Πέθανε σε ηλικία 91 χρόνων ο Jiang Yanyong, ο Κινέζος στρατιωτικός χειρουργός που είχε αποκαλύψει τη συγκάλυψη από τις αρχές της επιδημίας SARS το 2003 στην Κίνα.
Η είδηση του θανάτου του γνωστοποιήθηκε από την εφημερίδα South China Morning Post με έδρα το Χονγκ Κονγκ και τον ακτιβιστή Hu Jia ο οποίος και ενημέρωσε δυτικά πρακτορεία πως ο δρ. Jiang πέθανε από πνευμονία ενώ νοσηλευόταν σε στρατιωτικό νοσοκομείο.
Στην ηπειρωτική Κίνα, ωστόσο, ο θάνατός του αποσιωπήθηκε και οι αναφορές σ’αυτόν λογοκρίθηκαν, κάτι που μαρτυρά πως ακόμη και μετά από δύο δεκαετίες θεωρείτο απειλή για το πολιτικό κατεστημένο.
«Δεν είμαι ήρωας. Αυτό που έκανα ήταν να πω μερικά ειλικρινή πράγματα» έλεγε ο ίδιος το 2013 για τις τότε αποκαλύψεις του.
Παρότι δεκαετίες εκτός δημόσιου βίου και φιμωμένος από τις κινεζικές αρχές, η περίπτωση του Jiang έλαβε συμβολισμό ιστορικής σημασίας μετά το ξέσπασμα της πανδημίας κορωνοϊού, λόγω ομοιοτήτων στη διαχείριση και απόπειρας συγκάλυψης του αριθμού κρουσμάτων της Covid στις απαρχές της πανδημίας. Ο SARS προκάλεσε τουλάχιστον 800 θανάτους προτού ανασχεθεί το 2003.
Το χρονικό
Στα μέσα Μαρτίου του 2003, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξέδωσε την πρώτη του προειδοποίηση για τον ιό, ωστόσο τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης τον αγνόησαν. Έπειτα, στις 3 Απριλίου, ο υπουργός Υγείας Zhang Wenkang ανακοίνωσε, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, πως η Κίνα ήταν ασφαλής και πως «ο SARS έχει τεθεί υπό αποτελεσματικό έλεγχο» με μόλις τρείς θανάτους 12 κρούσματα επιβεβαιωμένα στο Πεκίνο.
Ο Jiang εξοργίστηκε με τις ανακοινώσεις. Παρότι σε καθεστώς ημί-συνταξιοδότησης, γνώριζε εκ των έσω πως τα στρατιωτικά νοσοκομεία αντιμετώπιζαν έξαρση σε ασθενείς με Sars – μόνο στο Πεκίνο πάνω από 100 κρούσματα. Έτσι, αποφάσισε να στείλει μέιλ στην κρατική τηλεόραση και το κανάλι Phoenix του Χονγκ Κονγκ όπου κατηγορούσε τον τότε υπουργό Υγείας, Zhang Wenkang -που επίσης ήταν στρατιωτικός γιατρός- για απόκρυψη των πραγματικών αριθμών του Sars.
«Όλοι οι γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό που είδαν τις χθεσινές ειδήσεις, είναι έξαλλοι» έγραφε, μεταξύ άλλων, καταγγέλλοντας τον Κινέζο υπ. Υγείας για «ακύρωση του βασικότερου κανόνα ακεραιότητας ως γιατρού».
Κανένας από τους δύο σταθμούς δε μετέδωσε την επιστολή Jiang, η οποία ωστόσο διέρρευσε στο περιοδικό Time που στις8 Απριλίου του 2003 κυκλοφόρησε ένα άρθρο υπό τον τίτλο «Επίθεση SARS στο Πεκίνο».
Η διεθνής πίεση σε βάρος του Πεκίνου διογκώθηκε και σύντομα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ήγειρε το ερώτημα αν το Πεκίνο απέκρυπτε την πραγματική έκταση της επιδημίας. Υπό το βάρος των εξελίξεων, η κινεζική ηγεσία
Οι διεθνείς πιέσεις προς την Κίνα αυξήθηκαν και ο ΠΟΥ διερωτήθηκε αν το Πεκίνο αποκρύπτει την έκταση της επιδημίας. Η κινεζική ηγεσία απέλυσε αμέσως τον Zhang και τον δήμαρχο του Πεκίνου, Meng Xuenong, ενώ οι αξιωματούχοι δημόσιας υγείας κινήθηκαν επιθετικά για να συγκρατήσουν την εξάπλωση.
«Ενιωσα πως έπρεπε να αποκαλύψω αυτό που συνέβαινε, όχι μόνο για να σώσω την Κίνα, αλλά και όλο τον κόσμο» είχε αναφέρει ο ίδιος.
Πηγή: Washington Post
