Του Γιάννη Ιωάννου
Πολύ ενθαρρυντικά μηνύματα για την ανάγκη προσαρμογής της Κύπρου στις συνθήκες της κλιματικής αλλαγής έρχονται από έρευνα που διεξήγαγε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και στην οποία διαφαίνεται η πλήρης κατανόηση των πολιτών στην Κυπριακή Δημοκρατία για την ανάγκη άμεσων αλλαγών. Η κλιματική αλλαγή παρουσιάζεται πλέον στην τρίτη θέση (σ.σ. μετά το κόστος ζωής και το μεταναστευτικό) μεταξύ των πολιτών της Κύπρου ως βασική εθνική προτεραιότητα και η συντριπτική πλειοψηφία των Κυπρίων, σχεδόν το 93%, συμφωνεί πως τυχόν επένδυση στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή σήμερα θα αποτρέψει υψηλότερο κόστος στο μέλλον και θα μειώσει και τις συνέπειες από αυτήν. Τα στοιχεία προκύπτουν από επίσημη, σε ετήσια βάση, έρευνα που διενέργησε για το κλίμα η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
Σοβαρή πρόκληση
Δεδομένου ότι η συχνότητα και η σοβαρότητα των φυσικών καταστροφών αυξάνονται, το οικονομικό τίμημα της κλιματικής αλλαγής εξακολουθεί να κλιμακώνεται και να δημιουργεί νέες προκλήσεις. Η επιστημονική κοινότητα μάλιστα καταγράφει, ήδη, ότι το κόστος αυτών των καταστροφών θα αυξάνεται ολοένα και περισσότερο.
Σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, η Ευρώπη είναι επί του παρόντος η ήπειρος που θερμαίνεται ταχύτερα στον κόσμο και τα ακραία καιρικά φαινόμενα αναμένεται να αυξηθούν με την άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας. Αυτή η κλιμάκωση θέτει σημαντικές προκλήσεις για τις υποδομές και απειλεί τη σταθερότητα των παγκόσμιων προμηθειών νερού και τροφίμων, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη για ολοκληρωμένες στρατηγικές προσαρμογής. Η Κύπρος πλήττεται ήδη από πολλά σοβαρά καιρικά φαινόμενα, όπως έντονοι καύσωνες, σοβαρή ξηρασία, πυρκαγιές και άνοδος της στάθμης της θάλασσας.
Αντιλαμβάνονται οι Κύπριοι
Η ΕΤΕπ δημοσίευσε τη Δευτέρα την έβδομη ετήσια έρευνά της για το κλίμα, καταγράφοντας τις απόψεις περισσοτέρων από 24.000 ερωτηθέντων σε ολόκληρη την ΕΕ και τις ΗΠΑ σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Στην έρευνα, που διεξήχθη τον Αύγουστο του 2024, συμμετείχαν και 508 άτομα από την Κύπρο. Παρά το γεγονός ότι οι Κύπριοι ερωτηθέντες κατέταξαν την κλιματική αλλαγή στην τρίτη θέση στη λίστα με τις εθνικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα τους, τα ευρήματα της έρευνας δείχνουν πως αντιλαμβάνονται, πλήρως, τις προκλήσεις από το φαινόμενο:
Το 98% αυτών αναγνωρίζει την ανάγκη προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Συγκεκριμένα, το 64% (14 μονάδες πάνω από τον μέσο όρο 50% της ΕΕ) θεωρεί ότι η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή αποτελεί προτεραιότητα στην Κύπρο για τα επόμενα χρόνια.
Το 96% δηλώνει ότι οι επενδύσεις για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μπορούν να συμβάλουν στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην τόνωση της τοπικής οικονομίας (σε σύγκριση με το 86% στην ΕΕ).
Το 93% πιστεύει ότι για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή απαιτούνται επενδύσεις σήμερα ώστε να αποφευχθεί το υψηλότερο κόστος στο μέλλον (σε σύγκριση με το 85% στην ΕΕ). Tα συντριπτικά αυτά δεδομένα (σ.σ. άνω του 90% σε σχέση με τον ΜΟ στην ΕΕ) καταδεικνύουν πως οι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας αντιλαμβάνονται την πρόκληση της κλιματικής αλλαγής και με οικονομικούς όρους διαβλέποντας σε αυτήν επενδυτικές ευκαιρίες που θα μπορούσαν να ενισχύσουν, οικονομικά, το νησί. Επιπλέον, η ανησυχία σχετικά με το ποιος πρέπει να επωφεληθεί από την ενίσχυση για την προσαρμογή υπερβαίνει τις εθνικές προτεραιότητες. Η πλειονότητα των Κυπρίων (86%, 29 μονάδες πάνω από τον μέσο όρο 57% της ΕΕ) αναγνωρίζει την ανάγκη στήριξης των παγκόσμιων προσπαθειών προσαρμογής και πιστεύει ότι η Κύπρος θα πρέπει να κάνει περισσότερα για να βοηθήσει τις πιο ευάλωτες αναπτυσσόμενες χώρες να προσαρμοστούν στις αυξανόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ακραία καιρικά φαινόμενα Τα ακραία καιρικά φαινόμενα ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής δεν αφήνουν ανεπηρέαστη και την Κύπρο, με τις συνέπειες να έχουν ισχυρό αποτύπωμα, σύμφωνα με τα δεδομένα που αποτυπώνει η ΕΤΕπ:
Το 96% των Kυπρίων ερωτηθέντων ανέφερε ότι έχει υποστεί τουλάχιστον μία άμεση συνέπεια εξαιτίας των ακραίων καιρικών φαινομένων (28 μονάδες πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο 68%).
Το 31% έχει δοκιμαστεί από την καταστροφή δασών ή φυσικών χώρων κοντά στην κατοικία του (12 μονάδες πάνω από τον μέσο όρο 19% της ΕΕ), το 30% (9 μονάδες πάνω από τον μέσο όρο 21% της ΕΕ) έχει υποστεί διαταραχές των μεταφορών και το 26% αντιμετώπισε δυσλειτουργίες στις δημόσιες υπηρεσίες (12 μονάδες πάνω από τον μέσο όρο 14% της ΕΕ).