Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Στη διαδικασία διαμόρφωσης της έκδοσης του πράσινου ομολόγου βρίσκεται η Κυπριακή Δημοκρατία, για πρώτη φορά στην ιστορία της. Όπως διαμήνυσε ο υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης κατά την ομιλία του στο πλαίσιο της ετήσιας γενικής συνέλευσης του Συνδέσμου Τραπεζών, μέχρι το τέλος του έτους η Κύπρος θα βγει με έκδοση πράσινου ομολόγου. Η Κύπρος βρίσκεται λοιπόν στη διαμόρφωση του λεγόμενου «ESG Structure» μιας περιβαλλοντικής δομής που συνδέεται με το πράσινο ομόλογο. Το Γραφείο Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους προχωρά στη δημιουργία ενός «εγγράφου πολιτικής» σε συνεργασία με τράπεζες – συμβούλους του εξωτερικού, που έχουν εμπειρία στη δημιουργία τέτοιων ομολόγων. Το ύψος της έκδοσης χρέους, που θα είναι τύπου πράσινου ομολόγου, δεν έχει ακόμα γνωστοποιηθεί, ωστόσο, είναι σαφές πως δεν μπορεί να είναι λιγότερο από έκδοση 0,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Την ίδια ώρα, όμως, πρέπει να καταστεί σαφές ότι το ύψος της έκδοσης θα συνδέεται με τους στόχους που θα τεθούν, δηλαδή βάσει του «εγγράφου πολιτικής» της έκδοσης και των έργων που θα γίνουν. Στην ουσία, είναι οι στόχοι που θα τεθούν από την Κυπριακή Δημοκρατία για το πού θα χρησιμοποιηθούν τα λεφτά που θα λάβει από το επενδυτικό κοινό μέσω του «πράσινου ομολόγου». Δεν είναι χρήματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν αλλού, πέραν των πράσινων επενδύσεων, αλλά δεν θα μπουν και σε διαφορετικό ταμείο. Τα εν λόγω χρήματα που θα αντλήσει η Κυπριακή Δημοκρατία θα μπουν στον «κρατικό κορβανά», ενώ θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι θα προσμετρηθούν στο δημόσιο χρέος. Τα χρονοδιαγράμματα για την έκδοση αυτή δεν είναι καθορισμένα. Ωστόσο, αν λάβουμε υπόψη κατά γράμμα τα λόγια του Υπουργού για την έκδοση, ο στόχος μείωσης του δημοσίου χρέους στο 94% μέχρι το τέλος του 2022 δεν θα είναι εφικτός. Όσον αφορά στο επιτόκιο που θα λάβει η Κύπρος για το πράσινο ομόλογο, θα είναι εφάμιλλο με το επιτόκιο που θα λάμβανε εάν έβγαινε με ομόλογο EMTN, ίσως ελαφρώς πιο κάτω. Έχει παρατηρηθεί από άλλες χώρες που προχώρησαν σε σχετικές εκδόσεις ότι υπάρχει ένα μικρό κέρδος, αλλά τα μεγέθη των χωρών αυτών είναι πολύ μεγαλύτερα και έχουν προχωρήσει και σε περισσότερες από μία εκδόσεις τέτοιου τύπου.
Tο επιτόκιο που θα λάβει η Κύπρος για το πράσινο ομόλογο θα είναι εφάμιλλο με το επιτόκιο που θα λάμβανε εάν έβγαινε με ομόλογο EMTN, ίσως ελαφρώς πιο κάτω.
Προς «Asset register»
Όπως εξήγησε σχετικά λειτουργός του Γραφείου Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους στην «Κ» για το πρότζεκτ διαμόρφωσης του πρασίνου ομολόγου, χρειάζεται να κατασκευαστεί το λεγόμενο «asset register». Πρόκειται για τον κατάλογο με τα διάφορα έργα που θα χρηματοδοτηθούν από τη χρηματοδότηση που θα ληφθεί. Αυτά τα έργα, συνέχισε, θα αξιολογηθούν από εξωτερικό αξιολογητή, από συγκεκριμένους οργανισμούς δηλαδή που εξειδικεύονται σε τέτοια πρότζεκτς. Επίσης, θα πρέπει να συνταχτεί και το «έγγραφο πολιτικής», κατέληξε. Ερωτηθείς σχετικά με το αν τα έργα του πρασίνου ομολόγου θα συνδέονται με τα πράσινα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ο λειτουργός απάντησε αρνητικά, εξηγώντας πως τα έργα του Ταμείου δεν πρόκειται να «ξαναχρηματοδοτηθούν». Άρα, ό,τι έργα μπήκαν μέσα στο Ταμείο Ανάκαμψης δεν θα βρεθούν ξανά στη λίστα που θα σχετίζονται με τα έργα του πράσινου ομολόγου. Όσον αφορά στο ύψος του ομολόγου, ο λειτουργός του Γραφείου επιβεβαίωσε πως δεν μπορεί η Κύπρος να προβεί σε μικρότερη έκδοση από 0,5 δισ. ευρώ δανεισμού. Εξήγησε όμως πως ο δανεισμός αυτός θα πρέπει να απορροφηθεί από τα ανάλογα έργα. «Δεν μπορούμε να λάβουμε 1 δισ. για παράδειγμα και τα πράσινα έργα που έχουμε συμφωνήσει να είναι ύψους 0,5 δισ., αντιλαμβάνεστε πως πρέπει να υπάρχει «χ» δανεισμός για «χ» έργα», συμπλήρωσε.
Παρακολούθηση για 3 χρόνια
Ο λειτουργός του Γραφείου Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους υπέδειξε στην «Κ» πως θα υπάρχει παρακολούθηση για τα επόμενα 3 χρόνια από τη στιγμή που θα λάβει η Κύπρος το δανεισμό ότι τα έργα θα γίνουν. «Κάθε φορά που βγαίνει για πράσινο ομόλογο το κάθε κράτος θα πρέπει έπειτα ετησίως να εκδίδεται μία έκθεση προόδου», εξήγησε. Ερωτηθείς σχετικά με το αν η Κύπρος «αντιγράφει» το μοντέλο δημιουργίας πράσινου ομολόγου, ο λειτουργός είπε πως η κάθε χώρα έχει τις δικές της ανάγκες και ιδιομορφίες, άρα και διαφορετικούς στόχους που θέλει να χρηματοδοτήσει με το κάθε ομόλογο. «Σίγουρα μελετούμε το μοντέλο των άλλων χωρών, ωστόσο εμείς θα διαμορφώσουμε δικό μας και ότι ταιριάζει θα προσαρμοστεί ανάλογα με τις ανάγκες της Κυπριακής Δημοκρατίας», τόνισε.
Πρόσβαση σε νέους επενδυτές
Σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ, τα πράσινα/βιώσιμα ομόλογα αποτελούν ένα χρηματοδοτικό εργαλείο το οποίο προσελκύει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από τους διεθνείς επενδυτές. Η χρήση του από την Κυπριακή Δημοκρατία θα έχει πολλαπλά πλεονεκτήματα. Θα προσφέρει πρόσβαση σε νέους επενδυτές, θα αυξήσει το ενδιαφέρον στις διεθνείς κεφαλαιαγορές για τις εκδόσεις της Δημοκρατίας και θα διευρύνει τις χρηματοδοτικές επιλογές του κράτους. Η προώθηση του χρηματοδοτικού αυτού εργαλείου υποδηλώνει την βούληση και προσήλωση του κράτους σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά θέματα και αναπόσπαστο μέρος της προσπάθειας για μετάβαση στην πράσινη οικονομία και την επίτευξη των οικολογικών στόχων στα πλαίσια των πολιτικών της Ε.Ε. Η Κομισιόν ενέκρινε τον Σεπτέμβριο του 2021 ένα ανεξάρτητα αξιολογούμενο πλαίσιο πράσινων ομολόγων, κάνοντας έτσι ένα βήμα ακόμη προς την κατεύθυνση της έκδοσης πράσινων ομολόγων ύψους έως και 250 δισ. ευρώ, ή 30 % του συνόλου της έκδοσης του NextGenerationEU. Τον Οκτώβριο του 2021 εξέδωσε το πρώτο πράσινο ομόλογο NextGenerationEU και συγκέντρωσε 12 δισ. ευρώ που θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για πράσινες και βιώσιμες επενδύσεις σε ολόκληρη την ΕΕ. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκδοση πράσινου ομολόγου στην ιστορία, σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ σύμφωνα με την πληροφόρηση του Σεπτεμβρίου που συνόδευε την πρόθεση για την έκδοση που θα ακολουθούσε, εξηγούσε πως το πλαίσιο παρέχει σε όσους επενδύσουν σε αυτά τα ομόλογα τη βεβαιότητα ότι τα κεφάλαια που θα κινητοποιηθούν θα διατεθούν σε πράσινα έργα και ότι η Επιτροπή θα υποβάλει αναφορά σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του.
