Kathimerini.gr
Του Γιάννη Παλαιολόγου
Αργά το πρωί της περασμένης Κυριακής, έξω από εκλογικό κέντρο στη μοδάτη συνοικία του Μαρέ, η «Κ» συνομιλούσε με την Προυν, μία εύγλωττη κυρία σχετικά προχωρημένης ηλικίας, εργαζόμενη στον χώρο του κινηματογράφου. Στον α΄ γύρο είχε ψηφίσει τον ακροαριστερό υποψήφιο Ζαν-Λικ Μελανσόν. Στον β΄ γύρο είχε μόλις ψηφίσει τον Εμανουέλ Μακρόν. Πολλοί ψηφοφόροι του Μελανσόν απεχθάνονται τον Γάλλο πρόεδρο, της είπα.
Καλείται να επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις που έχουν αναζωογονήσει τη γαλλική οικονομία, χωρίς να αφήσει στο περιθώριο τα πιο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα.
«Κι εγώ το ίδιο», λέει γελώντας. «Θεωρώ τον Μακρόν έναν υποψήφιο της Δεξιάς, ενώ ελπίζαμε ότι θα ένωνε την Αριστερά με τη Δεξιά. Αλλά τη Λεπέν τη θεωρώ επικίνδυνη, ειδικά για τη δημοκρατία. Οπότε ψήφισα τον υποψήφιο του ακραίου Κέντρου, έναντι της υποψήφιας της άκρας Δεξιάς».
Ο Μακρόν, όπως φάνηκε από την επινίκια ομιλία του μπροστά από τον Πύργο του Αϊφελ, γνωρίζει ότι χρωστάει την επανεκλογή του σε μεγάλο βαθμό στους ψηφοφόρους της Αριστεράς και της Οικολογίας, οι οποίοι ψήφισαν πολύ περισσότερο κατά της αντιπάλου του παρά υπέρ του ιδίου. Η μεγάλη πρόκληση στο εσωτερικό της χώρας θα είναι να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις που έχουν αναζωογονήσει τη γαλλική οικονομία και να επιταχύνει στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα, χωρίς να αφήσει στο περιθώριο τα πιο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα.
Παράλληλα, ως ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης της Ευρώπης πλέον, θα έχει την ευκαιρία στα επόμενα πέντε χρόνια να κάνει πράξη το όραμά του για βαθύτερη ευρωπαϊκή ενοποίηση – στην άμυνα και την εξωτερική πολιτική, στην οικονομία και την τεχνολογία. Θα πρέπει να διαχειριστεί τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης με τη Ρωσία μετά τον πόλεμο (πεδίο στο οποίο οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης τον βλέπουν με αρκετή καχυποψία) και την αυξανόμενα δύσκολη ισορροπία των ευρωκινεζικών σχέσεων.
Οι διαδοχικές κρίσεις των τελευταίων ετών εξυπηρετούν τις φιλοδοξίες του, αναδεικνύοντας τη σημασία της ενότητας και της στρατηγικής αυτονομίας της Ε.Ε., στα πάντα: από τα εμβόλια έως τα μικροτσίπ. Και ο Μακρόν είναι γεμάτος ιδέες για την υλοποίηση της έννοιας της «ευρωπαϊκής κυριαρχίας». Οπως σημείωνε στη στήλη του στους Financial Times την περασμένη Τρίτη ο Γκίντεον Ράκμαν, ωστόσο, για να πετύχει τους στόχους του «ίσως χρειαστεί κάτι περισσότερο από ιδιοφυία και ενέργεια. Θα χρειαστεί επίσης προσόντα για τα οποία διακρίνεται λιγότερο ο Γάλλος πρόεδρος – όπως υπομονή και ενσυναίσθηση».
Ο κάβος των βουλευτικών
Ο επόμενος στόχος του Γάλλου προέδρου είναι η επικράτηση στις βουλευτικές εκλογές στις 12 και 19 Ιουνίου. Η πρώτη δημοσκόπηση (Harris Interactive) που δημοσιεύθηκε –αν και κάπως πρόωρη, καθώς δεν έχουν διαμορφωθεί ακόμα οι συμμαχίες μεταξύ των κομμάτων– δίνει στο μακρονικό La Republique En Marche και τους συνοδοιπόρους του άνετη πλειοψηφία (328-368 από 577 έδρες). Θα είναι για μια ακόμα φορά κρίσιμη γι’ αυτόν η υποστήριξη των ψηφοφόρων που ψήφισαν τον Ζαν-Λικ Μελανσόν στον α΄ γύρο των προεδρικών – όχι της σκληροπυρηνικής βάσης της Ανυπότακτης Γαλλίας, αλλά των πιο μετριοπαθών αριστερών, που θέλησαν με την ψήφο τους να αποτρέψουν την πρόκριση της Λεπέν στον β΄ γύρο.
Ενα όπλο στην προσπάθεια του Μακρόν να αυξήσει την επιρροή του μεταξύ των προοδευτικών ψηφοφόρων είναι η επιλογή του προσώπου (αναμενόταν έως το τέλος της εβδομάδας) που θα διαδεχθεί τον Ζαν Καστέξ στην πρωθυπουργία. Φαβορί για τη θέση είναι η Ελιζαμπέτ Μπορν, η αριστερών καταβολών, χαμηλών τόνων και υψηλής αποτελεσματικότητας τεχνοκράτισσα, που ήταν μέχρι πρότινος υπουργός Απασχόλησης. Αν επιλεγεί, θα είναι μόλις η δεύτερη γυναίκα που αναλαμβάνει την πρωθυπουργία. Το μειονέκτημά της, σύμφωνα με τον Μιτζ Ραχμάν, επικεφαλής Ευρώπης της εταιρείας πολιτικών συμβούλων Eurasia, είναι ότι δεν έχει προεκλογική εμπειρία – γεγονός που ίσως οδηγήσει τον Μακρόν να προτιμήσει κάποιον που είναι πιο αμιγώς πολιτικό ζώο.
Η ανάγκη προσέλκυσης αριστερών και πράσινων ψηφοφόρων θεωρείται ότι βύθισε την υποψηφιότητα της Κριστίν Λαγκάρντ για την πρωθυπουργία. Εχοντας διατελέσει υπουργός Οικονομικών του συντηρητικού Νικολά Σαρκοζί, γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και υπηρετώντας σήμερα ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η κ. Λαγκάρντ ήταν το λάθος πρόσωπο για το άνοιγμα στους οπαδούς του Μελανσόν και του Γιανίκ Ζαντό.
Για τον Μελανσόν, εν τω μεταξύ, η ανακωχή με τον Γάλλο πρόεδρο έληξε τη στιγμή που ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα. Εχοντας εμμέσως στηρίξει τον Μακρόν μετά τον α΄ γύρο (είπε στους ψηφοφόρους του να μη δώσουν «ούτε μία ψήφο» στη Μαρίν Λεπέν), το βράδυ της Κυριακής ο 70χρονος ριζοσπάστης ηγέτης της Ανυπότακτης Γαλλίας τον χαρακτήρισε ως τον πρόεδρο με τη χαμηλότερη εκλογική υποστήριξη στα χρονικά της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας.
Ο Μελανσόν πρωθυπουργός;
Ο Μελανσόν φιλοδοξεί πλέον να ενώσει τις δυνάμεις της Αριστεράς και να εκλεγεί πρωθυπουργός, κερδίζοντας την πλειοψηφία στις βουλευτικές εκλογές. Αν τα καταφέρει, η «συγκατοίκησή» του με τον Εμανουέλ Μακρόν θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη, δεδομένης της αβύσσου που τους χωρίζει σε κεφαλαιώδη θέματα, όπως η οικονομική και η φορολογική πολιτική και η στάση τους απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΝΑΤΟ. Ο Μελανσόν βρίσκεται ήδη σε συζητήσεις με τα άλλα κόμματα της Αριστεράς (Κομμουνιστές, Σοσιαλιστές) και τους Πράσινους για τη σύσταση ενός κοινού προοδευτικού εκλογικού μετώπου. Τα κόμματα αυτά αθροιστικά, πάντως, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της Harris Interactive, συγκεντρώνουν λιγότερες από 100 έδρες.
Στο στρατόπεδο της Ακροδεξιάς
Στο άλλο άκρο του πολιτικού φάσματος, ο Εθνικός Συναγερμός ελπίζει κι αυτός να ενισχύσει σημαντικά την παρουσία του στην Εθνοσυνέλευση, από τις μόλις 6 έδρες που κατέχει τώρα. Στην ομιλία αποδοχής της ήττας της, στην οποία δεν συνεχάρη τον αντίπαλό της, η Μαρίν Λεπέν χαρακτήρισε «ιστορικό» επίτευγμα το ποσοστό που έλαβε (41,5%) και είπε ότι θα ηγηθεί της εκστρατείας κατά του Εμανουέλ Μακρόν για τις βουλευτικές εκλογές – είχε δηλώσει πριν από τον α΄ γύρο ότι αν έχανε δεν θα έβαζε ξανά υποψηφιότητα για την προεδρία.
Στην ομιλία της την Κυριακή δεν επιβεβαίωσε κάτι τέτοιο. Αντιθέτως, δεσμεύτηκε να μην εγκαταλείψει ποτέ τον γαλλικό λαό. Ωστόσο, όπως εκτιμά ο Μιτζ Ραχμάν, η Λεπέν θα «δυσκολευτεί» να παραμείνει στην ηγεσία του ακροδεξιού κινήματος. Ηδη ο Ερίκ Ζεμούρ, ο πρώην τηλεπαρουσιαστής που αναδύθηκε ως ο πιο ακραιφνής ακροδεξιός των φετινών προεδρικών εκλογών, μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων την Κυριακή, κατάφερε την πρώτη μαχαιριά. «Αλίμονο! Είναι η όγδοη φορά που η ήττα πλήττει το όνομα “Λεπέν”», είπε, αναφερόμενος και στον πατέρα της, Ζαν-Μαρί Λεπέν. Στο πλευρό του Ζεμούρ έχει ήδη ταχθεί το ανερχόμενο αστέρι της Ακροδεξιάς και ανιψιά της επικεφαλής του Εθνικού Συναγερμού, Μαριόν Μαρεσάλ.
