Του Βασίλη Νέδου
Με επίσημη αποδοκιμασία και από τις ΗΠΑ αντιμετωπίζεται η απόφαση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να στηρίξει πολιτικά το άνοιγμα των Βαρωσίων στα Κατεχόμενα. Από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ διαμηνύθηκε την Παρασκευή, ότι είναι αντιπαραγωγική και προκλητική η μονομερής απόφαση για τα Βαρώσια, ενώ ζητήθηκε αποκλιμάκωση. Τονίστηκε, ακόμη, ότι οι ΗΠΑ εξακολουθούν να στηρίζουν μια συνολική λύση επανένωσης της Κύπρου, στη βάση της διζωνικής/δικοινοτικής ομοσπονδίας.
Οι αιχμές από την Ουάσιγκτον ακολουθούν μόνο λίγες ημέρες μετά την επιλογή οφθαλμοφανούς αγνόησης των Τούρκων αξιωματούχων κατά την επίσκεψη του Μάικ Πομπέο στην Κωνσταντινούπολη, ο οποίος περιορίστηκε στην συνάντησή του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο, στέλνοντας σαφές μήνυμα. Πέρα από την κατακόρυφη κλιμάκωση στην Κύπρο, η οποία έχει εκπεφρασμένο από τον Ερντογάν στόχο την επεξεργασία μιας λύσης που θα οδηγήσει στην οριστική διχοτόμηση του νησιού, η Αγκυρα διατηρεί την ένταση με διάφορους τρόπους.
Το «Ορούτς Ρέις» εξακολουθεί να πλέει μεταξύ Ρόδου και Καστελλόριζου, βάσει της τελευταίας NAVTEX που βρίσκεται σε ισχύ και λήγει το βράδυ της 23ης. Στις επόμενες ώρες, οι εν Αθήναις αρμόδιοι αναμένουν ότι ενδέχεται η Υδρογραφική Υπηρεσία Αττάλειας να εκδώσει και νέα NAVTEX, η οποία θα επεκτείνει τις έρευνες του «Ορούτς Ρέις» για κάποιες ημέρες ακόμη, λίγο ανατολικότερα από την περιοχή διεξαγωγής των δραστηριοτήτων έως τώρα. Πρόκειται για κατάσταση που παρακολουθείται σταθερά από τις Ενοπλες Δυνάμεις (Ε.Δ.).
Παράλληλα, η Άγκυρα εξακολουθεί να προκαλεί και στο Αιγαίο, αυτή τη φορά με υπερπτήσεις σε ελληνικά νησιά. Το πρωί της Παρασκευής, τέσσερα F-16 πέταξαν πάνω από το Αγαθονήσι, ενώ το μεσημέρι ζεύγος τουρκικών μαχητικών του ίδιου τύπου έκαναν υπερπτήσεις σε Οινούσσες και Παναγιά. Οι χθεσινές 26 παραβιάσεις έγιναν από τα έξι αεροσκάφη που έκαναν και τις υπερπτήσεις, όπως αυτές καταγράφηκαν από το ΓΕΕΘΑ. Δεδομένου ότι τις προηγούμενες ημέρες στο Αιγαίο καταγράφονταν μικρές ή και μηδενικές τουρκικές πτήσεις πάνω από το Αιγαίο, εκτιμάται πως οι χθεσινές υπερπτήσεις ήταν και έμμεση απάντηση στην άσκηση, υπό τον συντονισμό του ΓΕΕΘΑ, «Νηρηίς 2020» που πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή πολεμικών πλοίων και αεροσκαφών, νοτίως της Κρήτης.
Όλα αυτά συμβαίνουν περίπου τρεις εβδομάδες πριν από την προγραμματισμένη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. (10-11 Δεκεμβρίου), συνεδρίαση που αποτελεί ορόσημο για τη συμπεριφορά της Τουρκίας. Ήδη οι υπουργοί Εξωτερικών Γερμανίας και Γαλλίας Χάικο Μάας και Ζαν Ιβ Λε Ντριάν και ο ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε. Ζοζέπ Μπορέλ έχουν επισημάνει ότι ο Δεκέμβριος θα είναι σημαντικός για την πορεία των σχέσεων Ευρώπης – Τουρκίας, ενώ από την Αθήνα έχει εκφραστεί ποικιλοτρόπως ότι η Ελλάδα δεν προτίθεται να συναινέσει στη διαιώνιση της πρακτικής αμφισβήτησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Οι διεργασίες στο τρίγωνο Αθήνα – Παρίσι – Βερολίνο και Βρυξέλλες αναμένεται να ενταθούν τις επόμενες ημέρες, ενώ τα πρώτα σήματα που λαμβάνει η κυβέρνηση από τη νέα κατάσταση στην άλλη άκρη του Ατλαντικού είναι ενθαρρυντικά, τουλάχιστον ως προς την κατανόηση του προβλήματος που αποτελεί η στάση της Τουρκίας στην περιοχή.