Του Γιάννη Ιωάννου
Η φωτιά που ξέσπασε λίγο μετά το μεσημέρι της Τετάρτης στο Ρωσικό Πολιτιστικό Κέντρο οφείλεται σε ανθρώπινο λάθος και δη σε αποτσίγαρο όπως αποφάνθηκαν οι αρμόδιες αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας -μετά από ενδελεχή εξέταση στην οποία προέβησαν τόσο εξειδικευμένο προσωπικό της Πυροσβεστικής Κύπρου όσο και η Αστυνομία -προκειμένου να αποκλειστεί το ενδεχόμενο κακόβουλης ενέργειας/εμπρησμού.
Η φωτιά, που προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές, στο κτίριο που στεγάζει, από το 1978, το Ρωσικό Πολιτιστικό Κέντρο οφείλεται σε αποτσίγαρο με μικρή εστία φωτιάς που προξένησε, ακολούθως, πυρκαγιά μεγάλης έκτασης. Το κτίριο, που στον εσωτερικό του χώρο στεγάζει κι εστιατόριο ρωσικής κουζίνας, βρίσκονταν εδώ και μήνες υπό διαδικασία ανακαίνισης και στον χώρο υπήρχαν εύφλεκτα υλικά. Η Πυροσβεστική Κύπρου μάλιστα απέκλεισε, πριν την ολοκλήρωση των εξετάσεων την Πέμπτη το βράδυ, από νωρίς το ενδεχόμενο εμπρησμού με την χρήση εμπρηστικών αυτοσχέδιων μηχανισμών τύπου «Μολότοβ» μιας και δεν προέκυψαν στοιχεία που να δεικνύουν σχετική χρήση. Η Αστυνομία Κύπρου, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», εξέτασε ενδελεχώς κλειστά κυκλώματα (CCTV) στην περιοχή από τα οποία δεν προκύπτουν ύποπτες κινήσεις που να παραπέμπουν σε τρομοκρατικό χτύπημα, κακόβουλο εμπρησμό ή «εξωτερική ενέργεια» -μιας και η περιοχή είναι πολύ κεντρική εντός του λευκωσιατικού αστικού ιστού με παρακείμενα καταστήματα, κυβερνητικές υπηρεσίες και ιατρικά κέντρα.
Απόπειρα ρωσικού disinformation;
Αυτό που αποκτά εξαιρετικό ενδιαφέρον για την ανάλυση αλλά και για έμπειρους παρατηρητές σε σχέση με την πυρκαγιά είναι η τάση που σημειώθηκε, από Ρώσους αξιωματούχους, να συνδέσουν την πυρκαγιά στο Ρωσικό Πολιτιστικό Κέντρο με κακόβουλη/τρομοκρατική ενέργεια και να εντάξουν στο κάδρο τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία και τις ψυχρές σχέσεις ΕΕ-Δύσης με την Ρωσία.
Αμέσως μετά την πυρκαγιά ο επικεφαλής του “Federal Agency for the Commonwealth of Independent States Affairs, Compatriots Living Abroad, and International Humanitarian Cooperation” (ή Rossotrudnichestvo, ομοσπονδιακός θεσμός της Ρωσίας που υπάγεται στο ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών), Γιεβγκένι Πριμακόφ, έκανε λόγο για τρομοκρατική ενέργεια για την οποία ευθύνονται Ουκρανοί που διαμένουν στη Κύπρο ή «υποστηρικτές του Κιέβου» ενώ στο ίδιο μήκος-κύματος κινήθηκε και η υπεύθυνη του Ρωσικού Πολιτιστικού Κέντρου, Αλίνα Ραντσένκο (σ.σ. είναι διαπιστευμένη διπλωμάτης στη ρωσική πρεσβεία στη Λευκωσία) που με δηλώσεις της σε ρωσικά ΜΜΕ (TASS, Russia 24) έκανε επίσης λόγο για κακόβουλη ενέργεια από την φιλο-ουκρανική διασπορά και πρεσβείες τρίτων χωρών.
Σε κανάλια στη δημοφιλή πλατφόρμα Telegram στη Κύπρο, όπου συμμετέχουν Ρωσόφωνοι, κυκλοφόρησε σχεδόν αμέσως μετά την πυρκαγιά αφήγημα για χρήση μολότοβ και «ύποπτου λευκού βαν» ενώ έγινε και σύνδεση φερόμενου εμπρησμού με το γνωστόν συμβάν -που συμπίπτει ημερολογιακά- της 2ης Μαίου του 2014 στην πόλη της Οδησσού, στην Ουκρανία, όπου στα πλαίσια των συγκρούσεων του “Euromaidan” μεταξύ Ουκρανών και Ρωσόφωνων πολιτών κάηκε ολοσχερώς κτίριο που στέγαζε συνδικάτο (Trades Union House) με ανθρώπινες απώλειες. Το εν λόγω γεγονός στη πολιτική και στρατιωτική σύγκρουση Ουκρανίας-Ρωσίας μετά το 2013 έχει αποκτήσει μυθολογικό στάτους με εκατέρωθεν blame game μεταξύ Κιέβου και Μόσχας για το ποιος ευθύνεται.
Ο επικοινωνιακός τρόπος διαχείρισης του σεναρίου της κακόβουλης ενέργειας, εκ μέρους Ρώσων αξιωματούχων, παραπέμπει στο modus operandi των ρωσικών εκστρατειών παραπληροφόρησης (disinformation campaigns/operations) όπως αυτές καταγράφονται τα τελευταία χρόνια διεθνώς στην σχετική επιστημονική βιβλιογραφία όπως και σε μελέτες και έγγραφα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αντί επιλόγου
Η απόπειρα διασύνδεσης μιας πυρκαγιάς που ξέσπασε από ανθρώπινη αμέλεια με το Ουκρανικό και δη από Ρώσους αξιωματούχους που έκαναν λόγο για τρομοκρατία και προσπάθησαν να προκαταλάβουν τα σχετικά πορίσματα των κυπριακών αρμόδιων αρχών, πολιτικοποιώντας το γεγονός, οφείλει να προβληματίσει, για σειρά λόγων, την Λευκωσία -σε μια κρίσιμη συγκυρία λόγω της συνεχιζόμενης εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
