Kathimerini.gr
Αργή και αβέβαιη διαφαίνεται η έως τώρα διστακτική ανάκαμψη του παγκόσμιου εμπορίου από τη λαίλαπα της πανδημίας, που κυριολεκτικά δεν άφησε αλώβητη καμία γεωγραφική ζώνη. Αυτή είναι σε γενικές γραμμές η εικόνα όπως προκύπτει από σχετική έκθεση της υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών για το εμπόριο και την ανάπτυξη (UNCTAD), που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα.
Οπως επισημαίνει η UNCTAD, στη διάρκεια του τρέχοντος έτους η αξία του παγκόσμιου εμπορίου εκτιμάται ότι θα μειωθεί συνολικά κατά 7% έως 9% σε σύγκριση με τα επίπεδα του περασμένου έτους. Το πλήγμα δεν έχει, άλλωστε, περιορίσει η εύθραυστη ανάκαμψη που κατεγράφη το τρίτο τρίμηνο με προεξάρχουσα βέβαια την ανάκαμψη των εμπορικών συναλλαγών της Κίνας.
Τονίζει, μάλιστα, πως καμία περιοχή δεν έμεινε αλώβητη το δεύτερο τρίμηνο, όταν το παγκόσμιο εμπόριο κατέρρεε με πτώση 19% και η παγκόσμια οικονομία βυθιζόταν στην πανδημία. Στη διάρκεια του τρίτου τριμήνου σημειώθηκε ανάκαμψη που δεν ήταν, πάντως, αρκετά ισχυρή ώστε να επαναφέρει το παγκόσμιο εμπόριο στα προ πανδημίας επίπεδα. Εμεινε συγκεκριμένα σε επίπεδα περίπου 4,5% κατώτερα σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους.
Επιβεβαιώνοντας μια τάση που έχει καταγραφεί από επιχειρήσεις και διεθνείς οργανισμούς, η UNCTAD διαπιστώνει ότι «το εμπόριο εξοπλισμού ειδών γραφείου αλλά και για το σπίτι, όπως και το εμπόριο ιατρικών ειδών, αυξήθηκε το τρίτο τρίμηνο». Τη διαπίστωση αυτή συμμερίζεται και ο Ντέτλεφ Τρέφζγκερ, διευθύνων σύμβουλος της ελβετικής εταιρείας μεταφορών Kuehne & Nagel International, ο οποίος μιλώντας στο Bloomberg είπε ότι τα επίπεδα θαλάσσιων μεταφορών έφτασαν τον Σεπτέμβριο πολύ κοντά σε εκείνα της αντίστοιχης περιόδου του περασμένου έτους.
«Είδαμε τον όγκο των μεταφορών να αυξάνεται μήνα με τον μήνα», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ Τρέφζγκερ, ενώ παράλληλα εξέφρασε ικανοποίηση για το γεγονός ότι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις κρίσιμων κλάδων όπως η αυτοκινητοβιομηχανία και η βιομηχανική παραγωγή επανέρχονται σχεδόν σε μια κανονική κατάσταση». Σημαντική ανάπτυξη σημείωσε παράλληλα και ο κλάδος της κλωστοϋφαντουργίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Επιχειρώντας μια πρώτη εκτίμηση για το πώς μπορεί να διαμορφωθεί το παγκόσμιο εμπόριο το τέταρτο τρίμηνο του έτους, η UNCTAD πιθανολογεί μια αύξηση της τάξης του 3% ή και λιγότερη, σε σύγκριση πάντα με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο. Προειδοποιεί, ωστόσο, ότι το παγκόσμιο περιβάλλον παραμένει εξαιρετικά αβέβαιο και ειδικότερα σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της πανδημίας.
Οπως επισημαίνει, στην περίπτωση που μέσα στους επόμενους μήνες κλιμακωθεί περαιτέρω το δεύτερο κύμα της πανδημίας, αυτό θα επιφέρει περαιτέρω επιδείνωση στις συνθήκες στις οποίες θα κληθούν να λάβουν αποφάσεις οι πολιτικές ηγεσίες, και το πιθανότερο θα είναι μια αιφνιδιαστική επιβολή όλο και περισσότερων περιοριστικών μέτρων. Στην περίπτωση αυτή, το πλήγμα ενδέχεται να είναι ακόμη μεγαλύτερο.
Αναφερόμενη ειδικότερα στην Κίνα, η UNCTAD τονίζει πως το τρίτο τρίμηνο σημείωσαν σημαντική ανάκαμψη οι εξαγωγές της μετά τη δραματική πτώση που παρουσίασαν τους πρώτους μήνες της πανδημίας. Συνολικά η αύξηση των κινεζικών εξαγωγών έφτασε σε ετήσια βάση σχεδόν το 10% και η UNCTAD υπογραμμίζει ότι «το επίπεδο των κινεζικών εξαγωγών για τους πρώτους εννέα μήνες του 2020 ήταν αντίστοιχο εκείνου της ίδιας περιόδου ένα χρόνο νωρίτερα». Σε αντίθεση, εξάλλου, με όσα συνέβησαν σε άλλες μεγάλες οικονομίες, η ζήτηση από την Κίνα για εισαγόμενα προϊόντα ανέκαμψε σημαντικά μετά την πτώση που είχε καταγράψει το δεύτερο τρίμηνο του έτους.
Αναθεώρηση
Σημειωτέον ότι έχει προηγηθεί προ ημερών σχετική έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, που αναθεώρησε προς τα πάνω την πρόβλεψή του για το παγκόσμιο εμπόριο προϊόντων, εκτιμώντας ότι στο σύνολο του έτους το παγκόσμιο εμπόριο θα μειωθεί κατά 9,2%. Καθοριστικός παράγοντας στην αναβάθμιση των προβλέψεων ήταν η βελτίωση που σημειώθηκε τον Ιούνιο.
Οπως ακριβώς και η UNCTAD, ο ΟΟΣΑ προειδοποιεί πως η ανάκαμψη θα είναι περιορισμένη στη διάρκεια του επόμενου έτους, οπότε προεξοφλεί πως θα υπάρξουν νέα επεισόδια αναστολής της οικονομικής δραστηριότητας καθώς το δεύτερο ή γενικότερα τα επόμενα κύματα της πανδημίας θα εγκυμονούν μεγάλους κινδύνους.
Οικονομικοί αναλυτές προειδοποιούν πως η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας από την ιστορική ύφεση στην οποία βυθίστηκε την άνοιξη εξαρτάται κατά κύριο λόγο από την ανάκαμψη του εμπορίου. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η παγκόσμια οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 4,4% στο σύνολο του έτους και η πορεία προς την ανάκαμψή της θα είναι αργή και άνιση.
