ΠΗΓΗ: Ανακοινώσεις
Τη μη ανανέωση της υπό όρους άδειας κυκλοφορίας για το Translarna (ataluren), ένα φάρμακο για τη θεραπεία ασθενών με μυϊκή δυστροφία τύπου Duchenne, εισηγήθηκε η Επιτροπή Φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση του EMA (CHMP).
Όπως αναφέρεται, το Translarna χρησιμοποιείται σε ασθενείς των οποίων η νόσος προκαλείται από μια συγκεκριμένη γενετική ανωμαλία που ονομάζεται «ανερμηνεύσιμη μετάλλαξη» στο γονίδιο της δυστροφίνης και οι οποίοι είναι περιπατητικοί.
H CHMP, σημειώνεται, εξέδωσε μια αρχική αρνητική γνωμοδότηση σχετικά με την ανανέωση της άδειας κυκλοφορίας για το Translarna τον Σεπτέμβριο του 2023, η οποία επιβεβαιώθηκε τον Ιανουάριο του 2024 έπειτα από επανεξέταση που ζήτησε η εταιρεία που εμπορεύεται το φάρμακο. Και οι δύο γύροι αξιολόγησης κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η αποτελεσματικότητα του Translarna δεν είχε επιβεβαιωθεί, έπειτα από επαναξιολόγηση των οφέλων και των κινδύνων του φαρμάκου.
Επισημαίνεται ότι τον Μάιο του 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από την CHMP να εξετάσει περαιτέρω εάν τα διαθέσιμα δεδομένα για το Translarna ήταν επαρκώς ολοκληρωμένα για να καταλήξει σε συμπέρασμα σχετικά με τη σχέση οφέλους-κινδύνου του φαρμάκου, και κατά πόσο τα πρόσθετα δεδομένα σε πραγματικές συνθήκες χρήσης (real world data) τα οποία τέθηκαν ενώπιον της Επιτροπής κατά τη διαδικασία λήψης απόφασης (συμπεριλαμβανομένων τριών πρόσφατων δημοσιεύσεων) δύνανται να επηρεάσουν το συμπέρασμα της CHMP.
Επιπλέον, μετά την αναιρετική απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 14 Μαρτίου 2024 στην υπόθεση C-291/22 P, ο EMA αποφάσισε να συγκαλέσει μια νέα επιστημονική συμβουλευτική ομάδα σε θέματα νευρολογίας (SAG) για το Translarna. Συνεπώς, η αξιολόγηση επανήλθε σε αυτό το στάδιο της αρχικής διαδικασίας ανανέωσης.
Σε σχέση με το αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η CHMP εξέτασε τις πρόσφατες δημοσιεύσεις, μία από τις οποίες ανέλυσε τα συνδυασμένα δεδομένα τριών κλινικών μελετών με το Translarna που έχουν ήδη αξιολογηθεί από την CHMP (μέτα-ανάλυση), μία δεύτερη η οποία αξιολόγησε το επίπεδο ομοφωνίας ανάμεσα σε 12 κλινικούς ιατρούς σχετικά με τη χρήση του Translarna, και μία τρίτη η οποία περιέγραψε μία πρωτοβουλία για τη συλλογή δεδομένων για σπάνιες νευρομυϊκές διαταραχές. Η Επιτροπή εξέτασε επίσης πρόσθετες πληροφορίες που ελήφθησαν από γονείς ή φροντιστές αγοριών που πάσχουν από μυϊκή δυστροφία Duchenne, οργανώσεις ασθενών, οργανισμούς επαγγελματιών υγείας και θεράποντες γιατρούς, καθώς και αναφορές από μεμονωμένους ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με το Translarna.
Η CHMP, σημειώνεται, εξέτασε προσεκτικά αυτές τις πληροφορίες και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν παρείχαν επαρκή στοιχεία που να επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου. Ειδικότερα, η Επιτροπή σημείωσε ότι οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν για τη διεξαγωγή της μέτα-ανάλυσης είχαν αρκετές ελλείψεις και τα αποτελέσματά της δεν μπορούσαν να υπερισχύσουν των αρνητικών ευρημάτων των επιμέρους μελετών που περιλαμβάνονται στη μετα-ανάλυση. Οι άλλες δύο δημοσιεύσεις δεν παρείχαν νέα δεδομένα σχετικά με την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου. Ως εκ τούτου, αναφέρεται, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτά τα πρόσθετα δεδομένα δεν επηρεάζουν το προηγούμενο συμπέρασμά της σχετικά με τη σχέση οφέλους-κινδύνου του Translarna.
Για την παρούσα γνωμοδότηση, η CHMP εξέτασε επίσης τη συμβουλευτική γνώμη της νέας επιστημονικής συμβουλευτικής ομάδας σε θέματα νευρολογίας. Αυτή η ομάδα απαρτιζόταν από εμπειρογνώμονες, συμπεριλαμβανομένων νευρολόγων και ατόμων με βιωμένη εμπειρία μυϊκής δυστροφίας Duchenne, οι οποίοι παρείχαν τις απόψεις τους σχετικά με συγκεκριμένα ερωτήματα που έθεσε η CHMP. Κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης, άτομα με βιωμένη εμπειρία της μυϊκής δυστροφίας Duchenne παρουσίασαν επίσης τις απόψεις τους στη CHMP κατά τις συνεδριάσεις της ολομέλειάς της.
Για να καταλήξει στη γνωμοδότησή της, η CHMP έλαβε υπόψη όλες τις παραπάνω πληροφορίες καθώς και όλα τα δεδομένα που έχουν συγκεντρωθεί για το φάρμακο από την αδειοδότησή του το έτος 2014. Αυτά τα στοιχεία περιλαμβάνουν δεδομένα από την κύρια μελέτη που υποστήριξε την αδειοδότηση και από τις δύο μετεγκριτικές μελέτες που ζητήθηκαν από την CHMP για την επιβεβαίωση της αποτελεσματικότητας του φαρμάκου.
Οι δύο μελέτες που πραγματοποιήθηκαν μετά την αδειοδότηση του φαρμάκου απέτυχαν να επιβεβαιώσουν τα οφέλη του φαρμάκου, περιλαμβανομένης της αποτελεσματικότητάς του σε ασθενείς με προοδευτική μείωση της ικανότητας βάδισης, οι οποίοι αναμενόταν να έχουν μεγαλύτερο όφελος από τη θεραπεία με το Translarna. Η CHMP εξέτασε επίσης δεδομένα μίας μελέτης που συγκρίνει δύο μητρώα ασθενών. Ωστόσο, λόγω διαφορών ανάμεσα στα δύο αυτά μητρώα καθώς και αβεβαιότητας σχετικά με την έμμεση σύγκριση τους, δεν μπόρεσε να εξαχθεί σταθερό συμπέρασμα σχετικά με την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου σε πραγματικές συνθήκες χρήσης (real world data), και η Επιτροπή έκρινε ότι η μελέτη αυτή δεν μπορεί να αντισταθμίσει τα ευρήματα των αποτυχημένων μετεγκριτικών μελετών. Έπειτα από ενδελεχή αξιολόγηση του συνόλου των δεδομένων, η Επιτροπή κατέληξε ότι η αποτελεσματικότητα του Translarna δεν έχει επιβεβαιωθεί σε ασθενείς με μυϊκή δυστροφία τύπου Duchenne των οποίων η νόσος προκαλείται από μια «ανερμηνεύσιμη μετάλλαξη».
Η Επιτροπή αναγνώρισε την υψηλή ανικανοποίητη ιατρική ανάγκη για ύπαρξη αποτελεσματικής θεραπείας για ασθενείς με αυτή τη σπάνια ασθένεια. Θεώρησε ωστόσο, ότι τα δεδομένα που διατίθενται τώρα για το Translarna είναι ολοκληρωμένα και κατέληξε ότι ο λόγος οφέλους-κινδύνου για το φάρμακο είναι αρνητικός. Ως εκ τούτου, συνέστησε, τη μη ανανέωση της άδειας κυκλοφορίας του φαρμάκου στην ΕΕ.
Ο EMA θα προωθήσει τώρα τη γνωμοδότηση της CHMP στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα εκδώσει μια τελική νομικά δεσμευτική απόφαση που θα ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.
