Kathimerini.gr
ΑΝΤΕΡΣ ΦΟΓΚ ΡΑΣΜΟΥΣΕΝ
Οταν ανακοίνωσε την επικείμενη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο, ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ανέφερε το ΝΑΤΟ 40 φορές. Ηταν ξεκάθαρο ότι ήθελε να παρουσιάσει το ΝΑΤΟ ως τον διάβολο – αλλά δεν ήταν πάντα έτσι.
Η διεθνής στρατηγική της Ρωσίας είναι να απειλεί με κλιμάκωση προκειμένου να εκφοβίσει λιγότερο ισχυρές χώρες σε υποταγή και να ωθήσει τις πιο ισχυρές στην αδράνεια.
Συνάντησα για πρώτη φορά τον κ. Πούτιν ενώ υπηρετούσα ως πρωθυπουργός της Δανίας το 2002. Τότε, ήταν ακόμα πρόθυμος να συνεργαστεί με τη Δύση. Για κάποιο χρονικό διάστημα, η Ρωσία βοήθησε ακόμη και την αποστολή στο Αφγανιστάν υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ στον απόηχο των τρομοκρατικών επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου.
Ολα αυτά άλλαξαν με τις «έγχρωμες επαναστάσεις» στα μέσα της δεκαετίας του 2000: Το θέαμα δημοκρατικών κινημάτων στη Γεωργία και την Ουκρανία τρομοκράτησε τον κ. Πούτιν. Ανησυχούσε ότι η Ρωσία θα ήταν η επόμενη χώρα στη σειρά. Οταν ανέλαβα τη θέση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ το 2009, ο κ. Πούτιν με ενημέρωσε ψυχρά ότι ο οργανισμός που επέβλεπα ήταν ένα λείψανο που έπρεπε να παραδοθεί στην Ιστορία.
Η ειρωνεία είναι ότι ο σκληρός πόλεμος του κ. Πούτιν στην Ουκρανία θα επιτύχει το αντίθετο από τις φιλοδοξίες του: το ΝΑΤΟ θα βγει από αυτή την κρίση μεγαλύτερο, ισχυρότερο και πιο ενωμένο. Το θέαμα των ρωσικών τανκς να ξεχύνονται πέρα από τα σύνορα προς την Ουκρανία διέλυσε πολλές μακροχρόνιες πεποιθήσεις για την ασφάλεια στην Ευρώπη. Πουθενά δεν ισχύει αυτό περισσότερο από τη Φινλανδία και τη Σουηδία. Οπως είπε ξερά η πρωθυπουργός της Φινλανδίας Σάνα Μαρίν, «η Ρωσία δεν είναι ο γείτονας που φανταζόμασταν».
Η μεταβολή της κοινής γνώμης είναι ακόμη πιο αξιοσημείωτη. Πέρυσι, μια ετήσια δημοσκόπηση έδειξε ότι μόνο το 26% των Φινλανδών ήθελε να ενταχθεί η χώρα στο ΝΑΤΟ. Μια πιο πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι ο αριθμός αυτός έχει πλέον αυξηθεί στο 68%. Το ίδιο ισχύει και στη Σουηδία. Και οι δύο λαοί αναγνωρίζουν τη νέα πραγματικότητα στην Ευρώπη. Ενας δικτάτορας που ελέγχει ένα κράτος με πυρηνικά όπλα έχει εξαπολύσει μια μεγάλης κλίμακας εισβολή σε μια γειτονική χώρα. Η ένταξη σε μια ισχυρή στρατιωτική συμμαχία με συγκεκριμένη δέσμευση για συλλογική άμυνα είναι η λογική απάντηση.
Η Φινλανδία και η Σουηδία θα πρέπει να αδράξουν αυτή την ευκαιρία για να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ. Οι κυβερνήσεις και των δύο χωρών θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση πριν από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο. Η Φινλανδία και η Σουηδία θα μπορούσαν να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ σχετικά γρήγορα και ανώδυνα.
Και οι δύο χώρες είναι ήδη στενά ευθυγραμμισμένες με τον οργανισμό, συμμετέχουν σε κοινές ασκήσεις και πληρούν σαφώς τις πολιτικές απαιτήσεις για ένταξη, συμπεριλαμβανομένου ενός δημοκρατικού συστήματος διακυβέρνησης και μιας οικονομίας της αγοράς. Στην έδρα του ΝΑΤΟ, η ένταξη θα μπορούσε να εγκριθεί εν μια νυκτί. Παρά το ότι η απόφαση θα έπρεπε να επικυρωθεί από όλα τα μέλη της Συμμαχίας, ο επείγων χαρακτήρας της κατάστασης θα μπορούσε να επιταχύνει τη διαδικασία έτσι ώστε να ολοκληρωθεί μέσα σε μερικούς μήνες.
Η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ είναι αμοιβαία επωφελής. Και οι δύο χώρες θα λάβουν την εγγύηση ασφάλειας του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ για τη συλλογική άμυνα και το ΝΑΤΟ θα αποκτήσει νέες δυνατότητες σε μια στρατηγικής σημασίας περιοχή. Αυτή η προνομιακή ζώνη ασφαλείας μεταξύ της Ρωσίας και των σημερινών μελών του ΝΑΤΟ θα διευκόλυνε την αντίδραση σε οποιαδήποτε εισβολή ρωσικών δυνάμεων στα κράτη της Βαλτικής.
Ενώ η συζήτηση για την ένταξη συνεχίζεται, η μηχανή προπαγάνδας του Κρεμλίνου θα αρχίσει να υπερλειτουργεί. Θα προειδοποιήσει ενάντια σε περαιτέρω επέκταση του ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας ότι θα αποσταθεροποιήσει την περιοχή και θα καταστήσει τον πόλεμο πιο πιθανό.
Φυσικά, αυτό δεν ισχύει. Ο μόνος που αποσταθεροποιεί την Ευρώπη είναι ο κ. Πούτιν. Η Ρωσία στόχευσε την Ουκρανία και τη Γεωργία στο παρελθόν, ακριβώς επειδή δεν είναι μέλη του ΝΑΤΟ. Η διεθνής στρατηγική της Ρωσίας είναι να απειλεί με κλιμάκωση προκειμένου να εκφοβίσει λιγότερο ισχυρές χώρες σε υποταγή και να ωθήσει τις πιο ισχυρές στην αδράνεια.
Εάν η Σουηδία και η Φινλανδία ενταχθούν στο ΝΑΤΟ –ειδικά ενόψει τέτοιων απειλών–, θα έδειχνε στον κ. Πούτιν ότι ο πόλεμος οδηγεί στο αντίθετο αποτέλεσμα. Ενισχύει τη δυτική ενότητα, αποφασιστικότητα και στρατιωτική ετοιμότητα.
* Ο κ. Αντερς Φογκ Ράσμουσεν είναι πρώην γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ (2009-2014) και πρώην πρωθυπουργός της Δανίας (2001-2009). Το άρθρο είναι απόσπασμα από δοκίμιο που δημοσιεύθηκε στους New York Times.
