Του Αθανάσιου Έλλις
Εδώ και πολλά χρόνια, σε ομιλίες, συζητήσεις και παρεμβάσεις, Ελληνες και ξένοι αξιωματούχοι επισήμαιναν ότι η Ελλάδα δύναται να μετατραπεί σε ενεργειακό κόμβο.
Για πολλούς οι σχετικές τοποθετήσεις ακούγονταν περισσότερο σαν ευσεβής πόθος παρά σαν μια ρεαλιστική πραγματικότητα. Η συζήτηση συχνά εστίαζε στην προοπτική κατασκευής του αγωγού EastMed, ο οποίος σε κάθε περίπτωση ήταν από την αρχή ένα δύσκολο έργο.
Ωστόσο, οι εξελίξεις, ειδικά το τελευταίο διάστημα, σε άλλα «μέτωπα» είναι ραγδαίες. Δεν είμαστε πλέον στη φάση κάποιων σχεδόν ουτοπικών προσδοκιών, ούτε καν σχεδίων για το απώτερο μέλλον. Η πρόσφατη είδηση ότι από τη Ρεβυθούσα και τον νέο τερματικό σταθμό της Αλεξανδρούπολης θα μεταφέρεται αέριο στην Αν. Ευρώπη (μέχρι το Κίεβο και τη Βουδαπέστη), ήρθε να επιβεβαιώσει μια εξέλιξη της οποίας η αυτονόητη οικονομική και γεωπολιτική σημασία είναι τεράστια.
Ο αγωγός Trans Balkan Pipeline (TBP), ο οποίος χρησιμοποιείτο για τη μεταφορά αερίου από τη Ρωσία, μέσω Ουκρανίας, προς τη νοτιοανατολική Ευρώπη, θα αξιοποιηθεί αντίστροφα, με τη ροή του αερίου να είναι από τον Νότο προς τον Βορρά.
Θα χρειασθούν στοχευμένες επεμβάσεις και τεχνική αναβάθμιση των υποδομών ώστε να λειτουργήσει απρόσκοπτα ο μηχανισμός, αλλά οι ειδικοί έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι αυτή είναι η πιο ασφαλής και οικονομική λύση. Γι’ αυτό και τα σχέδια περνούν άμεσα στη φάση της υλοποίησης.
Ηδη, η Ρεβυθούσα καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών της Βουλγαρίας, ενώ τροφοδοτεί και τη Ρουμανία. Στον σχεδιασμό θα ενταχθεί και η Ουγγαρία, ιδιαίτερα μετά την προσθήκη της νέας πλωτής αποθήκης στη Ρεβυθούσα, που εκτιμάται πως θα είναι σε θέση να τεθεί σε λειτουργία ακόμη και εντός του Ιουλίου.
Ταυτόχρονα, εξετάζεται και η σύνδεση δικτύων υδρογόνου μεταξύ Βουλγαρίας και Ελλάδας.
Η γεωπολιτική ουσία των εξελίξεων αυτών είναι προφανής. Με σημαντικές ποσότητες ενέργειας να μεταφέρονται μέσω Ελλάδας, η χώρα μας εξελίσσεται άμεσα σε σημαντικό κομμάτι του συνολικού ενεργειακού παζλ της Ευρώπης.
Με την ενεργό στήριξη της Ευρ. Ενωσης, όπως και των ΗΠΑ, των οποίων οι ενεργειακοί σχεδιασμοί υπηρετούνται από την αναβάθμιση και ταχεία αξιοποίηση του ελληνικού συστήματος μεταφοράς αερίου, η Ελλάδα καθίσταται βασική παράμετρος των «εναλλακτικών λύσεων» στο ρωσικό αέριο.
Ο ρητορικός στόχος Ελλήνων πολιτικών, από όλο σχεδόν το ιδεολογικό φάσμα, την τελευταία δεκαετία γίνεται πραγματικότητα. Σε μια περίοδο που πολλές χώρες επιζητούν ρόλο στο ενεργειακό γίγνεσθαι, η αναβάθμιση της Ελλάδας και η ταχεία ενσωμάτωσή της στο πανευρωπαϊκό σκηνικό ενεργειακής τροφοδοσίας δεν ήταν ούτε δεδομένη ούτε εύκολη. Ωστόσο, γίνεται πλέον πραγματικότητα.
Μετά τις δραματικές εξελίξεις στην Ουκρανία η επιτάχυνση σχεδίων και διαδικασιών μεγιστοποιεί, και μάλιστα άμεσα, τα γεωπολιτικά και οικονομικά οφέλη για τη χώρα.
