Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Η Lone Star Funds μπορεί το αργότερο μέχρι τις 5:00 μ.μ. στις 30 Σεπτεμβρίου 2022 είτε να υποβάλει προσφορά στην Τράπεζα Κύπρου, είτε να ανακοινώσει ότι δεν σκοπεύει να κάνει προσφορά για την εξαγορά της Τράπεζας. Η κλεψύδρα όπως είναι λογικό τελειώνει και οι πόρτες που έχει «χτυπήσει» η Lone Star της πολιτικοοικονομικής σκηνής της Κύπρου είναι αρκετές το τελευταίο διάστημα. Η Lone Star έρχεται με «φιλικές διαθέσεις», θέλοντας να βάλει 700 και πλέον εκατομμύρια σε μία τράπεζα, θέλει όμως να αποκτήσει και τον έλεγχό της, γεγονός που φοβίζει πολιτεία και την ίδια την τράπεζα για το μέλλον της. Η Lone Star, όπως έχει αφήσει η ίδια να διαρρεύσει, δεν έχει σκοπό να προχωρήσει σε μία επένδυση για να τερματίσει τις εργασίες της Τράπεζας στο άμεσο μέλλον, ωστόσο η ιδέα του να ελέγχει ένα αμερικανικό επενδυτικό ταμείο την μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας δεν αφήνει και την καλύτερη «ιδέα» σε πολιτεία και ανώτατα στελέχη της Τράπεζας Κύπρου. Η Lone Star «δοκίμασε τα νερά» τις τελευταίες δύο εβδομάδες όπως είχε γράψει η «Κ» με συναντήσεις δια ζώσης, αλλά και με εξ αποστάσεως μίτινγκς (calls) ώστε να δει αν υπάρχει φιλικό έδαφος για να προχωρήσει σε μια τέταρτη πρόταση για εξαγορά της BOC. Οι συναντήσεις έγιναν και από στελέχη της Lone Star, αλλά και από στελέχη της Citibank, που δρα ως επενδυτικός σύμβουλος του αμερικανικού ταμείου του κ. Grayken. Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η εφημερίδα, δεν υπήρξε καμία αρνητική θέση σε σχέση με τις προθέσεις της Lone Star να επενδύσει στο νησί και όλη η πολιτικοοικονομική σκηνή στις συναντήσεις κράτησε μία ουδέτερη στάση. Σχεδόν. Πρόσωπα κλειδιά της πολιτικοοικονομικής σκηνής της Κύπρου κράτησαν μία στάση με ροπή αρνητική, αφού επικαλέστηκαν επανειλημμένως φόρτο εργασίας και δεν κατάφεραν ούτε να κάνουν δια ζώσης συνάντηση, αλλά ούτε μέσω «calls». Σε άλλες συζητήσεις, έγιναν υποδείξεις στην Lone Star ότι αν θα ερχόταν σε ένα σχήμα μαζί με τράπεζα εξωτερικού τύπου (π.χ. Barclays, HSBC) θα είχε περισσότερες πιθανότητες για κλείσιμο της πράξης. Ο αντίλογος της Lone Star ήταν ότι μία ξένη τράπεζα ενδεχομένως να ήταν πιο κοντά σε αυτό που φοβούνται ότι θα πράξει η Lone Star στην Τράπεζα Κύπρου, δηλαδή εάν δεν πετύχει «χ-ψ» στόχους να αποεπενδύσει σύντομα δίχως να υπάρξουν δεύτερες σκέψεις. «Οι ξένες τράπεζες φεύγουν εάν δεν πετύχουν οι στόχοι τους μέσα σε λίγα χρόνια», εξηγεί χαρακτηριστικά τραπεζική πηγή.
Υπάρχει εποπτική πίεση παρασκηνιακά από τη Φρανκφούρτη να αποδεσμευθεί μετοχικά από την εταιρεία του Ρώσου Victor Vekselberg που είναι συνδεδεμένη με την Renova Group.
Εκείνο που δεν έκανε η Lone Star όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», ήταν να επιστρατεύσει την αμερικανική πρεσβεία για συναντήσεις στελεχών της με στελέχη της πολιτικοοικονομικής σκηνής της Κύπρου για να συζητήσουν για την πιθανή πράξη.
Είναι θέμα η τιμή;
Το μείζον ζήτημα είναι η τιμή που θα επανέλθει η Lone Star για την Τράπεζα Κύπρου, καθώς μία τιμή ενδεχομένως διπλάσια από εκείνη που «φλέρταρε» για χρόνια η Τράπεζα Κύπρου, το 1 ευρώ, θα παίξει καθοριστικό ρόλο. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Τράπεζας λαμβάνοντας την πιθανή πρόταση της Lone Star, θα πρέπει να λάβει τις αποφάσεις του. Οι Financial Times όμως έχουν διαφορετική θεώρηση για το παραπάνω, και με σχετικό άρθρο τους την περασμένη Δευτέρα σημειώνουν ότι δεν είναι μόνο το θέμα τιμής η εξαγορά της Τράπεζας Κύπρου από τη Lone Star. Παρουσιάζει επίσης για το θέμα της τιμής, ότι η BOC αξίζει τουλάχιστον 0,35 πάνω στο «book value», δηλαδή 0,70, θέση ομολογουμένως βαρύνουσας σημασίας. Οι κυπριακές τράπεζες πράγματι είναι υποτιμημένες και πράγματι έχουν δείξει μεγάλα βήματα προόδου την τελευταία δεκαετία, γι’ αυτό κιόλας αποτελούν πιθανές καλές επενδυτικές ευκαιρίες, ωστόσο η τιμολόγησή τους θα διαφανεί αν θα κρατηθεί ψηλά. Το 1,51 ευρώ ανά μετοχή πάντως δεν κάνει στο ΔΣ της Τράπεζας Κύπρου, αφού η τρίτη και τελευταία προσφορά του Ταμείου αφορούσε αυτή την τιμή. Ειδικοί στις επενδύσεις αναφέρουν στην εφημερίδα πως μία τιμή της τάξης του 1,80 ευρώ ανά μετοχή θα ήταν πολύ καλή απόδοση, ωστόσο εάν «τεντώσει» (stretch) η Lone Star την προσφορά της για 2 ευρώ ανά μετοχή θα είναι μία κίνηση που δεν θα μπορεί να μην σκεφθεί σοβαρά η Τράπεζα Κύπρου.
Κλείνει πόρτες το νομοσχέδιο
Το νομοσχέδιο που πέρασε την προηγούμενη εβδομάδα από το Υπουργικό Συμβούλιο για να δύναται ο Υπουργός Οικονομικών να ελέγχει επενδύσεις σε οργανισμούς που θεωρούνται «ευαίσθητοι» για την οικονομία της χώρας, είναι στις πόρτες της Βουλής των Αντιπροσώπων. Στόχος, να περάσει από την Ολομέλεια πριν το τέλος του Σεπτεμβρίου, ώστε να μπορεί εάν προχωρήσει η Lone Star σε προσφορά να ελέγξει την έκβαση της πράξης.
Κατά γενική ομολογία, ερωτηματικά δημιουργούνται για το πώς θα χειριστεί η Τράπεζα Κύπρου τα κεφάλαια της «παγωμένης» Lamesa Investments Limited που διαθέτει και το μεγαλύτερο ποσοστό, ύψους 9,27%, του μετοχικού κεφαλαίου της. Υπάρχει εποπτική πίεση παρασκηνιακά από τη Φρανκφούρτη να αποδεσμευθεί μετοχικά από την εταιρεία του Ρώσου Victor Vekselberg που είναι συνδεδεμένη με την Renova Group. Ο Victor Vekselberg υπενθυμίζεται πως έχει ισχυρούς δεσμούς με τον Πρόεδρο της Ρωσίας, Vladimir Putin και είχε περιληφθεί στη λίστα των ολιγαρχών, εταιρειών και αξιωματούχων στους οποίους είχαν επιβάλει κυρώσεις οι ΗΠΑ. Ωστόσο η Τράπεζα Κύπρου «ακούγεται» πως έχει παραπάνω ρωσικά κεφάλαια στο μετοχικό της κεφάλαιο από τα 9,27% του «παγωμένου» μεγαλομετόχου. Θα χαροποιούσε τη Φρανκφούρτη πάντως η Τράπεζα να αποδεσμευόταν από τα ρωσικά κεφάλαια και σε μια εξίσωση που θα ήταν να υπερισχύσει η Lone Star, ή να παραμείνουν παγωμένοι ή μη Ρώσοι εντός της Τράπεζας, θεωρητικά η Lone Star θα νικούσε.
Ερωτηματικά επίσης δημιουργούνται γιατί να θέλει η Lone Star να έχει τον έλεγχο της τράπεζας και δεν της κάνει απλά να μπει στην τράπεζα εξαγοράζοντας ποσοστό κάποιου μετόχου. Και από εκεί και πέρα εάν θελήσει να χτίσει περαιτέρω θέση, να αγοράσει και άλλου μεγαλομετόχου για να μεγαλώσει τη θέση της. Στην Κύπρο πάντως οι τράπεζες δεν ελέγχονται από ένα μεγάλο μέτοχο και έχουν ένα «πολύ-μετοχικό σχήμα». Το ταμείο έχει προχωρήσει ήδη σε επενδύσεις σε τράπεζες που έχει τον έλεγχο, όπως στην γερμανική IKB Deutsche Industriebank που είναι μικρή και μη συστημική, αλλά και στην πορτογαλική Novo Bancο που είναι συστημική (μικρή και αυτή αλλά για τα μεγέθη της Πορτογαλίας αφού είναι διπλάσια σε μέγεθος από την Τράπεζα Κύπρου).