Kathimerini.gr
Με τη δαμόκλειο σπάθη των δασμών του Ντόναλντ Τραμπ να απειλεί την αμερικανική οικονομία με επιβράδυνση και πληθωρισμό, η εικόνα της αμερικανικής αγοράς σκιαγραφεί την εντεινόμενη ανησυχία των επενδυτών. Οι μετοχές των εταιρειών της υπερδύναμης σημείωσαν επανειλημμένως πτώση το πρώτο τρίμηνο του έτους, που έκλεισε ως το χειρότερο των τελευταίων σχεδόν τριών ετών για τη Wall Street, ενώ στη διάρκεια των τελευταίων μηνών έχει επιταχυνθεί η συνεχής άνοδος του ασφαλούς καταφυγίου του χρυσού.
Στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου 2025 ο δείκτης S&P 500 σημείωσε απώλειες συνολικά 4,6% καταγράφοντας τη χειρότερη επίδοσή του από το τρίτο τρίμηνο του 2022. Η πτώση του αντανακλά την ανησυχία των τραπεζών της Wall Street και των επενδυτών, πως επιβάλλοντας δασμούς στους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ ο Τραμπ θα προκαλέσει επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης και άνοδο των τιμών. Και οι τελευταίες έρευνες προδίδουν πως η εμπιστοσύνη καταναλωτών και επιχειρήσεων έχει υποχωρήσει ραγδαία.
Σήμερα είναι η «ημέρα απελευθέρωσης», όπως τη χαρακτήρισε ο Αμερικανός πρόεδρος, που αναμένεται να ανακοινώσει τους νέους δασμούς, πρόσθετους δασμούς δηλαδή στους υφιστάμενους στο αλουμίνιο και τον χάλυβα. Αντανακλώντας τη διάχυτη απαισιοδοξία της αγοράς, η Σάρον Μπελ, αναλύτρια της Goldman Sachs, σχολιάζει πως τα χαμηλά επίπεδα των μετοχών «δεν είναι απαραιτήτως το πάτωμα». Το Σαββατοκύριακο ο επενδυτικός κολοσσός αναθεώρησε επί τα χείρω την πρόβλεψή του για τον πληθωρισμό της υπερδύναμης και προειδοποίησε πως βλέπει πλέον πιθανότητα 35% να διολισθήσει σε ύφεση η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Οι μετοχές των τεχνολογικών κολοσσών, που δέσποζαν στις αγορές τα τελευταία χρόνια, έχουν υποχωρήσει σημαντικά μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους, με τον δείκτη εταιρειών υψηλής τεχνολογίας Nasdaq να έχει συγκεντρώσει απώλειες 10,4%. Είναι σαφές ότι η πτώση του εν λόγω δείκτη αντανακλά την εντεινόμενη ανησυχία για την οικονομία, αλλά και για το ενδεχόμενο να αποδειχθούν υπερβολικές και περιττές οι φρενήρεις δαπάνες σε υποδομές τεχνητής νοημοσύνης. Η Nvidia, που παράγει τους προηγμένους μικροεπεξεργαστές για τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, υποχώρησε συνολικά σχεδόν 20% το πρώτο τρίμηνο, ενώ η Tesla του Ελον Μασκ κατά 36%. Και οι γίγαντες της Apple και της Microsoft κατά 10%.
Σε αντίθεση με όσα συνέβησαν τα τελευταία δύο χρόνια, οι ευρωπαϊκές μετοχές έχουν σημειώσει πολύ καλύτερη πορεία από τις αμερικανικές, με τον πανευρωπαϊκό δείκτη Eurostoxx 600 και τον δείκτη FTSE 100 του Λονδίνου να έχουν σημειώσει αθροιστικά κέρδη περίπου 5%. Η εξέλιξη που σκιαγραφεί, όμως, περισσότερο την εντεινόμενη ανησυχία είναι η συνεχής ανοδική πορεία του χρυσού, παραδοσιακού ασφαλούς καταφυγίου σε περιόδους αβεβαιότητας, που εδώ και μήνες σημειώνει το ένα νέο ρεκόρ μετά το άλλο και χθες άγγιξε πλέον τα 3.150 δολάρια η ουγγιά. Το πολύτιμο μέταλλο καταγράφει φέτος μια από τις πλέον εντυπωσιακές πορείες ανάμεσα σε όλα τα εμπορεύματα και το πρώτο τρίμηνο του έτους ήταν το καλύτερό του από την αντίστοιχη περίοδο του 1986. Η «διαστημική» άνοδός του οφείλεται, πάντως, παράλληλα και στις εκτεταμένες αγορές του μετάλλου από τις κεντρικές τράπεζες, αλλά και στις διαρκώς οξυνόμενες γεωπολιτικές εντάσεις. Σύμφωνα με τον Κασάρ Ελιζούντια, ερευνητή στον όμιλο Pepperstone, «κύριος μοχλός πίσω από αυτό το ασυνήθιστο ράλι του χρυσού είναι η εντεινόμενη ανησυχία για τις κλιμακούμενες εμπορικές και γεωπολιτικές εντάσεις».
