Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Σε νέα πρόταση προχωρά το Υπουργείο Οικονομικών αναφορικά με την υποχρέωση της Κύπρου να εναρμονιστεί με κοινοτική οδηγία που επωφελούνται καταναλωτές από το μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% σε κατοικίες μέχρι 200 τετραγωνικών μέτρα κατά την ανέγερση ή αγορά καινούργιας κατοικίας στην Κύπρο.
Ένα χρόνο μετά, ακόμα τα εμπλεκόμενα μέρη και βουλευτές συνεχίζουν να διαφωνούν στη μορφή που θα πρέπει να πάρει η νέα πρόταση του Υπουργείου Οικονομικών. Πόσω μάλλον τώρα που έχει θέσει στο προσχέδιο του νόμου και άλλες παραμέτρους. Υπενθυμίζεται πως, η Κύπρος πρέπει μέσω νομοσχεδίου να αντικαταστήσει την επιβολή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% σε κατοικίες μέχρι 200 τετραγωνικών μέτρων με νόμο που θα καλύπτει 140 τετραγωνικά μέτρα και οποιοδήποτε εμβαδό που θα είναι πέρα των 140 τ.μ. θα επιβαρύνεται με βασικό συντελεστή 19% ΦΠΑ, αλλιώς θα πρέπει να της επιβληθεί πρόστιμο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σύμφωνα με τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών, Γιώργο Παντελή, έχει γίνει ήδη διαβούλευση και εσωτερικά με τα εμπλεκόμενα μέρη, αλλά και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη νέα μορφή που πρέπει να λάβει η κοινοτική οδηγία ώστε να αποφύγουμε τα πρόστιμα, ωστόσο κανείς από τα εμπλεκόμενα μέρη δεν φάνηκε να συμφωνεί με τις πρόνοιες της νέας. Σύμφωνα με τον κ. Παντελή, στη νέα πρόταση μπαίνει διαχωρισμός μεταξύ κατοικιών και διαμερισμάτων, εισάγεται το μέτρο της αξίας του ακινήτου και τα τετραγωνικά μέτρα αυξάνονται. Πλέον, το 5% του ΦΠΑ θα μπορεί να ισχύει για κατοικίες από 170 τ.μ. μέχρι και 220 τ.μ., ενώ για διαμερίσματα τα τ.μ. μειώνονται σε 90 και 110 αντίστοιχα. Η μέγιστη αξία αυτών, στα 350 χιλιάδες ευρώ για τις κατοικίες και τα 200 χιλιάδες ευρώ για τα διαμερίσματα, ενώ θα τυγχάνουν αναπροσαρμογής ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Μπαίνει και πρόνοια για αγοραστές ΑΜΕΑ, όπου δεν θα υπάρχει περιορισμός όσο αφορά της διάταξη του συνολικού εμβαδού. Οι δηλώσεις όπως είπε ο κ. Παντελή για να μπουν στο Σχέδιο θα πρέπει να γίνουν μέχρι τέλος Νοεμβρίου (μεταβατική περίοδος) και η εφαρμογή του μέτρου θα αρχίσει να ισχύει καλώς εχόντων των πραγμάτων από αρχές του 2023.
Απαντώντας σε ερωτήσεις των βουλευτών οι οποίοι εν πολλοίς εξέφρασαν όλοι αντιρρήσεις είτε με το εμβαδό, είτε με την αξία, είτε με την μεταβατική περίοδο επί της πρότασης που ετοιμάζει το Υπουργείο, σχολίασε πως δυστυχώς βρισκόμαστε σε διαδικασία παράβασης και πρέπει να δοθεί λύση. Η διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, συμπλήρωσε, έχει γίνει άτυπα μέχρι στιγμής, αλλά αν αλλάξει κάτι είτε με το εμβαδό, είτε με την αξία, θα δυσκολέψει την όλη κατάσταση. Τέλος, είπε πως η οδηγία αφορά για οικοδομές που έχουν ξεκινήσει ή θα ξεκινήσουν μέχρι τέλος Νοεμβρίου.
Διαφωνίες από τα εμπλεκόμενα μέρη
Λαμβάνοντας το λόγο ο Πρόεδρος των Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών (Ντιβέλοπερς), Μιχάλης Χατζηπαναγιώτου, δήλωσε πως εν μέσω αβεβαιότητας δεν πρέπει να υπάρξουν καινούργιοι φόροι, ενώ σίγουρα θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το κατασκευαστικό κόστος που έχει αυξηθεί κατά 30% για ανέγερση νέας κατοικίας – διαμερίσματος. Αυτά όσον αφορά στο όριο των αξιών που μπήκαν. Συν τοις άλλοις, είπε πως δεν πρέπει να υπάρχει διαχωρισμός διαμερίσματος – κατοικίας. Κάκισε το γεγονός επιβολής ανώτατης αξίας, αφού όπως είπε δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και σκοπός δεν θα πρέπει να είναι να μπει ένα στοπ στις νέες αναπτύξεις. Συνεπακόλουθα αυτών, οι τιμές των μεταχειρισμένων λόγω ζήτησης να αυξηθούν κατακόρυφα, άρα και να υπάρξει στρέβλωση στην αγορά των ακινήτων. Κατέληξε με το να βρεθεί νέα λύση, διότι η παρούσα πρόταση δεν ικανοποιεί.
Εκπρόσωπος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας τόνισε μεταξύ άλλων πως, με τα νούμερα που έχουν ακουστεί σε σχέση με αξία και τετραγωνικά, θα πρέπει να εισαχθούν και εισοδηματικά κριτήρια, ώστε να στηρίζεται και ο κοινωνικός χαρακτήρας του μέτρου.
Εκπρόσωπος της ΟΕΒ, εξέφρασε τη γνώμη πως, δεν πρέπει να γίνουν διαχωρισμοί σε κατοικίες και διαμερίσματα και το ζήτημα είναι να μην ληφθούν αποφάσεις που να επηρεάζουν την οικονομία, την αγορά ακινήτων και ενοικίων.
Ο επικεφαλής της ΕΤΕΚ, Κωνσταντίνος Κωσταντή σημείωσε ότι η μεταβατική περίοδος για μέχρι τέλος Νοεμβρίου είναι κρίσιμη πτυχή, αφού κατά τη γνώμη του μέχρι το τέλος Νοεμβρίου είναι πολύ κοντινό διάστημα για να επωφεληθούν καταναλωτές από το μέτρο του 5% του ΦΠΑ. Είναι χρονοβόρα διαδικασία και αναγκαστικά θα περιλαμβάνει μόνο κατοικίες και διαμερίσματα που είναι ήδη υπό ανέγερση. Τέλος, είπε πως πρέπει να ενργοποιηθεί και η δυνατότητα για ανακαινίσεις παλαιών κτισμάτων.
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ακινήτων, Γιώργος Μουσκίδης σχολίασε από πλευράς του ότι πρέπει να γίνει διόρθωση όσον αφορά στο όριο των τετραγωνικών μέτρων που τέθηκαν από το Υπουργείο για κατοικίες και διαμερίσματα, των 220 τ.μ. και 110 τ.μ. αντίστοιχα.
Εκ μέρους του Συνδέσμου Αρχιτεκτόνων, εκπρόσωπος σημείωσε ότι ο διαχωρισμός των κατοικιών και των διαμερισμάτων είναι σωστός, ενώ θα πρέπει να προχωρήσει και το ζήτημα με τις ανακαινίσεις των παλαιών και γερασμένων ακινήτων.
Εκπρόσωπος των πολιτικών μηχανικών δήλωσε ότι οι ανώτατες τιμές των 200 χιλ. ευρώ και 350 χιλιάδων ευρώ για διαμερίσματα και κατοικίες αντίστοιχα, είναι πολύ μικρές και θα πρέπει να αποκρίνονται στη παρούσα πραγματικότητα.
Αντιθέσεις και από Βουλευτές
Μιλώντας εκ μέρους του ΔΗΣΥ, ο κ. Χάρης Γεωργιάδης στάθηκε στο σημείο των αξιών που έχουν τεθεί, καθώς και στην τελική ημερομηνία υποβολής της αίτησης για να επωφεληθεί κανείς από το Σχέδιο.
Ο κ. Ανδρέας Καυκαλιάς σημείωσε και αυτός από πλευράς του ότι υπάρχει ζήτημα με τις αξίες των ακινήτων και πρέπει να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Σημείωσε επίσης ότι είναι προβληματική η 31η Νοεμβρίου ως τελευταία ημερομηνία υποβολής, ενώ κατά τον ίδιο θα πρέπει να μπει πρόνοια για επέκταση της υφιστάμενης κατοικίας.
Η κ. Χριστιάνα Ερωτοκρίτου εκ μέρους του ΔΗΚΟ και πρόεδρος της Επ. Οικονομικών διερωτήθηκε αν η αύξηση των εμβαδών σε συνάρτηση με την εισαγωγή μέγιστης αξίας είναι σωστή ή λανθασμένη στη βάση της κοινωνικής πολιτικής και αν θα ήταν καλύτερο να αφαιρεθούν οι μέγιστες αξίες και να υπάρχουν μόνο τα εμβαδά.
Ο κ. Σταύρος Παπαδούρης, βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων σχολίασε πως για ένα μέτρο που όπως φαίνεται επωφελήθηκαν οι πλούσιοι κατά το παρελθόν, θα πρέπει σίγουρα να βρεθεί τώρα η χρυσή τομή για ένα μέτρο κοινωνικού χαρακτήρα.
Ο βουλευτής κ. Ηλίας Μυριάνθους σημείωσε ότι θα πρέπει το όλο ζήτημα να εξεταστεί βάσει του πραγματικού κόστους, ενώ ο βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης σχολίασε ότι εξετάζουμε μέτρο κοινωνικής πολιτικής, αλλά με τις τιμές που υπάρχουν στην αγορά και που τέθηκαν από το Υπουργείο δεν θα μπορεί να επωφεληθεί κάποιος πολίτης από το ΦΠΑ του 5%, ιδίως σε επαρχίες όπως της Λεμεσού.