100 ημέρες Τραμπ: Παγκόσμιοι κραδασμοί και ανησυχία για το μέλλον

Ο Ντόναλντ Τραμπ, στις πρώτες 100 ημέρες της δεύτερης θητείας του, έχει προκαλέσει βαθιές αναταράξεις στο διεθνές σύστημα, υιοθετώντας μια πολιτική έντονου εθνικισμού που αμφισβητεί κεντρικούς πυλώνες της μεταπολεμικής παγκόσμιας τάξης, αναφέρει το Reuters σε ανάλυσή του.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο Τραμπ έχει εξαπολύσει έναν πρωτοφανή παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο, έχει περιορίσει τη χορήγηση αμερικανικής εξωτερικής βοήθειας, έχει αποστασιοποιηθεί από το ΝΑΤΟ και έχει υιοθετήσει τη ρωσική αφήγηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Παράλληλα, έχει επαναφέρει ρητορικές περί προσάρτησης εδαφών, αναφερόμενος σε σχέδια για την απόκτηση της Γροιλανδίας, την επανάκτηση του Παναμά και τη μετατροπή του Καναδά σε 51η πολιτεία των ΗΠΑ.

Οι κινήσεις αυτές έχουν προκαλέσει έντονη ανησυχία μεταξύ παραδοσιακών συμμάχων της Ουάσιγκτον.

«Ο Τραμπ είναι πολύ πιο ριζοσπαστικός από ό,τι ήταν πριν από οκτώ χρόνια», δήλωσε ο Ελιοτ Άμπραμς, συντηρητικός που υπηρέτησε υπό τους προέδρους Ρέιγκαν και Μπους πριν διοριστεί ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το Ιράν και τη Βενεζουέλα στην πρώτη θητεία του Τραμπ. «Εχω εκπλαγεί».

Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες εξετάζουν την ενίσχυση της αμυντικής τους αυτονομίας, ενώ στην Ασία αναζωπυρώνονται συζητήσεις για εναλλακτικές στρατηγικές αποτροπής, με τη Νότια Κορέα να εξετάζει ακόμα και το ενδεχόμενο ανάπτυξης πυρηνικού οπλοστασίου.

Παράλληλα, το εσωτερικό κλίμα στις ΗΠΑ έχει επιβαρυνθεί, με επικρίσεις για υποχώρηση των δημοκρατικών θεσμών και πρακτικές που προκαλούν ανησυχία στο εξωτερικό, όπως οι λεκτικές επιθέσεις κατά της Δικαιοσύνης και οι αμφιλεγόμενες πολιτικές απέλασης μεταναστών.

Η διοίκηση Τραμπ απορρίπτει τις κατηγορίες περί αποδυνάμωσης της αμερικανικής αξιοπιστίας, υποστηρίζοντας ότι ενεργεί για την αποκατάσταση της διεθνούς θέσης των ΗΠΑ και την προώθηση της ειρήνης και της ευημερίας.

Ωστόσο, το Reuters επισημαίνει ότι οι πολιτικές της Ουάσιγκτον προκαλούν ήδη αναπροσαρμογές στη στρατηγική πολλών χωρών.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ετοιμάσει μέτρα εμπορικών αντιποίνων, ενώ Καναδάς και Ιαπωνία αναζητούν τρόπους να περιορίσουν την εξάρτησή τους από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Κίνα εμφανίζεται πρόθυμη να εκμεταλλευτεί το κενό που αφήνει η Ουάσιγκτον, ενισχύοντας τη συνεργασία της με δυσαρεστημένες χώρες.

Ο Γερμανός καγκελάριος εν αναμονή Φρίντριχ Μερτς προειδοποίησε ότι η Ευρώπη διανύει «πέντε λεπτά πριν από τα μεσάνυχτα», καθώς η αποσταθεροποίηση των σχέσεων με την Ουάσιγκτον δημιουργεί συνθήκες αβεβαιότητας και ανασφάλειας.

Σύμφωνα με ειδικούς, αν ο Τραμπ διατηρήσει την τρέχουσα στρατηγική του, η αποκατάσταση του διεθνούς ρόλου των Ηνωμένων Πολιτειών θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη, ακόμη και αν αλλάξει η πολιτική ηγεσία το 2028.

Οι 100 πρώτες ημέρες Τραμπ σε αριθμούς- Ανάλυση του BBC

Έγκριση και αποδοχή

• Ο Τραμπ είναι ο μόνος μεταπολεμικός πρόεδρος που σε καμία από τις δύο θητείες του δεν συγκέντρωσε πάνω από 50% αποδοχή στις πρώτες 100 ημέρες.

• Στη δεύτερη θητεία του, η διάσταση απόψεων μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών είναι η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί: 90% αποδοχή στους Ρεπουμπλικανούς έναντι 4% στους Δημοκρατικούς.

• Η γενική αποδοχή του, σύμφωνα με Gallup (1–14 Απριλίου 2025), ανέρχεται στο 44%, παραμένοντας σταθερή παρά την οικονομική αναστάτωση.

Εκτελεστικές ενέργειες

• Ο Τραμπ έχει υπογράψει περισσότερα εκτελεστικά διατάγματα σε 100 ημέρες από κάθε άλλο πρόεδρο τον τελευταίο αιώνα.

• Έχει ήδη εκδώσει πάνω από το 50% των εκτελεστικών διαταγμάτων που είχε εκδώσει σε όλη την πρώτη του θητεία.

• Ανάμεσα στα πιο σημαντικά διατάγματα:

  • Απόσυρση από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα.

  • Κήρυξη ενεργειακής έκτακτης ανάγκης για την αύξηση της εγχώριας παραγωγής πετρελαίου.

  • Εδωσε χάρη σε όλους τους καταδικασθέντες για την εισβολή στο Καπιτώλιο.

  • Και τερματισμός της απαγόρευσης στα πλαστικά καλαμάκια.

• Παρά την κινητικότητα, έχει προωθήσει μόνο πέντε νόμους μέσω του Κογκρέσου, αριθμός χαμηλότερος από κάθε νέο πρόεδρο τα τελευταία 70 χρόνια.

Οικονομία και αγορές

• Μετά την εκλογή του τον Νοέμβριο 2024, οι αμερικανικές αγορές (S&P 500) παρουσίασαν αρχική άνοδο, αλλά υποχώρησαν όταν ο Τραμπ ανακοίνωσε μαζικούς δασμούς στις εισαγωγές την 2α Απριλίου 2025.

• Ο Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν κατέγραψε συνεχείς πτώσεις και τον δεύτερο χαμηλότερο δείκτη που έχει μετρηθεί ποτέ.

• Ο Τραμπ έχει αναγνωρίσει ότι υπάρχει κίνδυνος οικονομικής ύφεσης, αλλά επιμένει ότι οι πολιτικές του θα αποδώσουν σε βάθος χρόνου.

Εξωτερικό εμπόριο και δασμοί

• Παρά τις προεκλογικές εξαγγελίες, οι εισαγωγές αυξήθηκαν μετά την εκλογή του, καθώς οι επιχειρήσεις έσπευσαν να αγοράσουν προϊόντα πριν την επιβολή νέων δασμών.

• Τον Ιανουάριο 2025 οι εισαγωγές έφτασαν τα 329 δισ. δολάρια, ιστορικό ρεκόρ.

• Το εμπορικό έλλειμμα διευρύνθηκε αντί να περιοριστεί, παρότι ο Τραμπ ισχυρίζεται ότι οι δασμοί θα επιστρέψουν εργοστάσια και θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ.

Μεταναστευτική πολιτική

• Ο αριθμός συλλήψεων παράτυπων μεταναστών στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού μειώθηκε δραστικά: μόνο 7.000 συλλήψεις τον Μάρτιο 2025 έναντι 137.000 τον Μάρτιο 2024.

• Το υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας επικαλείται «ιστορικά χαμηλά» στις παράνομες διελεύσεις.

• Παρά την επιτυχία αυτή, οι απελάσεις δεν έχουν επιταχυνθεί στον βαθμό που είχε υποσχεθεί ο Τραμπ, ενώ οι κέντρα κράτησης μεταναστών κινδυνεύουν να υπερφορτωθούν.