Το Βερολίνο φέρνει πιο κοντά τον διάλογο

Την εντατική διπλωματική κινητικότητα στο τρίγωνο Αθήνα – Βερολίνο – Αγκυρα προδίδει η χθεσινή τηλεδιάσκεψη της καγκελαρίου της Γερμανίας Αγκελα Μέρκελ με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λίγες ώρες μετά την ανάλογη συζήτησή της και με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Σύμφωνα με διαρροές της τουρκικής προεδρίας, ο κ. Ερντογάν δήλωσε στην κ. Μέρκελ αποφασισμένος να συνεχίσει να εφαρμόζει μια αποφασιστική πολιτική σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι ίδιες πηγές (Anadolu) ανέφεραν ότι ο κ. Ερντογάν επισήμανε πως οι διαφορές στην περιοχή είναι δυνατόν να επιλυθούν μέσω διαπραγματεύσεων, όσο υπάρχει μία εποικοδομητική προσέγγιση και μια «δίκαια και συνεπής» στάση από τα ευρωπαϊκά κράτη. Τουρκικές πηγές ανέφεραν, επίσης, ότι ο κ. Ερντογάν ζήτησε από την κ. Μέρκελ διαβεβαιώσεις ότι αυτή τη φορά δεν θα εγερθούν προσκόμματα στις διαπραγματεύσεις τις οποίες, όπως αναφέρεται, η καγκελάριος της Γερμανίας έδωσε. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κ. Μέρκελ επέστησε την προσοχή του Τούρκου προέδρου να αποφύγει ενέργειες που η Αθήνα θα εκλάβει ότι προκαλούν εκ νέου εντάσεις.

Το Βερολίνο φαίνεται ότι επιταχύνει τον βηματισμό, ώστε οι διερευνητικές επαφές, το φόρουμ στο οποίο Αθήνα και Αγκυρα συμφωνούν ότι μπορεί να εκκινήσουν εκ νέου την προσπάθεια διαλόγου, να αρχίσουν το ταχύτερο δυνατόν ακόμη και στις 20-21 Σεπτεμβρίου, πριν δηλαδή από τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. (24-25 Σεπτεμβρίου). Τις επόμενες ημέρες θα κριθεί και αν το υφιστάμενο διπλωματικό τρίγωνο, ανάμεσα στη διπλωματική σύμβουλο του πρωθυπουργού Ελένη Σουρανή, τον ομόλογό της, της γερμανικής προεδρίας, Γιαν Χέκερ, και τον Ιμπραήμ Καλίν, εκπρόσωπο του κ. Ερντογάν, οδηγήσουν σε τριμερή. Προηγείται, ωστόσο, μια τηλεφωνική επικοινωνία (ή τηλεδιάσκεψη) ανάμεσα στους κ. Μητσοτάκη και Ερντογάν, για την οποία εργάζονται η κ. Σουρανή και ο κ. Καλίν. Το γεγονός επιβεβαίωσε χθες και ο κ. Μητσοτάκης στη συνέντευξη που παραχώρησε στο πλαίσιο του συνεδρίου του Economist, λέγοντας ότι οι σύμβουλοι του ιδίου και του κ. Ερντογάν είναι σε επαφή και εκτιμά ότι αν συνεχιστεί η ίδια πορεία, τότε θα μιλήσουν και στο τηλέφωνο. Ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε έτοιμος να ξεκινήσει τις διερευνητικές «πολύ, πολύ σύντομα», λέγοντας ότι ως προς τις διμερείς επαφές βλέπει «ένα παράθυρο ευκαιρίας».

Aτμόσφαιρα αποκλιμάκωσης

Βέβαια, όλες αυτές οι κινήσεις προϋποθέτουν τη διατήρηση της παρούσας ατμόσφαιρας αποκλιμάκωσης. Χθες, ο κ. Μητσοτάκης μετέβη στο Προεδρικό Μέγαρο, όπου και συζήτησε με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου για την πρόσφατη επίσκεψή της στο Καστελλόριζο που, όπως είπε, «συνέπεσε με μια υποχώρηση στις εθνικές φουρτούνες». Η κ. Σακελλαροπούλου σημείωσε ότι διαπίστωσε στο Καστελλόριζο «ψυχραιμία, αποφασιστικότητα των κατοίκων και υψηλό αίσθημα». Πρόσθεσε, ακόμη, πως «περνάμε δύσκολη περίοδο στην Ανατολική Μεσόγειο. Δείχνει να υπάρχει ευκαιρία για ουσιαστική αποκλιμάκωση», υπογραμμίζοντας ότι «και κινήσεις από συμμάχους οδήγησαν εκεί».

Για την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής (24-25 Σεπτεμβρίου) συνομίλησαν χθες ο κ. Μητσοτάκης και με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη. Σημειώνεται ότι ενώ το «Ορούτς Ρέις» έχει αποχωρήσει από την ελληνική υφαλοκρηπίδα, μόλις προχθές, η Αγκυρα ανακοίνωσε ανανέωση των γεωτρήσεων του πλωτού γεωτρύπανου «Γιαβούζ» στην κυπριακή υφαλοκρηπίδα. Υπενθυμίζεται ότι Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία είχαν ασκήσει πιέσεις για τη διαμόρφωση ενός πλαισίου κυρώσεων κατά της Τουρκίας, για την παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων τους. Ο κ. Αναστασιάδης υποδέχθηκε χθες στη Λευκωσία τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, στον οποίο και υπογράμμισε τη νέα τουρκική NAVTEX για ανανέωση των ερευνών του «Γιαβούζ». Ο κ. Μισέλ είπε ότι μεταφέρει στη Λευκωσία, πως η αλληλεγγύη της Ε.Ε. πρέπει να εκφραστεί με πράξεις και όχι λόγια.

Στις Βρυξέλλες, τέλος, ο εκπρόσωπος του κ. Μπορέλ, Πίτερ Στάνο, δήλωσε ότι «η πρόσφατη αποχώρηση του ερευνητικού σκάφους “Ορούτς Ρέις” είναι ένα σημαντικό βήμα που ανοίγει τον δρόμο για έναν ουσιώδη διάλογο μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας και πρόσθεσε ότι «η E.E. καλεί να ληφθούν παρόμοιες αποφάσεις σχετικά με την Κύπρο». Επισήμανε δε ότι «η ανακοίνωση της Τουρκίας την Τρίτη πως παρατείνει τη NΑVTEX για το σκάφος γεωτρήσεων “Γιαβούζ” προκαλεί περαιτέρω εντάσεις και ανασφάλεια στην Ανατ. Μεσόγειο σε μία στιγμή κατά την οποία υπάρχει μία ευκαιρία για άμεση αποκλιμάκωση και επανέναρξη του διαλόγου και των διαπραγματεύσεων, που είναι ο μόνο δρόμος προς λύσεις που θα αντέξουν στον χρόνο».