Money Review
Ο Ισπανός δισεκατομμυριούχος Amancio Ortega έχει ένα πρόβλημα που συνήθως δεν έχουν οι πλούσιοι του κόσμου. Κάθε χρόνο, ο Mr Zara πρέπει να βιαστεί να επενδύσει τα δισεκατομμύρια ευρώ που κερδίζει από την αυτοκρατορία της μόδας του. Διαφορετικά, θα κληθεί να πληρώσει ένα μέρος τους σε φόρους, καθώς η Ισπανία είναι η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εφαρμόζει έναν κανονικό wealth-tax.
Στη Γαλικία, όπου εδρεύει ο Ortega, ο φόρος επί του πλούτου ανέρχεται στο 2,5%. Σύμφωνα με την ισπανική νομοθεσία, οι εύποροι κάτοικοι της χώρας εξαιρούνται από τον πολιτικά αμφιλεγόμενο φόρο μόνο εάν το family office που διαχειρίζεται την περιουσία τους επενδύσει τα χρήματα μέσα σε διάστημα 12 μηνών, με τρόπο ώστε αυτά να θεωρείται ότι δημιουργούν οικονομική δραστηριότητα.
Έτσι, οι επενδύσεις σε αμοιβαία κεφάλαια και τα μετρητά δεν πληρούν τις προϋποθέσεις, ενώ αντίθετα οι επενδύσεις σε ακίνητα ή εισηγμένες εταιρείες το κάνουν.
Καθώς η επιτυχία της Zara και των άλλων αλυσίδων μόδας της Inditex φέρνει όλο και περισσότερα χρήματα στις τσέπες του ιδρυτή τους, ο Ortega αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα που δεν έχουν πολλοί στην Ισπανία, αφού τα άτομα τόσο υψηλής εισοδηματικής στάθμης δεν είναι πολλά. Όπως σημειώνει το Bloomberg, μόλις πρόσφατα, η Inditex ανακοίνωσε αύξηση 29% στο μέρισμά της, δίνοντας στον δισεκατομμυριούχο σχεδόν 2 δισ. ευρώ.
Το family office του Ortega, Pontegadea, έχει έναν χρόνο για να επενδύσει τα χρήματα αυτά. Από το 2001, όταν η Inditex μπήκε στο χρηματιστήριο, η Pontegadea χρειάστηκε να βρει επενδύσεις για 12 δισ. δολάρια μερισμάτων.
Συνεπώς, ο Ortega έχει αγοράσει γνωστά ακίνητα, όπως το Haughwout Building της Νέας Υόρκης, το Southeast Financial Center στο Μαϊάμι, το Royal Bank Plaza στο Τορόντο και το The Post Building στο Λονδίνο. Έχει επίσης εμπορικά και οικιστικά ακίνητα από τη Βαρκελώνη έως το Σιάτλ, τα οποία νοικιάζει σε εταιρείες όπως οι Facebook, Amazon, Zara αλλά και η ανταγωνιστική H&M.
Αυτό σημαίνει ότι ο Ortega είναι ένας από τους μεγαλύτερους ιδιοκτήτες ακινήτων στην Ευρώπη, με το χαρτοφυλάκιό του να αξίζει 15,3 δισ. ευρώ το 2021. Το βέβαιο είναι ότι ο Ισπανός μεγιστάνας έχει διανύσει πολύ δρόμο από όταν ξεκινούσε την επιχειρηματική του δράση, τη δεκαετία του 1960.
Ο Ortega άρχισε να φτιάχνει, μαζί με την τότε σύζυγό του, που ήταν μοδίστρα, ρόμπες για το σπίτι, τις οποίες πουλούσε πόρτα-πόρτα. Η αυτοκρατορία της μόδας που έχτισε στηρίζεται στην πρακτική της να εντοπίζει εγκαίρως τις νέες τάσεις της μόδας και να φέρνει πολύ γρήγορα τα ανάλογα ρούχα στα ράφια των καταστημάτων της.
Η επιχείρησή του έχει κεφαλαιοποίηση 92 δισ. ευρώ και ετήσιο τζίρο 32,6 δισ. ευρώ. Ο ίδιος αποφεύγει πάντα τη δημοσιότητα, όμως εξακολουθεί να έχει ενεργό ρόλο στις διοικητικές αποφάσεις τόσο στην Inditex, όπου διατηρεί γραφείο στο γυναικείο τμήμα της εταιρείας, όσο και στην Pontegadea.
Η 39χρονη κόρη του, Marta, είναι μη εκτελεστική πρόεδρος του ομίλου, ενώ η μεγαλύτερη κόρη του, η 54χρονη Sandra είναι η πλουσιότερη γυναίκα στην Ισπανία, λόγω του ποσοστού της στην Inditex.
Όσο για τον ίδιο τον Ortega, έφτασε να είναι ο δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο το 2017, όταν η μετοχή της Inditex άγγιξε το ιστορικό υψηλό της. Σήμερα, διαθέτει περιουσία 66 δισ. δολαρίων και βρίσκεται στην 15η θέση του Bloomberg Billionaires Index.
Η γέννηση ενός γίγαντα
Ο Amancio Ortega ήταν 13 ετών όταν άρχισε να δουλεύει για έναν ντόπιο ράφτη της Λα Κορούνια, προκειμένου να συμπληρώνει το εισόδημα που έφερνε στο σπίτι ο πατέρας του, που δούλευε στον σιδηρόδρομο. Έως το 1963 και σε ηλικία 27 ετών, είχε πια τη δική του εταιρεία υφασμάτων και σύντομα, μαζί με την τότε σύζυγό του Rosalia Mera, επεκτάθηκαν στα ρούχα, πουλώντας κυρίως ζεστές ρόμπες, σε μία πόλη που δέχεται τον κρύο αέρα του Ατλαντικού Ωκεανού.
Οι γυναίκες της Λα Κορούνια ενθουσιάζονταν και τα μοδάτα εσώρουχα που σχεδίαζε η Mera γίνονταν ανάρπαστα. Το πρώτο κατάστημα Zara άνοιξε τις πόρτες του το 1975.
Αυτό που έκανε τα επόμενα χρόνια ο Ortega ήταν να δημιουργήσει τη βιομηχανία του fast fashion. Το φημισμένο σύστημα της Zara περιλαμβάνει εννέα εργοστάσια και εννέα κέντρα διανομής στην Ισπανία, ένα κέντρο διανομής στην Ολλανδία καθώς και 2.000 προμηθευτές στο Μαρόκο, την Τουρκία, την Ινδία και την Κίνα.
Η «μηχανή της μόδας» της Zara παίρνει τις τάσεις της εποχής, τις προτιμήσεις των αγοραστών, τα ρούχα που φορούν οι celebrities όταν φωτογραφίζονται στον δρόμο, και τα στέλνει στα ράφια των καταστημάτων της σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Η στρατηγική της εταιρείας είναι να κρατά τα αποθέματα χαμηλά και τους χρόνους παραγωγής μικρούς. Ανταγωνιστές όπως η H&M και η Topshop πασχίζουν να τη φτάσουν στην έκταση και το βάθος των κολεξιόν της, αφού η Zara πουλά πάνω από 450 εκατομμύρια διαφορετικά είδη τον χρόνο, και αυτό, μόνο στο γυναικείο κομμάτι της. Δύο φορές την εβδομάδα, νέα προϊόντα εμφανίζονται στα καταστήματά της και στο online shop της, γεννώντας στον αγοραστή την εντύπωση ότι εάν δεν κινηθεί γρήγορα να προλάβει κάτι που του άρεσε, δεν θα το ξαναβρεί.
Το αποτέλεσμα είναι ότι σήμερα, η Zara έχει παρουσία σε 96 χώρες, με πολλά από τα 1.854 καταστήματά της να βρίσκονται πλάι-πλάι με πολυτελή ονόματα όπως τα Dior, Louis Vuitton και Chanel.