Του Παύλου Νεοφύτου
Μετά τον σάλο που δημιούργησε τον περασμένο Μάρτιο η διαπίστωση ότι οι πύλες εισόδου στη Δημοκρατία είναι ευάλωτες όσον αφορά στην εισροή υπέρογκων ποσών σε μετρητά, η κατάληξη των οποίων παραμένει μέχρι και σήμερα ερωτηματικό, πλέον καταβάλλεται προσπάθεια να τεθεί με νομοθετική ρύθμιση ένας φραγμός ασφάλειας, ενισχύοντας συγχρόνως τις προσπάθειες για καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Τουλάχιστον για το σενάριο διοχέτευσης τέτοιων ποσών στην κυπριακή αγορά, όπως διασαφήνισε στην «Κ» ο εισηγητής της πρότασης νόμου για περιορισμό της χρήσης μετρητών μέχρι το ποσό των 10.000 ευρώ για μία αγορά, Δημήτρης Δημητρίου. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της επιτροπής Θεσμών και βουλευτή του ΔΗΣΥ, με την πρόταση που κατέθεσε και αρχίζει να συζητείται από σήμερα στην Επιτροπή, ώστε να οδηγηθεί στην Ολομέλεια για ψήφιση, θα μπορεί τουλάχιστον να διασφαλιστεί, σε περίπτωση που μελλοντικά διαπιστωθεί η επανάληψη των φαινομένων του περασμένου Μαρτίου, ότι αυτά τα χρήματα οδηγούνται εκτός του εδάφους που ελέγχει η Κυπριακή Δημοκρατία. Τουλάχιστον θα γνωρίζουμε, εξήγησε, ότι τα χρήματα πάνε αλλού, είτε σε άλλη χώρα, με την Κύπρο να αποτελεί διαμετακομιστικό σταθμό, είτε στα κατεχόμενα, με τη δεύτερη παράμετρο να μην την τοποθετεί ο ίδιος ψηλά, γιατί, όπως εκτιμά, στις μέρες μας κατάντησε η «εύκολη απάντηση για όλα» (οικιακές βοηθοί, τουρίστες, προϊόντα, μετρητά κ.λπ.). Για την παρούσα χρονική στιγμή ο κ. Δημητρίου είναι πεπεισμένος ότι αυτά τα ποσά εισέρχονται στην κυπριακή αγορά.
Ζήτημα ελέγχου
Το θέμα είχε απασχολήσει την κοινοβουλευτική επιτροπή Θεσμών τον περασμένο Μάρτιο, με αφορμή τη σύλληψη 31χρονης Ουκρανής, η οποία σε συνεχόμενα ταξίδια στην Κύπρο φερόταν να είχε μεταφέρει ανεμπόδιστη €8 εκατ. στην Κύπρο από το αεροδρόμιο. Βουλευτές της Επιτροπής δήλωσαν πεπεισμένοι ότι προκύπτει θέμα από την ελλιπή συνεργασία των υπηρεσιών του κράτους σε ό,τι αφορά στην είσοδο μετρητών στη Δημοκρατία. Την ίδια ώρα που η ισχύουσα νομοθεσία προνοεί επ’ ακριβώς τι πράττουν οι αρμόδιες Αρχές, όταν κάποιος δηλώνει ποσό ίσο ή μεγαλύτερο των 10.000 ευρώ κατά την είσοδό του στη χώρα. Έκαναν λόγο για παντελή έλλειψη αντανακλαστικών από μέρους του Τμήματος Τελωνείων και αδράνεια από μέρους της Μονάδας Καταπολέμησης Αδικημάτων Συγκάλυψης (ΜΟΚΑΣ) και της Αστυνομίας. Μάλιστα, αναφερόμενος στην υπόθεση της 31χρονης Ουκρανής, ο κ. Δημητρίου είχε πει ότι έπρεπε κατά σύμπτωση να φτάσουμε στο σημείο να συμπεράνουμε ότι και σε ακόμη έναν τομέα δεν λειτουργεί σχεδόν τίποτα. Όπως τόνισε, για €91 εκατ. ευρώ σε ρευστά, που πέρασαν τους τελευταίους 15 μήνες από αεροδρόμια, δεν γνώριζαν πού βρίσκονται οι Αρχές.
Αφού παρήλθαν έξι μήνες, σε συνεδρίαση τον περασμένο Σεπτέμβριο στη Βουλή, οι εκπρόσωποι των τριών αρμόδιων αρχών, ο επικεφαλής του ΤΑΕ Αρχηγείου, Ανδρέας Ανδρέου, ο αναπληρωτής διευθυντής του Τμήματος Τελωνείων, Αντώνης Πηλείδης και η επικεφαλής της ΜΟΚΑΣ, Μαρία Κυρμίζη Αντωνίου, διαβεβαίωσαν ότι πλέον μετά και από τα όσα διαπιστώθηκαν την περασμένη Ανοιξη, ανέπτυξαν μηχανισμό συντονισμού μεταξύ τους και ότι υπάρχει βελτίωση του ελέγχου.
Η υποδοχή από το ΥΠΟΙΚ
Με ενδιαφέρον αναμένεται η υποδοχή της οποίας θα τύχει στη σημερινή συνεδρίαση της επιτροπής Θεσμών από το υπουργείο Οικονομικών η πρόταση νόμου για οροφή 10.000 ευρώ, μετά την προειδοποίηση τον περασμένο Μάρτιο από τον αποχωρούντα στο τέλος του μήνα γενικό διευθυντή, Γιώργο Παντελή, για κίνδυνο να δημιουργηθούν αρνητικές αλλαγές στα δεδομένα της αγοράς. Ωστόσο, οι προειδοποιήσεις ήταν για το αρχικό σενάριο, που ήθελε την οροφή να είναι στα 1.000 ευρώ. Όπως εκτιμά ο κ. Δημητρίου, θα είναι πολύ δύσκολο να διαφωνήσει κάποια πλευρά με την οροφή των 10.000 ευρώ, νοουμένου ότι υπάρχει σχετική ευρωπαϊκή οδηγία για την ενίσχυση της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, η οποία θα πρέπει σύντομα να εφαρμοστεί από τα κράτη-μέλη. Οι διατάξεις των νέων κανόνων που ενέκριναν την περασμένη Άνοιξη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, περιλαμβάνουν πανευρωπαϊκό όριο για τις μεγάλες πληρωμές σε μετρητά, μέγιστου ύψους 10.000 ευρώ, από το οποίο εξαιρούνται ιδιώτες σε μη επαγγελματικό πλαίσιο.
Ποινή μέχρι 10% του ποσού
Αναλυτικά, η πρόταση νόμου για καθορισμό ορίου συναλλαγών μεγάλων ποσών σε ρευστά διαθέσιμα έναντι αγαθών ή υπηρεσιών, τροποποιεί τους περί της παρεμπόδισης και καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες νόμους του 2007 εώς 2023, ως εξής: «Πρόσωπα που εμπορεύονται αγαθά ή παρέχουν υπηρεσίες, κατ’ εφαρμογήν των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) 2024/1624, δύνανται να εισπράττουν ή να καταβάλλουν πληρωμή σε ρευστά διαθέσιμα μόνο έως του ποσού των δέκα χιλιάδων ευρώ (€10.000) ή του ισόποσου σε εθνικό ή ξένο νόμισμα, ανεξαρτήτων του εάν η συναλλαγή διενεργείται με μία και μόνη πράξη ή με περισσότερες της μίας πράξεις που φαίνεται να συνδέονται μεταξύ τους». Πρόσωπο που εμπορεύεται αγαθά ή παρέχει υπηρεσίες κατά παράβαση των πιο πάνω διατάξεων, θα είναι ένοχο ποινικού αδικήματος και σε περίπτωση καταδίκης του, θα υπόκειται σε χρηματική ποινή που δεν θα υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό (10%) του ποσού που εισπράχθηκε από ρευστά διαθέσιμα».
