Money Review
Πληθαίνουν οι χώρες που με άμεσο ή έμμεσο τρόπο βάζουν «κόφτη» στο κάπνισμα, με στόχο να το εξαλείψουν πλήρως τη συνήθεια του τσιγάρου από τις επόμενες γενιές. Η Πορτογαλία, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Γαλλία, η Νέα Ζηλανδία, το Μεξικό και η Βρετανία είναι μόνο μερικές από τις χώρες, οι οποίες έχουν ήδη δρομολογήσει μέτρα για την ανατροφή μιας γενιάς «smoke-free», που ούτε έχει ούτε και πρόκειται να καπνίσει.
Ο λόγος βέβαια προφανής: η επιβάρυνση στην υγεία των καπνιστών και των παθητικών καπνιστών είναι μεγάλη, διογκώνοντας κατά συνέπεια και τις δαπάνες στην υγεία. Πρόκειται για «μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία που έχει αντιμετωπίσει ποτέ ο κόσμος», σύμφωνα με τον ΠΟΥ, ο οποίος εκτιμά ότι κάθε χρόνο πεθαίνουν τουλάχιστον 8 εκατ. άνθρωποι λόγω καπνίσματος.
Ήδη πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, έχουν απαγορεύσει το κάπνισμα σε εσωτερικούς χώρους (σ.σ. την αρχή είχε κάνει η Ιρλανδία το 2004, όταν έγινε η πρώτη χώρα διεθνώς που κατήργησε το κάπνισμα σε χώρους εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των εστιατορίων και των μπαρ). Το επόμενο βήμα φαίνεται να είναι η κατάργηση σε εξωτερικούς χώρους, καθώς και η επέκταση των μέτρων σε ηλεκτρονικά τσιγάρα και vapes.
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, τα μέτρα αυτά ενισχύθηκαν τα τελευταία χρόνια εν μέρει εξαιτίας της τεράστιας πίεσης που δέχθηκε το υγειονομικό σύστημα μετά την πανδημία. Μερικά παραδείγματα χωρών, που κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση, λαμβάνοντας αυστηρά αντικαπνιστικά μέτρα:
Πορτογαλία
Με στόχο μέχρι το 2040 να έχει δημιουργηθεί μια γενιά χωρίς καπνιστές, η Πορτογαλία ανακοίνωσε φέτος ένα νομοσχέδιο για περιορισμό των πωλήσεων καπνικών και του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους. Εάν ψηφιστεί, θα απαγορεύσει το κάπνισμα έξω από χώρους εστίασης και από δημόσιες δομές, ενώ από το 2025 οι πωλήσεις καπνικών προϊόντων θα πραγματοποιούνται μόνο από ειδικά καταστήματα και αεροδρόμια. Τα μέτρα θα αφορούν και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, ενώ θα συνοδεύονται από μείωση των σχετικών διαφημίσεων και κάθε είδους προωθήσεων.
Καναδάς: Έτσι θα είναι τα μηνύματα πάνω στα τσιγάρα
Καναδάς
Παρόμοιο είναι το όραμα του Καναδά, που στοχεύει να μειώσει τη χρήση των τσιγάρων σε λιγότερο από 5% μέχρι το 2035. Για να το επιτύχει, το υπουργείο Υγείας της χώρας πρόκειται σύντομα να επιβάλει την τοποθέτηση προειδοποιητικών μηνυμάτων (αντίστοιχα με αυτά που υπάρχουν ήδη στα πακέτα) πάνω στα ίδια τα τσιγάρα.
Νέα Ζηλανδία και Αυστραλία
Μία γενιά χωρίς καπνιστές οραματίζεται και η Νέα Ζηλανδία, η οποία απαγορεύει από πέρυσι την πώληση τσιγάρων σε όσους γεννήθηκαν από το 2009 και μετά. Επίσης, πιο πρόσφατα ανακοινώθηκαν μέτρα για μείωση των πωλήσεων σχετικών προϊόντων κοντά σε σχολεία. Θα υπάρξει παράλληλα και περιορισμός στην ποσότητα της επιτρεπόμενης νικοτίνης σε καπνικά προϊόντα, καθώς και στον αριθμό των εμπόρων που δικαιούνται να τα πωλούν.
Στο μεταξύ, η μεγαλύτερη πολιτεία της Αυστραλίας, το Κουίνσλαντ, σκοπεύει να δημιουργήσει δημόσιους χώρους, όπου απαγορεύεται το τσιγάρο, όπως τα πάρκινγκ σχολείων και διοργανώσεις για ανήλικους. Δρομολογεί επίσης την επιβολή αυστηρότερων κανόνων για ηλεκτρονικά τσιγάρα και σχετικά προϊόντα.
Γαλλία
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει ήδη δεσμευτεί για την πρώτη γενιά χωρίς καπνιστές, μεταξύ άλλων μέσω περαιτέρω αύξησης στην τιμή των πακέτων. Επίσης, η πρωθυπουργός της χώρας, Ελίζαμπεθ Μπορν, δήλωσε πρόσφατα ότι η κυβέρνηση θα απαγορεύσει τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μίας χρήσης, τα οποία είναι εξαιρετικά δημοφιλή στους νέους.
Μεξικό
Στην αρχή του έτους, το Μεξικό ανακοίνωσε ενδεχομένως τον αυστηρότερο αντικαπνιστικό νόμο στον κόσμο, που απαγορεύει το κάπνισμα σε όλους τους δημόσιους χώρους. Εάν εφαρμοστεί πιστά, τότε το κάπνισμα επιτρέπεται μόνο στα σπίτια. Επίσης, απαγορεύεται εντελώς κάθε είδους προώθηση τσιγάρων· μπορεί δηλαδή να μην φαίνονται καν στα ράφια των καταστημάτων όπου επιτρέπεται η πώληση.
Βρετανία
Υπό τους νέους κανόνες που ενδέχεται να τεθούν σε ισχύ το 2024, κανένας ανήλικος κάτω των 14 ετών δεν θα έχει ποτέ τη δυνατότητα να αγοράσει τσιγάρα ή άλλα καπνικά προϊόντα με νόμιμο τρόπο στη Βρετανία. Κάθε χρόνο, το νομοσχέδιο θα ανεβάζει τη νόμιμη ηλικία αγοράς κατά ένα έτος και θα περιορίσει την πώληση και την προώθηση τέτοιου είδους προϊόντων σε παιδιά.
