η οποία δεν απειλεί αλλά συνεργάζεται. Αυτή πρέπει να είναι και η προσέγγιση της Ουάσιγκτον. Μέσα από αυτό το πρίσμα να χειριστεί τη σχέση της με την Αγκυρα. Και στο πλαίσιο αυτό να εξετάσει την πώληση και την αναβάθμιση των F-16.