Money Review
Η Ιρλανδία ήταν μια από τις λιγοστές οικονομίες που ενισχύθηκαν από την πανδημία του κορωνοϊού. Όμως τώρα, οι λόγοι που οδήγησαν στην ασυνήθιστη άνθηση της οικονομίας της εξαντλούνται, με αποτέλεσμα ο πρώην Κελτικός Τίγρης να γίνεται πλέον «βαρίδι» για την ανάπτυξη της Ευρωζώνης.
Με το ευνοϊκό φορολογικό της περιβάλλον να προσελκύει μεγάλες τεχνολογικές και φαρμακευτικές εταιρείες των ΗΠΑ, η Ιρλανδία εμφάνισε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όταν οι πωλήσεις των πολυεθνικών αυτών εκτινάχθηκαν. Ειδικότερα, η οικονομία της κατέγραψε ετήσια ανάπτυξη 10,5% κατά μέσο όρο μεταξύ 2020 και 2022, ενώ άλλες οικονομίες συρρικνώθηκαν λόγω των οικονομικών συνεπειών των lockdown. Καμία άλλη χώρα δεν αναπτύχθηκε τόσο γρήγορα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, εκτός από τη Γουιάνα, η οποία επωφελήθηκε από το πετρέλαιο.
Η έκρηξη στην ανάπτυξη της Ιρλανδίας ήρθε έπειτα από μια δεκαετία που είδε την οικονομία της χώρας να διπλασιάζεται σε μέγεθος, σε ένα διάστημα όπου η υπόλοιπη Ευρωζώνη αναπτύχθηκε κατά 13%.
Τώρα τα δεδομένα φαίνεται να αλλάζουν. Μέχρι το τέλος του τρίτου τριμήνου, η οικονομία της Ιρλανδίας είχε συρρικνωθεί κατά 4,7% σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα, στη χειρότερη επίδοση ανάμεσα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών, το κορυφαίο think tank της χώρας, η οικονομία πρόκειται να καταγράψει τη μεγαλύτερη ετήσια συρρίκνωση από το 2009.
Έχοντας βοηθήσει στην ωραιοποίηση των οικονομικών μεγεθών της Ευρώπης την περασμένη δεκαετία, τώρα η Ιρλανδία χαλάει την εικόνα. Σύμφωνα με τη Eurostat, το ΑΕΠ της Ευρωζώνης συρρικνώθηκε κατά 0,4% σε ετήσια βάση το τρίτο τρίμηνο. Εξαιρουμένης της Ιρλανδίας, τα νούμερα εμφανίζονται σταθερά. Δεν είναι ακόμη σαφές εάν η επιβράδυνση σηματοδοτεί μια παύση ή το τέλος της δεκαετούς πορείας ανάπτυξης της Ιρλανδίας.
Η σύνδεση με την Κίνα δεν έχει τη σημασία που είχε παλαιότερα
Ωστόσο, υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι η περίοδος της ταχείας παγκοσμιοποίησης που ξεκίνησε με την πτώση του κομμουνισμού στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και η οποία άνοιξε το δρόμο της Ιρλανδίας προς την ευημερία, έχει τελειώσει και ότι ο κόσμος γίνεται πιο κατακερματισμένος οικονομικά.
«Ο βαθύτερος γεωοικονομικός κατακερματισμός μπορεί να αποτελέσει απειλή για το υπάρχον οικονομικό μοντέλο της Ιρλανδίας και να προκαλέσει αναστάτωση βραχυπρόθεσμα», προειδοποίησε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο μετά την ετήσια αξιολόγηση της οικονομίας της χώρας.
Η αναδιάταξη της αλυσίδας εφοδιασμού έχει δημιουργήσει στενότερους δεσμούς μεταξύ μακρινών οικονομιών, όπως η Ιρλανδία και η Κίνα. Αρχικά, αυτοί οι δεσμοί έδωσαν στην Ιρλανδία άμεση έκθεση στη μετεωρική ανάπτυξη της Κίνας. Τώρα αποτελούν ένα τρωτό σημείο της οικονομίας, σύμφωνα με τη Wall Street Journal.
Ορισμένες αμερικανικές επιχειρήσεις που εγγράφουν τα κέρδη τους στην Ιρλανδία δεν παράγουν ούτε πωλούν πολλά εκεί. Πολλές φαρμακευτικές και εταιρείες ιατρικού εξοπλισμού αναθέτουν σε εργοστάσια στην Κίνα και αλλού την παραγωγή των προϊόντων τους.
Τα κέρδη ωστόσο εγγράφονται και φορολογούνται με χαμηλούς συντελεστές στην Ιρλανδία, όπου αυτές οι εταιρείες έχουν μεταφέρει τα πνευματικά τους δικαιώματα και τις πατέντες τους.
Έως τώρα, οι δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίζουν οι αμερικανικές τεχνολογικές και φαρμακευτικές επιχειρήσεις που εδρεύουν στην Ιρλανδία, είχαν περιορισμένο αντίκτυπο στην υπόλοιπη οικονομία της χώρας.
Όμως η αγορά εργασίας αρχίζει να αποδυναμώνεται, με το ποσοστό ανεργίας να αυξάνεται στο 4,8% τον Οκτώβριο από το ιστορικό χαμηλό του 4,1% τον Μάιο.
Ωστόσο, το ΔΝΤ λέει ότι η Ιρλανδία βρίσκεται σε καλή θέση για να προσαρμοστεί στις αλλαγές της παγκόσμιας οικονομίας δεδομένων των «ισχυρών θεμελιωδών μεγεθών και των υγιών πολιτικών της». «Παραμένουμε θετικοί σχετικά με τις οικονομικές προοπτικές της Ιρλανδίας, αν και επικαλύπτονται από σημαντικούς εξωτερικούς κινδύνους», ανέφερε το ΔΝΤ.
