Kathimerini.gr
Το 2023, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ενέκρινε δύο συστήματα νεφρικής απονεύρωσης για την αντιμετώπιση της υπέρτασης (υψηλής αρτηριακής πίεσης), η οποία δεν είναι δυνατό να ρυθμιστεί με αλλαγές του τρόπου ζωής και φαρμακοθεραπεία και αποτελεί σοβαρό πρόβλημα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο μηχανισμός λειτουργίας και των δύο συστημάτων έγκειται στην κατάλυση ορισμένων από τα νεύρα στο τοίχωμα των νεφρικών αρτηριών οι οποίες τροφοδοτούν τους νεφρούς με αίμα. Το ένα σύστημα στοχεύει τα νεύρα μέσω της ενέργειας των υπερήχων, ενώ το άλλο χρησιμοποιεί την ενέργεια των ραδιοσυχνοτήτων. Ένα τρίτο σύστημα, το οποίο ο FDA εξετάζει ακόμα, χρησιμοποιεί οινόπνευμα.
Πιθανοί υποψήφιοι
Ένας τυπικός στόχος για την αρτηριακή πίεση είναι κάτω από 130/80, ωστόσο οι γιατροί μπορεί να τον προσαρμόσουν ανάλογα με άλλες παθήσεις ενός ατόμου.
Περίπου ένα στα επτά άτομα πάσχει από την επονομαζόμενη ανθεκτική υπέρταση, η οποία ορίζεται ως η αρτηριακή πίεση που βρίσκεται πάνω από το όριο του ατόμου, παρότι λαμβάνει τρία ή περισσότερα αντιυπερτασικά φάρμακα, συμπεριλαμβανομένου ενός διουρητικού.
Οι ασθενείς αυτοί είναι οι πιο προφανείς υποψήφιοι για τη νεφρική απονεύρωση, σύμφωνα με μια ανακοίνωση της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, η οποία δημοσιεύθηκε στις 5 Αυγούστου 2024, στο επιστημονικό περιοδικό Hypertension.
Ωστόσο, και τα δύο συστήματα έχουν εγκριθεί σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, ως επιπρόσθετη θεραπεία για άτομα των οποίων η αρτηριακή πίεση παραμένει υψηλή παρά τις αλλαγές στον τρόπο ζωής και στα φάρμακα, ακόμη κι αν δεν πληρούν ακριβώς τον ορισμό της ανθεκτικής υπέρτασης.
Όμως, στους πιθανούς υποψηφίους για νεφρική απονεύρωση περιλαμβάνονται και άτομα που λαμβάνουν μόνο δύο φάρμακα ή ακόμη και μόνο ένα, για τους οποίους δεν είναι ανεκτές υψηλότερες δόσεις ή επιπρόσθετα φάρμακα.
Πόσο αποτελεσματική είναι η επέμβαση;
Η νεφρική απονεύρωση μειώνει τη συστολική αρτηριακή πίεση (την πρώτη τιμή στο πιεσόμετρο) κατά 8 με 9 βαθμούς κατά μέσο όρο – περίπου στο ίδιο επίπεδο με αυτό που κανείς επιτυγχάνει με ένα μόνο αντιυπερτασικό φάρμακο.
Ωστόσο, η απόκριση ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό. Ορισμένα άτομα παρουσιάζουν πιο εντυπωσιακή μείωση, ενώ άλλοι δεν εμφανίζουν καμία απόκριση. Μέχρι στιγμής, οι προσπάθειες να εντοπιστεί ο λόγος που η επέμβαση λειτουργεί καλύτερα σε ορισμένους ανθρώπους έχουν αποβεί άκαρπες και παραμένει ασαφές το πώς ακριβώς λειτουργεί η νεφρική απονεύρωση.
Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι τα οφέλη παραμένουν για τουλάχιστον μία τριετία.
Τι συμβαίνει κατά τη νεφρική απονεύρωση;
Κατά την επεμβατική διαδικασία, ο γιατρός κατευθύνει έναν λεπτό, εύκαμπτο καθετήρα μέσα σε ένα αγγείο στο πάνω μέρος του μηρού και το οδηγεί μέσω των αιμοφόρων αγγείων στις νεφρικές αρτηρίες (βλ. κεντρική εικόνα).
Μια μικροσκοπική συσκευή στο άκρο του καθετήρα καταλύει (καυτηριάζει) ορισμένα από τα νεύρα στο τοίχωμα των αρτηριών οι οποίες τροφοδοτούν με αίμα κάθε νεφρό. Η διαδικασία πραγματοποιείται υπό μέτρια «ενσυνείδητη» καταστολή (αισθάνεστε υπνηλία και είστε χαλαρός/ή, αλλά μπορεί να αισθανθείτε λίγο πόνο) και διαρκεί περίπου 45 λεπτά.
Στη συνέχεια, ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο ή στη χειρουργική κλινική για τουλάχιστον έξι ώρες και μερικές φορές νοσηλεύεται για ένα βράδυ.
Οι περισσότερες καρδιολογικές θεραπείες με χρήση καθετήρα πραγματοποιούνται σήμερα μέσω μιας αρτηρίας στον καρπό, η οποία έχει ως αποτέλεσμα λιγότερη αιμορραγία και ταχύτερη ανάρρωση.
«Όμως, οι καθετήρες των συσκευών για τη νεφρική απονεύρωση που είναι σήμερα διαθέσιμες δεν είναι αρκετά λεπτοί ή σε κατάλληλο μήκος ώστε να διέλθουν μέσω του καρπού έως τους νεφρούς», λέει ο δρ Joseph Garasic, ιατρικός διευθυντής του Εργαστηρίου Καρδιακού Καθετηριασμού στο Massachusetts General Hospital.
Ωστόσο, καθετήρες που θα επιτρέπουν την προσπέλαση μέσω του καρπού είναι υπό ανάπτυξη και υπολογίζεται ότι θα είναι διαθέσιμοι εντός ενός ή δύο ετών, αναφέρει.
Προς το παρόν, η νεφρική απονεύρωση εκτελείται μόνο σε μεγάλα ιατρικά κέντρα και σε εκείνα που συμμετείχαν σε κλινικές μελέτες που αφορούσαν μία από τις συσκευές.
«Αυτή τη στιγμή, επικεντρωνόμαστε στο να θεραπεύσουμε τα άτομα με τη μεγαλύτερη ανάγκη, παραδείγματος χάριν έναν ασθενή με συστολική πίεση 180 παρά τη λήψη πέντε φαρμάκων», λέει ο δρ Garasic. Πάντως, αναμένει ότι θα γίνει ευρύτερη χρήση της τεχνικής στα επόμενα χρόνια, ιδίως όταν θα είναι διαθέσιμοι οι καθετήρες μέσω του καρπού.
«Στο μέλλον πιστεύω πως οι γιατροί μπορεί να χρησιμοποιούν τη νεφρική απονεύρωση σε νεότερα άτομα, νεοδιαγνωσθέντες με υπέρταση, ως εναλλακτική λύση στη φαρμακοθεραπεία», λέει ο δρ Zusman.
