Του Γιάννη Ιωάννου
Η επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου, Βλαντίμιρ Πούτιν, στην Λευκορωσία και η συνάντησή του με τον ομόλογό του -και προστατευόμενό του- Αλεξάντερ Λουκασένκο αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία. Ο Πούτιν δεν είχε δει, από το 2019 πριν την έναρξη της πανδημίας, τον επικεφαλής ενός «δορυφορικού» κράτους όπως είναι η Λευκορωσία και ο χρονισμός της επίσκεψης δημιουργεί εύλογες ανησυχίες για το αν η Λευκορωσία θα εισέλθει, πιο δυναμικά, στον πόλεμο της Ουκρανίας στο πλευρό της Ρωσίας. Βέβαια, το πιο ενδιαφέρον -πέραν από τις εικασίες- στοιχείο της επίσκεψης Πούτιν ήταν η παντελής απουσία οποιασδήποτε αναφοράς στο Ουκρανικό -με τους δύο ηγέτες να μιλούν για την στρατηγική συνεργασία σε πολλαπλά επίπεδα των δύο χωρών. Ωστόσο τόσο η εκπαίδευση Ρώσων επίστρατων επί λευκορωσικού εδάφους όσο και η χρήση της χώρας στα πρώιμα στάδια της εισβολής σε συνδυασμό με την μόνιμη παρουσία ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα με την Ουκρανία, καθιστούν τους πρώτους μήνες του 2023 άκρως ενδιαφέροντες για την συνέχεια.
Τα σενάρια
Το αν θα εισβάλλει η Λευκορωσία στην Ουκρανία αποτελεί ένα μεγάλο αίνιγμα που τους επόμενους μήνες θα απαντηθεί δεδομένων τριών παραγόντων:
- Toυ αν όντως η Μόσχα έχει προαποφασίσει να εντείνει τον πόλεμο μετά το πέρας του χειμώνα με μια νέα προσπάθεια παρενόχλησης των γραμμών της δυτικής στρατιωτικής βοήθειας στη δυτική Ουκρανία ή μιας νέας απόπειρας κατάληψης του Κιέβου -πτυχή που ωστόσο εμπεριέχει εκ νέου το ρίσκο της αποτυχίας
- Του βαθμού εμπλοκής του ίδιου του Λουκασένκο ως προς τις αντιστάσεις του στη Μόσχα και στον Πούτιν, ο οποίος το 2020 αντιμετώπισε ένα τεράστιο ρεύμα αμφισβήτησης στη χώρα με σειρά διαδηλώσεων, σε μια τέτοια απόφαση δεδομένου ότι ο ίδιος τηρεί μια στάση ισορροπίας προκειμένου να διασφαλίσει την επιβιωσιμότητα του
- Στο πως μια εμπλοκή της Λευκορωσίας στο πόλεμο της Ουκρανίας θα δημιουργούσε δυναμικές αντιδράσεις από την Δύση
Και το πολύπλοκο σενάριο
Αξίζει να σημειωθεί πως την περίοδο 2013-2015, η Λευκορωσία έπαιξε δημιουργικό ρόλο στους δύο γύρους συνομιλιών στο Μινσκ (Μινσκ Ι και ΙΙ), ρόλο που πλέον μετά τις 24.02 και την ρωσική εισβολή απεμπόλησε λόγω της παροχής διευκολύνσεων στη Μόσχα (έδαφος και εναέριος χώρος της λευκορωσικής επικράτειας). Συνεπώς κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει και το αντίθετο, του προφανούς σεναρίου: Η έλευση Πούτιν στο Μινσκ να προετοιμάζει τον συντονισμό μιας πρότασης συνομιλιών στο φορμάτ του 2014-2015, πτυχή που η Δύση (αλλά ούτε το Κίεβο) δεν θα απέκλειε προκαταβολικά εντός του 2023.
