Κάποτε υπήρχε η βεβαιότητα πως οι περισσότεροι άνθρωποι ονειρεύονταν… ασπρόμαυρα και πως τα έγχρωμα όνειρα συνδέονταν με ψυχολογικά ζητήματα. Πλέον, η επιστήμη έχει καταρρίψει αυτούς τους μύθους, ωστόσο, τα όνειρα σε άσπρο-μαύρο δεν είναι ασυνήθιστα.
Σύμφωνα με μελέτη του 2017, οι συμμετέχοντες ανέφεραν χρώμα σχεδόν στο 50% των ονείρων τους, ενώ τα ασπρόμαυρα όνειρα αναφέρθηκαν μόλις από το 10% των περιπτώσεων. Για το 40% των ονείρων, οι συμμετέχοντες δεν μπορούσαν να θυμηθούν αν υπήρχαν χρώματα.
Η τάση να ονειρεύονται οι άνθρωποι στο χρωματικό φάσμα του γκρι ή πολύχρωμα μπορεί να επηρεάζεται εν μέρει από την ηλικία και το πότε μεγάλωσαν. Μέχρι τη δεκαετία του 1950, σύμφωνα με την έρευνα, η μεγάλη πλειονότητα των ανθρώπων που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσε ότι ονειρευόταν μόνο περιστασιακά, σπάνια ή ποτέ έγχρωμα όνειρα, τα οποία εκείνη την εποχή αναφέρονταν στην επιστημονική κοινότητα ως «τεχνικολόρ» όνειρα. Αυτό φάνηκε να αλλάζει με την έλευση της έγχρωμης τηλεόρασης.
Έρευνα του 2008 κατέδειξε πως άνθρωποι άνω των 55 χρόνων -που πιθανότατα είχαν μεγαλώσει με ασπρόμαυρη τηλεόραση- ανέφεραν πως ονειρεύονταν έγχρωμα μόνο σε ποσοστό 34% των περιπτώσεων, ενώ οι κάτω των 25 ετών δήλωσαν ότι το έκαναν σε ποσοστό 68% των περιπτώσεων.
H αδυναμία να θυμηθούμε αν τα όνειρα είναι έγχρωμα, ίσως υποδηλώνει πως το μυαλό μας δίνει προτεραιότητα σε άλλες πτυχές των ονείρων μας. «Μπορεί να είναι θέμα προσοχής και μνήμης», σημειώνει η Ντέιρντρ Μπάρετ, ψυχολόγος που μελετά τα όνειρα στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και συγγραφέας του βιβλίου «The Committee of Sleep».
Για παράδειγμα, λέει η Μπάρετ, μετά από δείπνο σε ένα εστιατόριο, ο πελάτης είναι αμφίβολο αν θα θυμάται το χρώμα ενδύματος του σερβιτόρου. Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτό δεν είχε χρώμα, αλλά το χρώμα δεν έγινε αντιληπτό και δεν αποτυπώθηκε στη μνήμη. Όπως εξηγεί η ίδια, ο ύπνος και η αφύπνιση πιστεύεται πως λειτουργούν αναλόγως.
Και αυτό μπορεί να γίνει πιο αισθητό όσο μεγαλώνουμε. Το 2011, οι ερευνητές δημοσίευσαν τα ευρήματα δύο ερευνών, που διενεργήθηκαν με διαφορά 16 ετών, και έδειξαν ότι περίπου το 80% των συμμετεχόντων ηλικίας κάτω των 30 ετών ανέφεραν χρώμα στα όνειρά τους, ποσοστό που μειώθηκε σε περίπου 20% μέχρι την ηλικία των 60 ετών.
Σύμφωνα με την Μπάρετ, η ανάκληση ονείρων, και πολύ περισσότερο οι λεπτομέρειές τους, τείνει να μειώνεται καθώς μεγαλώνουμε.
Τα χρώματα που παρατηρούνται συχνότερα στα όνειρα και αναφέρονται στις έρευνες είναι το μαύρο, το λευκό και το κόκκινο που φέρεται να συνδέονται με τον έρωτα, το αίμα, τη σάρκα και τη φωτιά, σύμφωνα με την Κέλι Μπάλκελέι, ερευνήτρια, συγγραφέα και ιδρύτρια της βάσης δεδομένων Sleep and Dream Database, η οποία περιλαμβάνει περισσότερες από 40.000 καταχωρήσεις ονείρων.
Συνήθως, το χρώμα έχει σημασία αφού φέρεται να σηματοδοτεί κάποιο αντικείμενο, ενώ για κάποιους ανθρώπους ίσως είναι σημαντικότερο σε σχέση με άλλους.
Πηγή: Washington Post
