Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Θετικά τα μηνύματα με την κατασκευή του LNG Terminal και την έλευση του Φυσικού Αερίου στην Κύπρο, αφού ολοκληρώνονται οι εργασίες μετατροπής του πλοίου ΕΤΥΦΑ Προμηθέας σε πλωτή μονάδα επαναεριοποίησης και αποθήκευσης υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΦΑ) (FSRU). Η ανάδοχος κοινοπραξία ενημέρωσε ότι οι τελευταίες δοκιμές του πλοίου αναμένεται να πραγματοποιηθούν από τις 24 μέχρι τις 31 Αυγούστου με τον απόπλου του πλοίου να αναμένεται από το ναυπηγείο της Σαγκάης στα μέσα του Σεπτεμβρίου και με εκτιμώμενη ημερομηνία παράδοσης στην Κυπριακή Δημοκρατία τα μέσα Οκτωβρίου 2023. Με την ολοκλήρωση και των δοκίμων Φυσικού Αερίου (gas trials), θα πραγματοποιηθεί επίσημη τελετή μετονομασίας του πλοίου, στην οποία θα παραστεί και ο υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Γιώργος Παπαναστασίου.
Πληροφορίες της εφημερίδας αναφέρουν ότι ο εργολάβος κατέθεσε αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα παράδοσης του έργου στην ολότητά του την 23η Ιουλίου 2024.
Αποκλειστικές πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι κατά τις πρώτες δοκιμές ανοιχτής θαλάσσης διαπιστωθήκαν σοβαρά προβλήματα σε ζωτικής σημασίας συστήματα πλοήγησης και ασφάλειας με τον εργολάβο να διαβεβαιώνει ότι η εταιρεία COSCO, η οποία ανάλαβε τις εργασίες μετατροπής του πλοίου στο ναυπηγείο στη Σαγκάη, εργάζεται πυρετωδώς προς επιδιόρθωσή τους. Παρόλο που έγιναν αυστηρές συστάσεις από την ΕΤΥΦΑ σε σχέση με τα προβλήματα που παρατηρήθηκαν, τις ανησυχίες κατευνάζει το γεγονός ότι για να παραδοθεί το πλοίο θα πρέπει να εκδοθούν πιστοποιητικά καταλληλόλητας και ασφάλειας από τον νηογνώμονα, Lloyds Register.
Συγχρόνως, παρόλη τη σοβαρή καθυστέρηση που παρατηρήθηκε στις χερσαίες και θαλάσσιες εργασίες στο Βασιλικό (πέραν των δύο χρόνων) η κατασκευάστρια εταιρεία προχώρησε με τις πρώτες πασσαλώσεις τον Ιούνιο του 2023, με τα πρώτα δείγματα γραφής όσον αφορά τις εργασίες στο Βασιλικό να είναι θετικά.
Ολοκλήρωση του έργου LNG Terminal
Πληροφορίες της εφημερίδας αναφέρουν ότι ο εργολάβος κατέθεσε αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα παράδοσης του έργου στην ολότητά του την 23η Ιουλίου 2024. Παρόλο που είναι το τέταρτο κατά σειρά χρονοδιάγραμμα, το τρίτο αναθεωρημένο που κατέθεσε, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι σύμβουλοι μηχανικοί στην ΕΤΥΦΑ θεωρούν ότι είναι η πρώτη φορά που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ρεαλιστικό, ίσως με απόκλιση δύο, τριών μηνών.
Προβληματισμός επικρατεί τόσο στην ΔΕΦΑ/ΕΤΥΦΑ όσο και στο υπουργείο Ενέργειας σε σχέση με την προγενέστερη παράδοση του πλοίου, πάντα σε συνάρτηση με την καθυστέρηση στην κατασκευή των υπολοίπων χερσαίων και θαλάσσιων υποδομών στο Βασιλικό.
Την ίδια ώρα, το υπουργείο Ενέργειας εξετάζει την πιθανότητα ενοικίασης του πλοίου σε άλλη Ευρωπαϊκή χώρα, στο μεσοδιάστημα (περίπου ένα χρόνο). Τέτοιο ενδεχόμενο θεωρείται ιδανικό γιατί θα επιτευχθεί η πλήρης λειτουργική ετοιμότητα του πλοίου πριν την παράδοση του πλοίου στην Κύπρο και με πιθανότητα εισροής σημαντικών εσόδων από την ενοικίαση του στην Κυπριακή Δημοκρατία, ως αντιστάθμισμα στο κόστος εκπομπής ρύπων ή/και μείωσης του κόστους του έργου που θα ανακτηθεί μέσω ταριφών από τον Κύπριο πολίτη.
Τα νέα προβλήματα
Η αναθεωρητική Αρχή Προσφορών επέβαλε προσωρινά μέτρα σε διαγωνισμό υψίστης σημασίας για την υλοποίηση των εργασιών κατασκευής του δικτύου σύνδεσης του LNG Terminal και τις εγκαταστάσεις των αδειοδοτημένων ηλεκτροπαραγωγών, με αποτέλεσμα να καθυστερεί περαιτέρω η διαδικασία έλευσης Φυσικού στην Κύπρο στο πλαίσιο του ήδη ταλαιπωρημένου και καθυστερημένου προγράμματος.
Η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών (Αρχή) αγνόησε την επίκληση του «Δημόσιου Συμφέροντος» από την ΔΕΦΑ και το σοβαρότατο ενδεχόμενο απώλειας ευρωπαϊκής χορηγίας ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ από την περαιτέρω καθυστέρηση. Η Αρχή αγνόησε περεταίρω ζημίες που επιβαρύνει την Κυπριακή Δημοκρατία περί τα 7 εκατομμύρια ευρώ για κάθε μήνα καθυστέρησης έλευσης Φυσικού Αερίου από πριμοδότηση ρύπων. Η Αρχή αγνόησε επίσης ότι σοβαρή καθυστέρηση που επήλθε λόγω του ότι η εταιρεία που προσέφυγε τώρα ενώπιον της και ήταν και ο μόνος προσφοροδότης, έκανε λάθος με την εγγυητική που κατέθεσε, το οποίο οδήγησε (κατά την ΔΕΦΑ) σε πεντάμηνη καθυστέρηση.
Παρόλο που υπάρχει θετικότητα πλέον όσον αφορά την υλοποίηση των έργων για την έλευση Φυσικού Αερίου, προβληματισμό δημιουργούν τέτοιες αποφάσεις για τις οποίες το Δημόσιο Συμφέρον θα έπρεπε να υπερισχύσει, αφού θα ζημιωθεί σε μεγαλύτερο βαθμό.
Τέλος, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η στήριξη του υπουργού Ενέργειας στην υλοποίηση των έργων της ΔΕΦΑ/ΕΤΥΦΑ καθώς και η προσήλωση του ΔΣ προς τις διαδικασίες αποτελούν θετικά πρώτα δείγματα γραφής στην επίλυση των διαχρονικών εσωτερικών προβλημάτων που μαστίζουν την ΔΕΦΑ και είναι ένας σημαντικός λόγος για την πρόοδο που επιτελέστηκε τους τελευταίους μήνες.